✳️نکات کلیدی درباره موضوع علم و موضوع علم اصول ✅1.مناقشه در اعتباری بودن علم اصول نکته اول اینکه وقتی از علم بحث می‌کنند بالاعتراض و الاستدراک درباره علم اصول مطلبی می‌گویند که «موضوع کل علم ما یبحث فیه عن عوارضه الذاتیه» یعنی در هر علمی موضوعی داریم و تمام محمولات علم ولو نسبت به خود موضوع عارض از طریق امر اخصی باشند، از عوارض ذاتی موضوع بحث می‌کند. برای مثال، موضوع یک باب اخص از خود علم است، ولی محمول آن باب، محمول علم محسوب می‌شود. اینجا بحث است که می‌شود یا نه. یعنی عارض لأمر اعم بخاطر امر اخص مثل موضوعات ابواب در علم اصول، عارض ذاتی به شمار می‌آید یا خیر. گفته می‌شود تمام این حرف‌ها درباره علوم برهانی و حقیقی است و در علوم اعتباری مثل علم اصول نمی‌آید. یعنی کل این بحث که موضوعات علوم ما یبحث فیه عن عوارضه الذاتیه، و این‌همه بحث کرده‌اند که عارض ذاتی چیست، در نهایت می‌گویند این‌ها مربوط به علوم حقیقی است مثل فلسفه که در آن برهان جاری است. قضایای برهانی ضروری و دائمی‌ و دارای کلیت‌اند. سه وصف کلیت و ضرورت و دوام از شروط قضایای برهانی است تا بتواند محمولی را که ضرورت برای موضوع دارد اثبات کند. اینکه در کتاب برهان ضرورت به این معنا هست، محل بحث است که وارد آن نمی‌شویم. ولی اینکه این بحث‌های اصولی ربطی به بحث‌های برهانی ندارد و اعتباری است، سخن عده‌ای از محققان در اصول است، ولی حرف نادرستی است و برداشت ناصحیحی است.