🔻آمار شهدای کشتار۱۷ شهریور توسّط رژیم پهلوی:
👈در روز ۱۸ شهریور (فردای واقعه)، رژیم پهلوی تعداد شهدا را ۵۸ نفر و مجروحین را ۲۰۵ نفر اعلام کرد.[۱]
مردم ایران، این آمار را نپذیرفتند و معتقد بودند که رژیم تعداد کمی را اعلام کرده است.
👈دو روز بعد دادگستری اعلام کرد تعداد کشتهشدگان به ۹۵ نفر رسید.[۲]
👈سفارت امریکا این آمار را غیر واقعی میداند و مینویسد: «چندین شاهد عینی امریکایی و اروپایی اشاره به این داشتهاند که این رقم بایستی خیلی بیشتر از این باشد.»[۳]
👈پارسونز سفیر انگلیس تعداد شهدا را «صدها نفر» ذکر کرده است.[۴]
👈طبق ارزیابی سفارت امریکا آمار دقیق تعداد کشته شدگان چندین هزار نفر بود.[۵]
👈سولیوان سفیر آمریکا گزارش میکند که در میدان ژاله «بیش از دویست نفر از تظاهرکنندگان کشته شده بودند».[۶]
👈یک مقام امنیتی ایرانی به سفارت اطلاع داد بین ۴۰۰۰ تا ۴۵۰۰ نفر در میدان ژاله و چند صد نفر در مناطق جنوب شهر کشته شدند.[۷]
👈جان استمپل یکی از اعضای سفارت آمریکا در ایران از قول منابع پزشکی تعداد شهدا را «بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ نفر» برآورد کرده است.[۸]
👈شاپور بختیار ادّعا میکند که «میتوانم به یقین بگویم تعداد کشتهشدگان حداکثر از ۷۰۰ یا ۸۰۰ نفر متجاوز نبوده است.»[۹]
🔹 شاهدان عینی تعداد شهدا را بیش از دوهزار نفر میدانند.[۱۰]
👈علی محمد بشارتی میگوید: من خودم در بهشت زهرا روی یکی از جنازهها عدد ۱۷۲۳ را دیدم[۱۱]
📚منابع:
۱ . روزنامه اطلاعات، ش ۱۵۷۰۶، ۱۸ /۶/ ۱۳۵۷، ص۱.
۲ . یکسال مبارزه، پیشین، ص ۴۰۴.
۳ . اسناد لانه جاسوسی، ج۹، ص۱۲۴.
۴. روزنامهی اطلاعات، ۲۰ /۶/ ۱۳۵۷.
۵ . اسناد لانه جاسوسی آمریکا، کتاب نهم، سند ش ۵۲، ص۱۰۸.
۶. پارسونز، آنتونی، غرور و سقوط، ترجمهی پاشا شریفی، تهران، انتشارات راهنو، ۱۳۶۳، ص۱۱۲.
۷ . اسناد لانه جاسوسی آمریکا، کتاب نهم، سند ش ۵۸، ص۱۲۱.
۸. جان. دی استمپل، درون انقلاب ایران، ترجمهی دکتر منوچهر شجاعی، تهران، مؤسسهی رسا، ۱۳۷۷، ص۱۶۸.
۹. بختیار، شاپور، یکرنگی، ترجمهی مهشید امیرشاهی، بیجا، بیتا، ص ۱۲۹.
۱۰ . آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، مصاحبه با اسماعیل میکائیلی، ص۱۷۴-۱۷۳.
۱۱ . علی محمد بشارتی، عبور از شط شب، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۸۲، ص۱۶۶-۱۶۵.
🆔 @ss_alavi_ir