🔷
مرحوم آقا نورالله نجفی اصفهانی؛ پیشگام در خودکفایی ملی
🔸مشروطه در اصفهان تاریخ متمایزی نسبت به تهران دارد. مشروطهخواهی در اصفهان با مدیریت علمای اصفهان پیش رفت و از همان ابتدا مشروطه مشروعه مدّنظر بود.
🔹در نگاه آقا نورالله نجفی غرض اصلی از مشروطیت احیای قانون الهی و سنت نبوی بود.
برخلاف مشروطهخواهان تهران، ایشان همزمان هم با استبداد داخلی مبارزه میکرد و هم علیه غربگرایی روشنگری میکرد.
🔸ایشان از نخستین متفکّرانی بود که سعی داشت با ادله تاریخی یادآور شود که پیشرفت غرب، مرهون تمدّن عالم اسلام است.
🔹به منظور نفی سلطه غرب بر مسلمانان، ایشان علاوه بر تحریم اجناس خارجی، تلاشهای زیادی در راستای خودكفایی ملی و توسعهی شركتهای اسلامیه داشت.
🔸آقانورالله در اعتراض به دلالیگری بازرگانان برای محصولات غرب، منسوجات خارجی را تحریم کرده بود و خود کرباس به تن میکرد. ایشان طی یک اقدام بدیع به همراهی ۱۳نفر از علمای طراز اول اصفهان در بیانیهای متعهد شدند که:
👈اولاً: قبالجات و احکام شرعیه از شنبه به بعد روی کاغذ ایرانی بدون آهار نوشته شود. اگر بر کاغذهای دیگر نویسند، مهر ننموده و اعتراف نمینویسیم. قباله و حکمی هم که روی کاغذ دیگر نوشته بیاورند و تاریخ آن بعد از این قرارداد باشد، امضا نمینماییم. حرام نیست کاغذ غیر ایرانی و کسی را مانع نمیشویم؛ ماها به این روش متعهدیم.
👈ثانیاً: کفن اموات، اگر غیر از کرباس و پارچه اردستانی یا پارچههای دیگر ایرانی باشد، متعهد شدهایم برآن میت، ماها نماز نخوانیم. دیگری را برای اقامه صلوه بر آن میت بخواهند ماها را معاف دارند.
👈ثالثاً: ملبوس مردانه جدید، که از این تاریخ به بعد دوخته و پوشیده میشود، قرار دادیم مهما امکن، هر چه بدلی در ایران یافت میشود، لباس خودمان را از آن منسوخ نماییم و منسوخ غیرایرانی را نپوشیم و احتیاط نمیکنیم و حرام نمیدانیم لباسهای غیرایرانی را، اما ماها ملتزم شدهایم حتیالمقدور بعد از این تاریخ ملبوس خود را از منسوج ایرانی بنماییم. تابعین ماها نیز کذلک و متخلف توقع احترام از ماها نداشته باشد. آنچه از سابق پوشیده و داریم و دوخته، ممنوع نیست استعمال آن.
👈رابعاً: مهمانیها بعد ذلک ولو اعیانی باشد، چه عامه، چه خاصه، باید مختصر باشد یک پلو و یک خورش و یک افشره. اگر زاید بر این کسی تکلف دهد، ماها را به محضر خود وعده نگیرد. خودمان نیز به همین روش مهمانی مینماییم. هر چه کمتر و مختصرتر از این تکلف کردند، موجب مزید امتنان ماها خواهد بود.
خامساً: وافوری اهل وافور را احترام نمیکنیم و به منزل او نمیرویم زیرا که آیات باهره:«إِنَّ الْمُبَذِّرِینَ کَانُوا إِخْوَانَ الشَّیَاطِینِ» «وَلا تُسْرِفُوا اِنَّهُ لا یُحِبُّ الْمُسْرِفِینَ» «وَلا تُلْقُوا بِأَیْدِیکُمْ إِلَی التَّهْلُکَه» و حدیث «لاضرر و لاضرار» ضرر مالی و جانی و عمری و نسلی و دینی و عرضی و شغلی آن محسوس و مسری است و خانوادهها و ممالک را به باد داده. بعد از این هر که را فهمیدیم وافوری، بهنظر توهین و خفت مینگریم.
🔹هشتصد نفر از بازرگانان بزرگ اصفهان با ایشان همراه شدند و شرکتهای اسلامیه را جهت تولیدات ایرانی پایهگذاری کردند. موجی به راه افتاد و حتی ایرانیان مقیم خارج، از بغداد گرفته تا سنپترزبورگ نیز از شركت اسلامیه پشتیبانی كردند.
🔸كنسولگری انگلیس در اصفهان بارها به مسئولین ایرانی از اوضاع وخیم پیشآمده شكایت میكردند و سرانجام با روشهای مختلف توانستند مساله تحریم كالاهای خارجی را بهسوی ناكامی سوق دهند. كاهش قیمت كالاهای خارجی، نسیه دادن كالاها و اجناس به تجار داخلی و مردم، تبلیغات زیاد اجناس خارجی و… از جمله اقداماتی بود كه آنان را در نیل به اغراضشان موفق گردانید.
🆔 @ss_alavi_ir