📝
جرالدین، دخترم! از تو دورم، ولی یک لحظه تصویر تو از دیدگاهم دور نمیشود...
🔷
ماجرای نامهای که چاپلین هرگز برای دخترش ننوشت!
به بهانه سالگرد فوت چارلی چاپلین
🔸فرجالله صبا یکی از روزهای دهه ۴۰ به طور اتفاقی مطلبی را برای نشریهای قلم میزند که سالهاست به اشتباه در میان مردم به عنوان نامه چارلی چاپلین به دخترش دست به دست میشود.
🔹متن نامه بسیار ساده، زیبا و تاثیرگذار است و از آنجا که چارلی چاپلین هنرمند شناخته شده و محبوبی در دنیا تلقی میشود، خیلی عجیب نیست که هر خوانندهای با دیدن نام چارلی چاپلین در این نامه که آن موقع فرجالله صبا جهتِ بخشیدن فضایی فانتزی به مطلبش از آن استفاده کرد، بیدرنگ فاتحهای نثار آن مرحوم کرده و یقین حاصل کند که نوشتن چنین متن دلانگیز و تاثیرگذاری فقط از چنین هنرمند والامرتبهای برمیآید!
🔸بماند که صبای روزنامه نگار چقدر تلاش کرد مردم را مجاب کند که این نامه جعلی است و چارلی چاپلین آن را ننوشته، بلکه در یکی از دفاتر روزنامه نگاری تهران خودمان و توسط خود او نوشته شده است!
🔹صبا در شرح ماجرای نامهی جعلی منتسب به چارلی چاپلین، گفته است:
«د
ر مجلهی «روشنفکر» تصمیم گرفتیم به تقلید از فرنگیها ما هم ستونی راه بیندازیم که در آن نوشتههای فانتزی به چاپ برسد. به هر حال میخواستیم طبعآزمایی کنیم. این شد که در ستونی، هر هفته، نامههایی فانتزی به چاپ میرسید. آن بالا هم سرکلیشه «فانتزی» تکلیف همه چیز را روشن میکرد. بعد از گذشت یک سال دیدم مطالب ستون تکراری شده است. یک روز غروب به بچهها گفتم مطالب چرا اینقدر تکراریاند؟ گفتند: اگر زرنگی، خودت بنویس! خب، ما هم سردبیر بودیم. به رگ غیرتمان برخورد و قبول کردیم. رفتم توی اتاق سردبیری و حیران، معطل مانده بودم چه بنویسم که ناگهان چشمم افتاد به مجلهی روی میز. بر آن عکس چارلی چاپلین و دخترش چاپ شده بود. همانجا در دم نامهای از قول چاپلین به دخترش نوشتم. از آن طرف، صفحهبند هم فشار میآورد زود باش، باید صفحهها را ببندیم. آخر سر هم این عجله کار دستمان داد و کلمهی «فانتزی» از بالای ستون افتاد و همین شد باعث گرفتاری من طی این همه سال.»
🔸خیلی زود این نامهی جعلی به زبان انگلیسی و چند زبان دیگر ترجمه شد و در مقدمهی چند کتاب هم منتشر شد و همین باعث شد که برخی در ایران به نسخه انگلیسی آن استناد کنند. این نامه در فضای نشر و مطبوعات ایران تا حدی واقعی جلوه کرده بود که حتی علامه جلیلالقدر شهید مطهری نیز در مقدمهی کتاب معروف «حقوق زن در اسلام»، به این نامه اشاره کرده است.
🔹مایکل چاپلین – پسر چارلی چاپلین – وقتی سال ۱۳۸۰ مهمان جشنوارهی فیلم فجر شد، درباره این نامه از او سوال شد، او به خبرنگارها گفت، پدرش آنقدر گرفتار بوده که فرصت نداشته برای بچههایش نامه بنویسد؛ اما باز هم کسی باورش نشد و همچنان این نامه به عنوان نامهای که چارلی چاپلین به دخترش نوشته دست به دست شده و تاثیر زیادی هم روی خوانندهها به ویژه زنان و دختران میگذارد.
🆔 @ss_alavi_ir