«حمد» به معنای ستایش کردن از یک انسان یا یک موجود، بر عملی یا صفتی که از روی اختیار از او سر می‌زند. اگر خصوصیتی در کسی باشد که اختیاریِ او نباشد، آن را نمی‌گویند «حمد» کرد، گفته می‌شود «مدح» کرد، مثلاً زیبائی کسی را بخواهیم تعریف کنیم، در عربی گفته نمی‌شود: حمد شد یا حمد کرد زیبائی او را. اما شجاعت کسی را می‌شود حمد کرد، یا بخشندگی کسی را می‌شود حمد کرد. و یا صفتی را که او به اختیار خود در خود بوجود آورده است. بنابراین «حمد» با «مدح» متفاوت است. در فارسی کلمه‌ای که حمد را به این معنا نشان بدهد ما پیدا نمی‌کنیم، من پیدا نکردم، ستایش می‌تواند معنای حمد باشد اما ستایش شامل معنای مدح هم هست در حالی که مدح با حمد متفاوت است... «الحمد» یعنی همۀ حمدها و ستایشها لله است، همۀ حمدها و ستایش متعلق است به خدا. آنچه که این جمله به ما می‌فهماند این است که همه نیکی‌ها و همه زیبائی‌ها متعلق به خداست از سوی خداست. ۱۳۶۹/۱۲/۲۲ ▫️بیانات در جلسه دوم تفسیر سوره حمد @t_manzome_f_r مجموعۀ تبیین منظومۀ فکری رهبری