بینید این موانع را. همه‌ی این موانع جزو سنت‌های الهی است. وجود این موانع تصادفی نیست. اینها سنت الهی است؛ یعنی تلاش و حرکت با مانع مواجه است، والّا جهاد معنا نمی‌داشت «وَكَذَٰلِكَ جَعَلْنَا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوّاً شَيَاطِينَ الْإِنسِ وَالْجِنِّ يُوحِي بَعْضُهُمْ إِلَىٰ بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُوراً»؛(۱) در همۀ دعوت‌های انبیا، دشمنان - موانع - از جن و انس وجود داشتند. در آیۀ دیگر: «وَكَذَٰلِكَ جَعَلْنَا فِي كُلِّ قَرْيَةٍ أَكَابِرَ مُجْرِمِيهَا لِيَمْكُرُوا فِيهَا وَمَا يَمْكُرُونَ إِلَّا بِأَنفُسِهِمْ».(۲) در درون جوامع، طبقاتی که وجود آنها مایۀ فساد، مایۀ مکر بوده است؛ اینها جزو سنت‌هاست. یعنی هرگز انبیاء نگفتند ما آن‌وقتی که جاده صاف است وارد میدان می‌شویم! نه، در همین فضا و صحنۀ بشدت درگیر و دشوار، آنها وارد شدند؛ مثل جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی. اما متقابلاً سنت الهی هم این است که اگر حرکت نبوی، حرکت الهی «که مصداقش انقلاب اسلامی» است، به کار خود ادامه بدهد و دنبال‌گیری کند، بر همه‌ی این موانع فائق خواهد آمد؛ این هم سنت الهی است. در سوره‌ی مبارکۀ فتح آمده است: «وَلَوْ قَاتَلَكُمُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوَلَّوُا الْأَدْبَارَ ثُمَّ لَا يَجِدُونَ وَلِيّا وَلَا نَصِيرا. سُنَّةَ اللهِ الَّتِي قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلُ وَلَن تَجِدَ لِسُنَّةِ الله تَبْدِيلًا»؛(۳) اگر بایستید، اگر استقامت کنید، اگر هدف را گم نکنید، اگر تلاش را متوقف نکنید، بدون تردید غلبه در این عرصه با شماست. حاصل حرف من همین است با شما جوانان عزیز.(۴) ۱. سوره انعام، آیه۱۱۲ ۲. سوره انعام، آیه۱۲۳ ۳. سوره فتح، آیات ۲۲و۲۳ ۴. بیانات در دیدار با اساتید و دانشجویان دانشگاه‌های شیراز ۱۳۸۷/۰۲/۱۴ @fakhrian_ir