✅خلاصه درس تفسیر سوره مبارکه حمد
📆جلسه : ۶
🎓مفسر: علامه جوادی آملی
بخش 3️⃣: چرا به علوم وحیانی نیاز است؟
آیا #عقلِ تنها به انسان راه را نشان داده و وی را بهشتی می کند؟
🔺عقل هیچگاه انسان را بهشتی نمی کند. عقل نورافکنی قوی است که #وحی را بصورت صراط مستقیمی می شناسد و دستور به اطاعت از صراط می دهد. اگر کوهی را فرض کنیم که نورافکن عقل بخواهد راه را پیدا کند و وحی یا صراط مستقیمی نباشد، نورافکن تنها سنگلاخها را نشان می دهد که راه بجایی نمیرسد.
👈( نکته نگارنده: در آیات زیادی اشاره به این دارد که انسان بی دین در مورد آخرت هیچ نمی داند و همینقدر هم که می داند از روی ظن و گمان است:
بل ادّارک علمهم فی الآخرة بل هم فی شکٍّ منها بل هم عمون {نمل-۶۶}
و ما لهم بذلک من علمٍ ان هم الّا یظنون{جاثیه-۲۴}
همچنین در علوم مادی نیز این ظن و گمان کاملا مشهود است: دانشمندان علوم انسانی مدرن مهمترین اصل را این می دانند که هیچ چیز یقینی در علوم انسانی نداریم!)
________________________________________
📚کانال «تفسیر تسنیم»
📡 @tafsire_tasnim1
✅خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 #جلسه_۷
♦️مفسر: علامه جوادی آملی
♦️موضوع: الذین یؤمنون بالغیب
1⃣ #ایمان، عقیده ایست که در آن شک و تردید نباشد و صاحب این عقیده استوار که به عقیده خود از شر تردید، امان داده است، #مومن نامیده میشود. لذا اگر عقیده در شک و تردید باشد یا کافر است یا منافق.
2⃣موجود از نظر قرآن دو قسم است: یا مشهود و محسوس یا غایب از حواس.
📌طبق انتهای سوره بقره، #غیب شامل ۵ چیز است: خداوند، رسالت او که به پیامبران داده شده، فرشتگان او، کتابهای او و قیامت او.
3⃣مادّیّون گویند چیزی که قابل حس کردن نیست اصلا موجود نیست پس خدا و فرشته و قیامت و رسالت و کتب الهی همه وهم و #افسانه اند.
💎در آیاتی دیدگاه مادیون در زمان پیامبران بیان شده است:
۱. در آیه ۵۵ بقره بنی اسراییل به موسی گفتند: «ما به تو ایمان نخواهیم آورد مگر اینکه خدا را آشکارا ببینیم!» یعنی ما به عالم محسوس ایمان داریم نه به غیب.
۲. در آیه ۱۵۳ نساء خداوند گوید: «اهل کتاب(یهودیان و مسیحیان) از تو میخواهند که برایشان از آسمان، کتابی محسوس و مادی (دارای ورق) نازل کنی (نه کتابی که بر قلبت نازل شده باشد). همانا اینها از موسی چیزی بزرگتر از این خواستند. پس گفتند میخواهیم خدا را آشکارا ببینیم!»
یعنی اینها جز به عالم محسوس و موجودات حس شدنی ایمان نمی آورند. اگر از تو کتاب و رسالتت را که غیبی است نپذیرفتند از موسی خداوند را که غیب بود نپذیرفتند و گفتند تا خدا را به چشم نبینیم ایمان نمی آوریم.
۳. در آیه ۷ انعام خداوند گوید حتی اگر تقاضای گروهی که در بالا گفتند برای ما کتاب مادی نازل کن را بپذیریم و کتابی با صفحات مادی و قابل لمس نازل کنیم باز هم این کافران نمیپذیرند!
۴. و در آخر در آیه ۲۱ و ۲۲ فرقان گوید روزی این کافران هنگام مرگ، ملائکه را خواهند دید اما آن روز دیگر دیر بوده و به ایشان بسیار سخت خواهد گذشت.
4⃣ریشه ایمان یا کفر به غیب در #معیار_شناخت است.
کافران به غیب گویند معیار شناخت همه چیز، تنها و تنها #حس است. اگر چیزی با حواس ۵ گانه درک شد وجود دارد وگرنه موجود نیست. اما مومنان علاوه بر حس،آنچه را که #عقل نیز موجود بداند به آن ایمان دارند که همان غیب است مانند وجود خدا یا قیامت. لذا موجدات را یا محسوس میدانند یا معقول.
5⃣قرآن ابتدا ذهن عوام مردم را از حس به سمت عقل میکشاند و آنگاه مرحله سوم شناخت را با عقلا و موحدان در میان میگذارد که معیار #وحی است که گاهی عقل نیز آنرا نمیفهمد. اگر وحی پذیرفته شد خودبخود حس و عقل هم پذیرفته شده است.
6⃣غیب یا مطلق است یا نسبی.
۱. غیب مطلق: منظور غیبیست که برای همه و در همه جا و همه زمانها نامحسوس است مانند خداوند.
۲. غیب نسبی: غیبی که برای برخی ها یا در برخی زمانها محسوس میشود مانند فرشتگان و قیامت که برخی همین حالا هم این دو را میبینند و بقیه مردم در هنگام مرگ و پس از آن، این دو را خواهند دید.
7⃣ منظور از ایمان به رسولان، #ایمان_به_رسالت پیامبران است وگرنه جسمشان که محسوس است و نیاز به ایمان ندارد. لذا قرآن گوید مومنان به رسالت تمام پیامبران ایمان دارند نه به رسالت خاتم انبیا، زیرا رسالت از سوی خداست.
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1117
🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
📣 تفسیر تسنیم
🎁 @tafsire_tasnim1
✅خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: ۱۶
♦️مفسر: علامه جوادی آملی
♦️موضوع: ایمان به رسالت و کتب انبیا
1⃣ اعتقاد به #نبوت و کتب انبیا در زمره موارد ایمان به غیب است و مشمول تقوای اعتقادی.
2⃣ نبوت دو قسم است:
🔺#نبوت_خاصه: مخصوص هر پیامبر است مثلا ایمان به معجزه عصای حضرت موسی و رسالت او. ایمان به کتاب وی یا پیامبر اسلام نیز خاص همین دو است.«و الذین یومنون بما انزل الیک»
🔺#نبوت_عامه: در اینجا اصل رسالت مطرح است و اینکه ما ایمان به این داریم که خدا بشر را بوسیله ارسال این ۱۳۴هزار پیامبر هدایت نمود و رسالت همگیشان، حق است. ایمان به #کتاب نیز چنین است.
3⃣طبق قرآن، مومنان به رسالت همه انبیا و کتبشان ایمان دارند.(بقره،۴)
اگر کسی به قرآن ایمان آورد به کتب و انبیای پیشین نیز ایمان آورده که ۳ دلیل دارد:
🔹۱. انبیای پیشین نیز همگی #اسلام آوردند و دینی که برای مردم آوردند جز دین اسلام که تنها دین خداست نبود. «ان الدین عند الله الاسلام» (آل عمران،۱۹)
🔹۲. قرآن سخن همه انبیا را تصدیق کرده است. (مائده،۴۶) اگر کسی به قرآن ایمان آورد چون قرآن پیامبران را تصدیق کرده پس به پیامبران هم ایمان آورده است.
🔹۳. قرآن مبسوطاً در مورد پیامبران پیشین و داستانهایشان سخن گفته (هود،۴۹) و میفرماید ای پیامبر، زندگی برخی پیامبران را برایت گفتیم و برخی را نگفتیم (غافر،۸۸)
4⃣ایمان اجمالی و کلی به پیامبران قبل کافیست اما در مورد پیامبر آخر باید تمام احکامش را یاد گرفت و عمل کرد اگرچه شناخت تفصیلی علوم و فلسفه آن نیاز نیست.
5⃣ایمان به آنچه که بر پیامبر نازل شده تنها در مورد قرآن نیست بلکه هر چیزی که از گنجینه علم خداوند تنزل پیدا کرده و برای درک توسط بشر بر قلب پیامبر وارد آمده مشمول ایمان است مانند قرآن، احادیث قدسی خداوند، برخی روایات و حتی آنچه که پیامبر در معراج دیده و شنیده است. زیرا تا کلام الهی تنزل نکرده باشد قابل فهم برای بشر نخواهد بود.
6⃣تنزل یا به نحو تجافی است یا به نحو تجلّی.
🔺تنزل #تجافی یعنی وقتی شیئی مانند باران از جایی حرکت کرد و به پایین آمد دیگر در جای اولش نباشد.
🔺اما تنزل به نحو #تجلی یعنی آن مطلب حقیقی که در موطن خود موجود است پایین نمی آید بلکه رقیق شده و مرحله نازله اش بصورت لفظ در می آید تا قابل گفتن و شنیدن و خواندن باشد.
⚱برعکس علوم دیگر که ابتدا مطلبی را میبینیم یا میشنویم یا میخوانیم و سپس میفهمیم، اما پیامبر #وحی را ابتدا میفهمید و سپس آنرا با واسطه قوه خیال، به مسلمانان منتقل میکرد.
7⃣اگر کسی خواست مطلبی را برای بشر با قلم یا گفتن بیان کند ابتدا باید مطلب عقلی را از #قوه_عاقله به #قوه_خیال تنزل دهد تا قابل تصویرسازی شود که مثلا فارسی بیان کند یا انگلیسی (نه اینکه آنرا از عقلش خارج کند. سپس آنچه را که در مرحله خیال تنظیم کرد را بوسیله قلم یا زبان بیان میکند. (این میشود تنزل مطلب)
✅لذا قرآن فرمود: این کتاب مانند #طنابی است که یک سرش که بوسیله الفاظ عربی قابل فهم است، در دست بشر و سر دیگرش که حاوی معانی عمیق مفاهیم قرآن است در دست خداست. انسان میتواند فهم خود را از مفاهیم قرآن مرتبا افزایش داده تا از طریق این طناب، به #مخزن_اصلی مطالب نزدیکتر شود البته هیچگاه کاملا به آن نمیرسد.
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1117
🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
🍁 تفسیر تسنیم علامه جوادی
🍁 @tafsire_tasnim1
✅خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: ۱۷
🔖 آیه : ۴
♦️مفسر: علامه جوادی آملی
🔴ایمان به انبیا شامل ایمان به پیامبر فعلی، پیامبران قبلی و پیامبران بعدی که #بشارتشان داده شده میشود و ازین جهت مسیحیان و یهودیان کافرند اما پیامبر اسلام چون #خاتم_الانبیا بوده دیگر نیازی به ایمان به پیامبران بعدی نبوده است.
📚گفتیم که ایمان به قرآن و پیامبر ، لزوما ایمان به پیامبران گذشته و کتبشان را نیز بهمراه دارد. ۳ راه اثباتش مشخص شد و راه چهارم همین آیه ۴ بقره که ایمان به پیامبران گذشته را #واجب دانسته و آیه ۱۳۶ بقره آنها را جدا جدا نام میبرد.
🚧آیه ۱۳۶ بقره دو چیز را واجب دانسته: ۱. ایمان به آنچه بر پیامبران #نازل شده (اُنزِل) یعنی #کتاب و دین
۲. ایمان به آنچه به پیامبران #داده شده (اوتوا) شامل کتاب و #معجزات
🚦«ایمان به آنچه بر تو و پیامبران قبل از تو نازل شده» شامل چند چیز است: که در آیه آخر بقره و ۸ تغابن میگوید شامل:
۱. اصل #وحی و دینی که ارسال شده
۲. کسی که وحی از اوست ( #خدا )
۳. کسی که وحی را نازل کرده ( #فرشتگان )
۴. کسی که وحی را دریافت کرده ( رسالت #پیامبران )
🐌نزول قرآن چه بر پیامبر و چه بر مردم، #تدریجی است! (نحل، ۴۴)
⚡️قرآن هم بر #پیامبر نازل شده و هم بر #مردم اما بر پیامبر بدون واسطه نازل شده و بر مردم با واسطه ی پیامبر! (نحل، ۴۴) یعنی پیامبر تنها همانند سیمی است که وحی خدا را #بدون_کم_و_زیادی مستقیما به مردم میرساند نه اینکه خدا به پیامبر وحی کرد و وحی تمام شد آنگاه پیامبر از سوی خودش حرف خدا را به مردم بزند!
👤پس وحی، همیشگیست و وقتی قرآن میخوانیم مستقیما خدا دارد همین حالا با ما حرف میزند اما تنها افرادی که قدرت #درک_قرآن را پیدا کرده اند این ارتباط مستقیم را میفهمند و گاهی #بیهوش میشوند و باقی مردم در درجاتی از کری و لالی و کوریند (صمٌ بکمٌ عمیٌ)
⁉️نشانه اینکه انسان به آنچه بر پیامبر اسلام و پیامبران گذشته نازل شده ایمان آورده، چیست؟
▪️آیه ۶۰ نساء گوید: «هرگز به سراغ #طاغوت نرود» پس اگر در مسائل قضایی یا حکومتی خواست تحت حکومت و سلطه طاغوت باشد ایمان نیاورده است!
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1117
📣تفسیر تسنیم علامه جوادی
✅ @tafsire_tasnim1
✅خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: ۲۴
🔖 #آیه_۶_۷
♦️مفسر: علامه جوادی آملی
✅علت اینکه متقین تنها کسانیند که توان استفاده از قرآن را دارند اینست که #پایگاه_فطری الهی، مبنای بهره برداری از قرآن است.
🔰بر این اساس متقین در یک چرخه ۳ ضلعی حرکت میکنند:
۱. اینها #سرمایه_فطری خود را حفظ میکنند. این سرمایه فطری، #طبیعت انسان را کنترل میکند تا نتواند قوای ادراکی انسان(گوش و چشم و قلب) را به سمت #شهوت و #غضب حرکت دهد.
۲. چون سرمایه فطری خود را حفظ کردند توانستند از قرآن در زندگیشان بهره گیرند.
۳. چون از قرآن بهره گرفتند به #فلاح و رستگاری رسیدند. (بقره_۵)
🍁🍁🍁
کفار و مشرکین نیز در چرخه ۳ضلعی مشابه گرفتار شدند:
۱. سرمایه فطری خود را باختند و اسیر شهوت و غضب شدند.
۲. چون سرمایه فطری را باختند نتوانستند از #قرآن بهره گیرند.
۳. چون از قرآن بهره نگرفتند به #عذاب_عظیم دچار شدند. (بقره_۷)
🍀🍀🍀
💠اینکه خداوند، انسان را از هدایت باز داشته و #توفیق_هدایت_شدن را از او میگیرد بخاطر اعمال خود اوست و خدا ابتدائاً و بی دلیل کسی را از یاد خود غافل نمیکند. قرآن دلایل را بیان میکند:
1⃣آیه ۱۴۶ اعراف علت این سلب توفیق هدایت را #تکبر_به_ناحق_در_زمین میداند.
2⃣آیه ۱۱۰ انعام، به #طغیان_در_لجاجت اشاره دارد که سبب «منقلب شدن فؤاد و بصر» (دو قوه ادراکی درونی) میشود.
3⃣در جای دیگر آیه ۲۸ کهف #تبعیت_از_هوای_نفس و #افراطی_بودن را دلیل غافل شدن از یاد خدا میداند.
4⃣آیه ۵ صف نیز هشدار میدهد که منحرف کردن دلهای بنی اسراییل توسط خداوند به سبب #انحراف_عمدی_آنها_از_پذیرش_حقیقت بوده است.
🔴 پس اگر کسی با داشتن حجت بیرونی یعنی #عقل و حجت درونی یعنی #وحی راه را عمداً کج رفت خدا نیز، توفیق هدایت را از او میگیرد.
#عقلانیت_وحیانی
#وحیانیت_عقلانی
💯💯💯
📝امتحانات الهی همانند امتحانات مدرسه است بدین معنی که این امتحانات از سوی خداوند، همه روزه از انسان گرفته میشود اما #امتحان_رسمی تنها سالی یک یا دو بار صورت میگیرد و ممکن است انسان رد شود. این قضیه در آیه ۱۲۶ و ۱۲۷ توبه بیان شده است: «اَولا یرون انّهم یفتنون فی کل عامٍ مرةً او مرتین ثم لایتوبون و لا هم یُذکّرون»
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1117
🆔🆔🆔🆔🆔🆔🆔🆔🆔🆔🆔🆔🆔🆔
دعا برای سلامتی #علامه_جوادی_آملی👇
http://eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190