📌7 خرداد، سالروز تمدید قرارداد دارسی به مدت 60 سال !
دارسی تونسته بود تو دوره مظفرالدین شاه امتیاز انحصاری اکتشاف، بهره برداری، توسعه، تجارت، حمل و نقل، فروش نقت، گاز و قیر طبیعی ایران رو برای 60 سال به دست بیاره. اما چرا رضاشاه در حالی که بیش از نیمی از این مدت این امتیازنامه گذشته بود را توی بخاری انداخت و سوزوند؟
گروهی این کار رضاشاه را با توجه به نزدیک بودن اتمام زمان قرارداد، نمایشی میدانند و پشت پرده آن را انگلیس میدانند. عده ای دیگر معتقدند رضاشاه دنبال کسب سود بیشتر برای خاندانش بود، زیرا عملاً پول نفت به خاندان پهلوی تعلق گرفت، نه مردم ایران. به نظر می رسد هر دو نظر درسته چون تو قرارداد 1933م. /1312 ش. برخلاف مقررات امتیاز دارسی در این مورد سهم ایران فقط از سود شرکت نفت انگلیس و ایران مقرر گردید و موضوع سهیم بودن ایران در منافع شرکتهای تابعه منتفی شد و به علاوه دولت هیچ وسیلهای برای بررسی محاسبات شرکت و حتی کسب اطلاع از تخفیفاتی که شرکت در معاملات عمده خود میداد نداشت.
🔺اما مهمترین قسمت قرارداد که از آن به عنوان بدترین بخش قرارداد یاد میشود تمدید مدت قرارداد بود که به موجب آن 32 سال به قرارداد دارسی، که در سال ۱۹6۲ منقضی میگردید، اضافه شده بود. از سویی انگلیس در قرارداد 1933، امتیازات دیگری همچون حق بهرهبرداری از معادن، احداث راهآهن، بنادر و وسایل ترابری را به طور کامل و بدون پرداخت وجهی به ایران بهدست آورد.
ادامه دارد...
تاریخ دانیم
📌7 خرداد، سالروز تمدید قرارداد دارسی به مدت 60 سال ! دارسی تونسته بود تو دوره مظفرالدین شاه امتیاز
اما در آخر گزارش بانک جهانی در مورد این قرارداد:
« ایران در عوض اعراض از حق خود در چهارچوب امتیاز دارسی، یعنی تملک کلیه داراییهای شرکت، چه در داخل و چه در خارج ایران، که باید در سال 1961 بدون مطالبه هیچ غرامتی به آن واگذار میشد، هیچ غرامتی دریافت نکرد»
🗞 @tarikhdanim ⏳