🔸روشی نو در پاسخگویی دینی به مسائل فرهنگی و اجتماعی
#حجت_الاسلام_علی_فرحانی ، در درسگفتار فقه نظامهای اسلامی که از سوی دبیرخانه مفتاح برگزار گردید، مطرح کرد:
🔹 هم در بحث صدور و هم در بحث ظهور روایات، نیازمند علم تاریخ هستیم. گزارههای تاریخی از جنس هستهاست که باید نسبت دستگاه استنباط خود را با آن، مشخص کنیم. یک مسئله در دستگاه استنباطی، عدم توجه به محیط شناسی خطاب شرعی است. عدهای میخواهند مسئله تورم علم اصول را با حذف مقداری از ابواب علم حل کنند.
🔹 علم اصول علم آلی است و غرض آن با توجه به کل مسائل آن حاصل میشود. راهکار امام (ره) برای تهذیب علم اصول، حفظ ابواب علم با توجه به محیط تشریع و حذف مسائل و ردّ و اثباتهای مربوط به محیطهای عقلایی دیگر است.
🆔 @vasael_ir
🔸چیزی به نام پول اسلامی نداریم/ پول را عرف تعیین میکند و شریعت در اینباره چیزی نگفته است
#حجت_الاسلام_ملک_زاده، در درس خارج فقه نظامهای اسلامی که از سوی دبیرخانه مفتاح برگزار شد، گفت:
🔹چیزی که مهم به شمار میآید این است که آیا ما پولی به نام پول اسلامی داریم که آن پول اسلامی عبارتست از طلا؛ این محل تأمل است و هیچ یک از فقهای ما چنین حرفی نمیزند. البته اگر در نصوص درباره درهم و دینار صحبت شده یا به دلیل این است که میخواهد درباره طلا و نقره صحبت کند و یا این که میخواهد درباره پول رایج آن زمان صحبت شود ولی نظر خاصی درباره آن وجود ندارد.
🆔 @vasael_ir
🔸شماره جدید فصلنامه علمی پژوهشی «جُستارهای فقهی و اصولی» منتشر شد؛
🔹این شماره فصلنامه علمی پژوهشی «جُستارهای فقهی و اصولی» ویژه پائیز ۹۷ دربردارنده شش مقاله علمی: «اعتبار استصحاب استقبالی در استنباط احکام شرعی»، «تأمّلی در بهرهگیری از «قرعه» در تزاحم»، «تبیین جرم مانع، با تاکید بر امور حسبه»، «تحلیل آرای نادر فقهی شیعه درباره حجاب زن مسلمان»، «تأثیرات متقابل وضعیت خاص دوقلوهای سیامی در مجازات قصاص»، «بازخوانی انتقادی دیدگاه محقق خراسانی (ره) در تجری با تکیه بر نظرات حضرت امام خمینی (ره)» میباشد.
vasael.ir/0003FO
🆔 @vasael_ir
🔸سکولاریزه شدن جوامع اسلامی محصول اشتباهات دینداران دغدغهمند بود
در نشست «از زبان دینی تا زبان سکولار در مطالعات اسلامی» مطرح شد؛
🔹 #دکتر_سیفی : معنای اول سکولاریزاسیون این است که به نوعی تفاوت و تمایز میان حوزه های مذهبی و سیاسی قائل باشیم که نظریه های ناشی از این دیدگاه امروزه در غرب بسیار مورد توجه است.
🔹معنای دوم سکولاریزاسیون این است که از جهان افسون زدایی کنید؛ به این معنا که بگویید قوانین طبیعی جهان را اداره می کنند و خداوند تأثیرگذار نیست و بالاتر از این، هیچ نیروی ماورای طبیعی تأثیرگذار نیست.
🔹سکولاریزاسیون به معنای لاغر شدن باورهای دینی است. در حوزه های مختلف اجتماعی اعم از طب، آموزش، سیاست، تجارت و . . . دیگر دین حرف اول را نمی زند و معیارهای موفقیت در امور مختلف به وسیله دین تعیین نمی شود.
گزارش کامل نشست:
🌐 vasael.ir/0003FD
🆔 @vasael_ir
🔸افزایش امنیت روانی و اقتصادی زنان در سایه انقلاب اسلامی
در نشست «نقش انقلاب اسلامی در احیای حقوق زن در خانواده» تبیین شد؛
🔹 #حجت_الاسلام_فرج_الله_هدايتنيا : می توان این بحث را در دو بخش مالی و غیر مالی بیان کرد. بخش مالی نیز خود به تحولات اصلاحی و تحولات تاسیسی تقسیم می شود.
🔹از میان این تحولات می توان تعدیل مهریه های ریالی را نام برد؛ این تحول متاثر از نوسانات ارزش پول ملی در سالهای پس از انقلاب اسلامی است و براساس آن مهریه متناسب با تغيير شاخص قيمت سالانه زمان تأديه نسبت به سال اجراي عقد كه توسط بانک مركزي جمهوري اسلامي ايران تعيين ميگردد، محاسبه و پرداخت خواهد شد.
🔹صرف نظر از اینکه این تحولات چقدر به صلاح خانواده بوده است، می توان گفت که زن امروزی در قیاس با قبل از انقلاب، امنیت روانی و اقتصادی بیش تری را در سایه تحولاتی که صورت گرفته است، دارد.
🔹این بحث به دو لحاظ قابل توجه است؛ از یک طرف باید به روشهای به کارگیری برای احیای حقوق زن توجه شود و از سوی دیگر، باید به جهت گیری و گرایش این تحولات توجه جدی شود.
🌐 vasael.ir/0003FM
🆔 @vasael_ir
🔸 #معرفی_کتاب| سیاست تعادل بازار در تفکر اقتصاد اسلامی
🔹اندیشه اقتصاد اسلامی در بازار از اهمیت بسیار زیادی برخورد است و در واقع جایگاه تعاملات و مبادلات مردم است و موجب تحقق منافع اجتماعی میشود و مردم به امکانات و نیازهای ضروری روزمره خود دست پیدا میکنند و سودی نیز به اقتصاد کشور میرسانند.
🔹بر این اساس رسول اکرم (ص) با استناد به وحی الهی و شرع مقدس سیاست و قوانینی برای تنظیم بازار ترسیم کرده است. عدم رعایت این قوانین موجب ناتوانی در اداره بازار و در نتیجه خلل در منافع مردم و کشور میشود.
🔹هر کشوری برای حفظ رشد اقتصادی و مصالح افراد خود، پیشرفت تولیدات کارخانه از نظر کمی و کیفی، گسترش آسایش، تزریق امید و خود باوری باید قوانین و دستورات شرعی و الهی که در رابطه با داد و ستد وضع شده است را رعایت و به آن احترام بگذارد.
🔹این کتاب ۳۳۶ صفحه ای توسط زمان عبید وناس به زبان عربی توسط انتشارات دار الایام اردن منتشر شده است.
🌐 vasael.ir/0003FE
🆔 @vasael_ir
🔸فقه جنسیت
#حجت_الاسلام_حسین_بستان در درس خارج فقه نظامهای اسلامی که از سوی دبیرخانه مفتاح برگزار گردید، مطرح کرد:
🔹 برخی از قدما به مباحث زنان پرداختهاند(مانند رساله "احکام النساء" شیخ مفید) اما فقه جنسیت به صورت یک عنوان مستقل به شکلی که ما میخواهیم طرح بحث بکنیم در فقه نبوده است. قلمرو بحث ما تفاوتهای اعتبار شده بین زن و مرد، با تأکید بر جنبههای اجتماعی آن است.
🔹 در مورد ضرورت این بحث باید عنوان نمود جنسیت هماکنون یکی از مسائل مبتلابه در همه جوامع است اما علوم موجود نهایتا توانایی توصیف این مسائل را دارند و مشخص کردن مجموعه بایدها و نبایدها و ترسیمکننده نظام مطلوبِ آن بر عهده فقه است.
🔹 ما در این سیر بحث، نهادهای اجتماعی مانند نهاد ازدواج و خانواده، نهادهای تأسیسی دین، نهاد آموزش و پرورش، نهاد اقتصاد، نهاد سیاست، نهاد حقوق قضایی، جنگ و سلامت و درمان را از منظر فقهی و با زاویه جنسیتی مورد بررسی قرار میدهیم.
🆔 @vasael_ir
🔸غرب به بهانه توسعه هویت زن و خانواده را تحریف کرده است
حجت الاسلام والمسلمین #بهجت_پور در اجلاس سراسری جامعه مدرسین :
🔹غرب هویت زنان را تحریف کرده و به بهانه توسعه خانواده و جایگاه زنان را به چالش کشیده است.
🔹اصلی ترین بخشی که در گفتمان غرب بر آن تمرکز شد و در کشورهای اسلامی سعی بر توسعه داشتند این بود که از زن برای به حاشیه بردن روحیه صلابت، استواری و شجاعت استفاده کنند، غرب به بهانه توسعه خانواده و جایگاه زنان را به چالش کشید.
🆔 @vasael_ir
🔸فقه نظام اقتصاد اسلامی
حجت الاسلام #احمدعلی_یوسفی، در درس خارج فقه نظامهای اسلامی که از سوی دبیرخانه مفتاح برگزار گردید، به دیگر اشکالات وارد بر قائلین به کفایت امضاء پرداخت:
🔹شبکهای از رفتاها و روابط اقتصادی بهعنوان موضوعات اقتصادی که هر یک حکم جداگانهای دارند در خارج بهصورت یک ساختار اقتصادی تلقی میشوند.
🔹ساختار اقتصادی قانونی که بهصورت شبکهای در عرصه اقتصادی محقق میشوند، آثار فراوان دیگری غیر از آثار هر یک از رفتارها و روابط اقتصادی را ممکن است داشته باشند، در نتیجه عناوین دیگری بر آنها مترتب میشود که حکم فقهی آنها متفاوت میباشد.
🔹دستگاه فقه به شبکه موضوعاتِ ایجادشده در عرصه اقتصادی باید بهعنوان یک موضوع جدید نگاه کند و حتی اگر عمومات بر رفتارها و روابط فردی در عرصه اقتصادی منطبق شوند، نمیتوان دلیل بر حکم مجاز و صحت مجموعه آنها که کارکردی غیر از تکتک آنها دارد، باشد؛ بلکه باید حکم «کل» را «بما هو کل» از ادله استخراج کرد تا بتوان حکم به شرعیت مجموعه قوانین داد.
🆔 @vasael_ir
🔸نشست «فقه نظام، چیستی و رویکردها» برگزار شد
🔹حجت الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی حاجی: در بحث «چیستی فقه نظام» اختلافات زیادی وجود دارد؛ آنچه که لازم است مطرح شود و تحریر موضوع گردد آن است که ابتدا باید مفردات بحث روشن شده و سپس معنای ترکیب فقه و نظام مشخص شود تا به تعریف واحدی برسیم. تا زمانی که به تعریف واحدی نرسیم نمی توانیم در این بحث پیش برویم.
🔹استعمال اول این است که واژه فقه در مصادر اسلامی به معنای «ما انزل الله علی النبی» آنچه که خداوند بر پیامبر (ص) نازل کرده است، استعمال میشود. این استعمال فقه شامل اعتقادات و احکام و اخلاق می شود که به معنای شریعت است.
🔹استعمال دوم اینکه فقه به معنای دانش است، مانند ریاضی، شیمی و فیزیک؛ مجموعه دانش خودش دارای نظامی است. استعمال سوم اینکه واژه فقه به معنای معرفت است. در استعمال چهارم فقه به معنای عملیات استنباط احکام و به معنای اجتهاد است. استعمالات دیگری نیز برای واژه فقه وجود دارد که در بحث فعلی نمی آوریم.
🌐 vasael.ir/0003FN
🆔 @vasael_ir
🔸روششناسی فقه و اجتهاد از نگاه آیت الله علیدوست
🔹برخی از محشین مورد توجه در مکاسب مثل آقای ایروانی این اعتراض را وارد کردهاند که مرحوم شیخ در بحثهایی که در مکاسب انجام داده است بعد از آوردن ادله طرفین فتوای خودش را در مورد آن موضوع هم داده است اما پس از آن با عبارت «لکن» متوقف میشود. این نوع بحث کردن طبق چه روش و چه منهجی است؟
🔹در سالهای 1359 و 1360 اصلاً بحث از روش شناسی میان فقها رواج نبود و حتی گفتمانش هم مطرح نبود اما در اواخر دهه 60، 70 و 80 بحث از فلسفه فقه، فلسفه فلسفه فقه مطرح شد و کم کم در میان فقها اوج گرفت.
🔹رئیس اندیشکده فقه و حقوق اسلامی در مورد تعریف روش شناسی گفت: چارچوب فکری که پشت عملیات یک محقق قراردارد روش شناسی گفته میشود. مثلاً روش شناسی اجتهادی شیخ انصاری، آن چارچوب فکری است که اجتهاد وی طبق آن شکل گرفته است.
🔹در مطالبی که تحت عنوان روش شناسی مطرح میشود بیشتر به خودِ روش می پردازند. ما باید دنبال شناخت این روش باشیم؛ در واقع این، روش شناسی است. پس تعریف دقیق تر همین است؛ روش شناسی یعنی شناخت رفتارها.
🌐 vasael.ir/0003FQ
🆔 @vasael_ir