بسم الله الرحمن الرحیم
تفسیر نور(آیه 177 سوره بقره):
«لَّيْسَ الْبِرَّ أَن تُوَلُّواْ وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَـكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ وَالْمَلآئِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِيِّينَ وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَالسَّآئِلِينَ وَفِي الرِّقَابِ وَأَقَامَ الصَّلاةَ وَآتَى الزَّكَاةَ وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُواْ وَالصَّابِرِينَ فِي الْبَأْسَاء والضَّرَّاء وَحِينَ الْبَأْسِ أُولَـئِكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَأُولَـئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ» (177)
ترجمه :
نیكى (تنها) این نیست كه (به هنگام نماز) روى خود را به سوى مشرق یا مغرب بگردانید، بلكه نیكوكار كسى است كه به خدا و روز قیامت و فرشتگان و كتاب آسمانى و پیامبران ایمان آورده و مال (خود) را با علاقه اى كه به آن دارد به خویشاوندان و یتیمان و بیچارگان و در راه ماندگان و سائلان و در (راه آزادى) بردگان بدهد، و نماز را برپاى دارد و زكات را بپردازد، و آنان كه چون پیمان بندند، به عهد خود وفا كنند و آنان كه در (برابر) سختى ها، محرومیّت ها، بیمارى ها و در میدان جنگ، استقامت به خرج مى دهند، اینها كسانى هستند كه راست گفتند (و گفتار و رفتار و اعتقادشان هماهنگ است) و اینان همان پرهیزكارانند.
نکته ها :
این آیه بعد از ماجراى تغییر قبله، مى فرماید: به سراغ محتواى دین بروید و به خدا و قیامت ایمان بیاورید و كارهاى نیك انجام دهید.
این آیه جامع ترین آیه قرآن است. زیرا اصول مهم اعتقادى، عملى و اخلاقى در آن مطرح گردیده است. رسول خدا(ص): هر كس به این آیه عمل كند، ایمانش كامل است.
پانزده صفت نیك این آیه: در سه بخشِ : در بخش ایمان، به مسئله ایمان به خدا، فرشتگان، انبیا، قیامت و كتب آسمانى
و در بخش عمل، به مسائل عبادى مانند نماز و اقتصادى مانند زكات و اجتماعى مانند آزاد نمودن بردگان و نظامى مانند صبر در جبهه و جنگ، و روحى وروانى مثل صبر در برابر مشكلات، و در بخش اخلاقى به وفاى به عهد و دل كندن از مادّیات و ترحّم به فقرا اشاره شده است.
صبر، مادر همه كمالات است وقرآن راه رسیدن به بهشت را صبر مى داند؛
پیام ها :
- به جاى محتواى دین، به سراغ ظاهر نرویم و از اهداف اصلى باز نمانیم. «لیس البرّ... ولكن البرّ»
- یكى از وظایف انبیا وكتب آسمانى، تغییر فرهنگ مردم است. «لیس البرّ... و لكن البر»
- شناخت مفاهیم، مهم نیست عمل به آن مهم است. كلمه «برّ» به مفهوم نیكى است، ولى دانستن آن مهمّ نیست، كسى كه این مفهوم را محقّق مى سازد ارزش دارد. «لكن البرّ من آمن»
- ایمان، مقدّم بر عمل است. «من آمن باللَّه... آتى المال»
- ایمان به همه انبیا و ملائكه لازم است. «آمن باللَّه... والملائكة والكتاب والنبیّین»
- ارتباط با خدا در كنار ارتباط با مردم و تعاون اجتماعى در حوادث و گرفتارى ها مطرح است. «آمن باللَّه و الیوم الاخر... وآتى المال على حبه»
- تمام كارهاى نیك در سایه ایمان به خدا شكل مى گیرد. «آمن باللّه... آتى المال»
- هدف اسلام از انفاق، تنها سیر كردن گرسنگان نیست، بلكه دل كندن صاحب مال از مال نیز هست. «على حبّه»
- نیكوكاران، مال و دارایى خود را با رغبت و علاقه در راه خدا انفاق مى كنند. «آتى المال على حبّه»
- با دست خود به فقرا و یتیمان و بستگان انفاق كنید. «آتى المال على حبّه»
- در انفاق، بستگان نیازمند بر سایر گروه هاى مستمند، اولویّت دارند. «ذوى القربى و الیتامى...»
- سائل را ردّ نكنید، گرچه فقیر، مسكین، در راه مانده و فامیل نباشد. كلمه ى «السائلین» به صورت مستقل مطرح شده است. «والمساكین و... السائلین»
- ایمان ونماز و زكات، بدون شركت در جهاد كامل نمى شود. «وحین البأس... اولئك الّذین صدقوا»
- مدّعیان ایمان بسیارند، ولى مؤمنان واقعى كه به تمام محتواى دین عمل كنند، گروهى اندك هستند. «اولئك الّذین صدقوا»
- نشانه ى صداقت، عمل به وظایف دینى وتعهّدات اجتماعى است. «اولئك الّذین صدقوا»
- متّقى كسى است كه عملش، عقایدش را تأیید كند. «آتى المال... اولئك الّذین صدقوا اولئك هم المتقون»
بسم الله الرحمن الرحیم
تفسیر نور(آیه 178 سوره بقره):
«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِصَاصُ فِي الْقَتْلَى الْحُرُّ بِالْحُرِّ وَالْعَبْدُ بِالْعَبْدِ وَالأُنثَى بِالأُنثَى فَمَنْ عُفِيَ لَهُ مِنْ أَخِيهِ شَيْءٌ فَاتِّبَاعٌ بِالْمَعْرُوفِ وَأَدَاء إِلَيْهِ بِإِحْسَانٍ ذَلِكَ تَخْفِيفٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَرَحْمَةٌ فَمَنِ اعْتَدَى بَعْدَ ذَلِكَ فَلَهُ عَذَابٌ أَلِيمٌ» (178)
ترجمه :
«اى كسانى كه ایمان آورده اید! (قانون) قصاص در مورد كشتگان، بر شما (چنین) مقرّر گردیده است: آزاد در برابر آزاد و برده در برابر برده و زن در برابر زن، پس اگر كسى از ناحیه برادر (دینى) خود (یعنى صاحب خون و ولىّ مقتول) مورد عفو قرار گیرد. (یا قصاص او به خون بهاتبدیل شود) باید شیوه اى پسندیده پیش گیرد و به نیكى (دیه را به ولى مقتول) بپردازد، این حكم تخفیف و رحمتى است از ناحیه پروردگارتان، پس براى كسى كه بعد از این (از حكم خدا) تجاوز كند، عذاب درناكى دارد».
نکته ها :
«قصاص» از ریشه «قصّ» به معناى پیگیرى است. لذا به داستان دنباله دار و پى در پى «قصّه» مى گویند. پیگیرى قتل تا مجازات قاتل را «قصاص» گویند.
در هر اجتماعى گاه و بیگاه قتلى صورت مى گیرد، یك دین جامع و كامل همانند اسلام، در قبال چنین حوادثى باید طرح و برنامه ى عادلانه و منطقى ارائه دهد كه بتواند جلوى ازدیاد وتكرار چنین حوادث وهمچنین جلوى انتقام هاى نابجا و احیاناً سوءاستفاده ها را بگیرد، تا قاتلان، جسور نشوند وخون مظلوم به هدر نرود.
در جاهلیّت قبل از اسلام، گاه به خاطر كشته شدن یك نفر، قبیله اى به خاك و خون كشیده مى شد و جنگ هاى طولانى به راه مى افتاد. اسلام با طرحى كه در این آیه مطرح شده، هم حفاظت خون مردم و هم رضایت طرفین و رعایت حدود و اندازه را در نظر گرفته است. البتّه قانون قصاص، حكم الهى نیست كه قابل عفو و اغماض نباشد، بلكه حقّى است براى صاحبان خون كه مى توانند با گرفتن دیه و یا بدون آن، از حقّ خود صرف نظر كنند.
سؤال: چرا در قانون قصاص، جنسیّت مطرح است؟ اگر قاتل مرد و مقتول زن باشد، مرد را قصاص نمى كنند؟
پاسخ: قتل زن و مرد، از نظر الهى و انسانى و كیفر اخروى یكسان است، لكن در كیفر دنیوى فرق دارد و این به خاطر آن است كه معمولا مرد نان آور خانه و قتل او سبب ضربه اقتصادى به خانواده است و قانون براساس نوع است، نه موارد نادر كه ممكن است زنى نان آور باشد.
پیام ها :
- براى تحقّق احكام دینى، حكومت دینى لازم است. اجراى قانون قصاص بدون قدرت و حكومت، امكان ندارد. «یا ایّها الّذین آمنوا...»
- در قانون قصاص، اصول تساوى و عدالت مورد توجّه است. «الحُرّ بالحُرّ و العبد بالعبد و الاُنثى بالاُنثى...»
- قاطعیّت و عطوفت در كنار هم لازم است. «فمن عفى له من اخیه» گویا اولیاى مقتول، برادر قاتل هستند و قاتل، از مرز اسلام و اخوت بیرون نمى رود.
- حقوق اسلامى، آمیخته با اخلاق اسلامى است. «كتب علیكم القصاص... فمن عفى»
- اسلام، نه مانند یهود تنها راه را قصاص مى داند و نه همچون مسیحیّت بهترین راه را عفو مى شناسد، بلكه راههاى مختلفى مثل قصاص، خون بها و عفو را مطرح مى كند. «كتب علیكم القصاص... فمن عفى»
- جواز عفو قاتل و تبدیل قصاص به گرفتن خون بها، براى تربیت شماست. «تخفیف من ربّكم»
- تجاوز از حدود الهى و سوءاستفاده از آن ممنوع است. «فمن اعتدى علیه... فله عذاب الیم»
- اگر در قانونى تخفیف قرار دادید، جلو سوء استفاده ها را بگیرید. «ذلك تخفیف... فمن اعتدى»
هدایت شده از مهرداد صدقیانی
6.4M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📻 #احکام شرعی ماه مبارک #رمضان
زمان پرداخت فطریه
🎙 به بیان حجت الاسلام #صدقیانی
#شیخ_مهرداد #صدقیانی 👇
eitaa.com/Sedghyani
بسم الله الرحمن الرحیم
تفسیر نور(آیه 179 سوره بقره):
وَلَكُمْ فِي الْقِصَاصِ حَيَاةٌ يَاْ أُولِيْ الأَلْبَابِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ (179)
ترجمه :
اى صاحبان خرد! براى شما در قصاص، حیات (و زندگى نهفته) است. باشد كه شما تقوى پیشه كنید.
نکته ها :
گویا آیه در مقام پاسخ به یك سرى ایرادهایى است كه به حكم قصاص، به خصوص از سوى روشنفكر نمایان مطرح مى شود. قرآن مى فرماید: حكم قصاص براى جامعه انسانى تأمین كننده ى حیات و زندگى است. قصاص یك برخورد و انتقام شخصى نیست، بلكه تأمین كننده امنیّت اجتماعى است. در جامعه اى كه متجاوز قصاص نشود، عدالت و امنیّت از بین مى رود و آن جامعه گویا حیاتى ندارد و مرده است. چنانكه در پزشكى و كشاورزى و دامدارى، لازمه حیات و سلامت انسان، گیاه و حیوان، از بین بردن میكروب ها و آفات است.
اگر به بهانه اینكه قاتل هیجان روانى پیدا كرده، بگوییم او رها شود، هیچ ضمانتى نیست كه در دیگر جنایت ها این بهانه مطرح نشود، چون تمام جنایتكاران در حال سلامت و آرامش روحى و فكرى دست به جنایت نمى زنند. با این حساب تمام خلافكاران باید آزاد باشند و جامعه سالم نیز تبدیل به جنگل شود كه هركس بر اثر هیجان و دگرگونى هاى روحى و روانى، هركارى را بتواند انجام دهد. گمان نشود كه دنیاى امروز، دنیاى عاطفه و نوع دوستى است و قانون قصاص، قانونى خشن و ناسازگار با فرهنگ حقوق بشر دنیاست. اسلام در كنار حكم قصاص، اجازه عفو و اخذ خون بها داده تا به مصلحت اقدام شود.
توجیهاتى از قبیل اینكه از مجرمان و قاتلان در زندان با كار اجبارى به نفع پیشرفت اقتصادى بهره گیرى مى كنیم، قابل قبول نیست. چون این برنامه ها، تضمین كننده امنیّت عمومى نیستند. اصل، مقام انسانیّت و جامعه عدالت پرور است، نه دنیاى پرخطر همراه با تولید بیشتر، آن هم به دست جنایتكاران و قاتلان!
از آنجا كه قانون قصاص، ضامن عدالت و امنیّت و رمز حیات جامعه است، در پایان آیه مى فرماید: «لعلّكم تتقون» یعنى اجراى این قانون، موجب خوددارى از بروز قتل هاى دیگر است.
حیات، داراى انواعى است:
- حیات طبیعى. مثل زنده شدن زمین در بهار و بعد از باران. «یحیى الارض» [روم، 50]
- حیات معنوى. مثل دعوت پیامبر كه عامل زنده شدن مردم است. «دعاكم لما یحییكم» [انفال، 24]
- حیات برزخى كه شهدا دارند. «لا تقولوا لمن یقتل فى سبیل اللّه اموات بل احیاء» [بقره، 154]
- حیات اخروى كه براى همه است. «یمیتكم ثم یحییكم» [بقره، 28]
- حیات اجتماعى در سایه امنیّت و عدالت. نظیر همین آیه «لكم فى القصاص حیاة»
پیام ها :
- اجراى عدالت، تضمین كننده حیات جامعه است. «لكم فى القصاص حیاة»
- تعادل میان رأفت و خشونت، لازم است. خدایى كه رحمن و رحیم است، قصاص را رمز حیات مى داند. «لكم فى القصاص حیاة»
- حذف عنصر خطرناك، یك اصل عقلانى است. «یا اولى الالباب»
- زود قضاوت نكنید. ممكن است در برخورد سطحى، قصاص را خوب ندانید ولى با خرد واندیشه درمى یابید كه قصاص رمز حیات است. «یا اولى الالباب»
- تقوا و دورى از گناه، فلسفه احكام دین است. چه احكام عبادى و چه قضایى. «لعلّكم [در بیان فلسفه روزه نیز مى فرماید: »لعلكم تتّقون« بقره، 183] تتقون»
- قصاص، سبب بازدارى مردم از تكرار قتل است. «لعلكم تتقون»
عید سعید فطر، بزرگترین جشن بندگی رو به شما تبریک و تهنیت می گوئیم.
هدایت شده از مهرداد صدقیانی
5.26M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📻 #احکام شرعی ماه مبارک #رمضان
⁉️ باتوجه به اینکه زکات فطره باید از مالی که کنار گذاشته میشود پرداخت شود؛ آیا جایز است فطریه به صورت کارت به کارت به فقیر داده شود؟
🎙 به بیان حجت الاسلام #صدقیانی
#شیخ_مهرداد #صدقیانی 👇
eitaa.com/Sedghyani
هدایت شده از مهرداد صدقیانی
4.91M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📻 #احکام شرعی ماه مبارک #رمضان
❓❗️ آیا میتوانیم زکات عید فطر رو برای کسانی که در شهر دیگری ساکن هستند کارت به کارت کنیم؟
🎙 به بیان حجت الاسلام #صدقیانی
#شیخ_مهرداد #صدقیانی 👇
eitaa.com/Sedghyani
هدایت شده از مهرداد صدقیانی
3.78M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📻 #احکام شرعی ماه مبارک #رمضان
❓❗️ در چه صورتی میتوان زکات عید فطر رو برای فقری در شهری دیگری منتقل کرد و کارت به کارت کنیم؟
🎙 به بیان حجت الاسلام #صدقیانی
#شیخ_مهرداد #صدقیانی 👇
eitaa.com/Sedghyani
هدایت شده از مهرداد صدقیانی
2.95M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📻 #احکام شرعی ماه مبارک #رمضان
❓❗️ کسی که سید نیست میتواند زکات عید فطر خودش رو به سادات پرداخت کنه؟ و اگر زکات رو به شخصی پرداخت کنیم که بعدا مشخص شود فقیر نبوده تکلیف چیست؟
🎙 به بیان حجت الاسلام #صدقیانی
#شیخ_مهرداد #صدقیانی 👇
eitaa.com/Sedghyani
61.91M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🌙 فیلم کامل خطبه های نماز عید سعید فطر به امامت امام خامنه ای. ۱۴۰۴/۱/۱۱
بسم الله الرحمن الرحیم
تفسیر نور(آیه 180 سوره بقره):
كُتِبَ عَلَيْكُمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ إِن تَرَكَ خَيْراً الْوَصِيَّةُ لِلْوَالِدَيْنِ وَالأقْرَبِينَ بِالْمَعْرُوفِ حَقّاً عَلَى الْمُتَّقِينَ (180)
ترجمه :
بر شما مقرّر شده كه چون یكى از شما را (نشانه هاى) مرگ فرا رسد، اگر مالى از خود به جاى گذارده، براى پدر ومادر ونزدیكان به طور شایسته وصیّت كند، این كار حقّ و شایسته پرهیزكاران است.
نکته ها :
بعضى ها فكر مى كنند وصیّت كردن، زمینه ى زود مردن است، در حالى كه یك نوع دوراندیشى است واینكه مى فرماید: هنگام مرگ وصیّت كنید. چون آن لحظه، آخرین فرصت است وگرنه مى تواند سالها قبل از فرا رسیدن مرگ، وصیّت كند.
بعضى وصیّت كردن را واجب دانسته اند، امّا از جمله ى «حقّاً على المتّقین» استفاده مى شود كه این عمل مستحبّ است وگرنه مى فرمود: «حقّاً على المؤمنین»
در آیه ى شریفه به جاى كلمه «مال» از كلمه «خیر» استفاده شده تا روشن شود كه مال و ثروت، مایه ى خیر و نیكى است و آنچه در اسلام مورد انتقاد قرار گرفته، مال حرام یا علاقه ى زیاد به مال یا ترجیح دادن مال بر كمالات فردى و نیازهاى اجتماعى و یا استثمار مردم براى تحصیل آن است.
وصیّت باید بر اساس «معروف» یعنى عقل پسند باشد، نه از روى كینه و انتقام و یا مهرورزى هاى بى جا و بى رویه. چون از ارث، تنها بعضى از بستگان بهره مند مى شوند آن هم به مقدار معیّن، لذا اسلام سفارش مى كند اگر در میان فامیل كسانى هستند كه از ارث محرومند و یا سهم ارث آنان اندك است با وصیّت، در مورد توسعه ى سهمیّه آنان اقدام نماید، ولى اگر كسى در این وصیّت رعایت عدالت نكند و یا ظلمى را روا دارد، گناه كبیره انجام داده است. [سفینةالبحار، واژه «وصى»]
در لابلاى متون روائى آمده است: شخصى با داشتن كودكانى صغیر، تمام اموال خود را در راه خدا بخشید. چون پیامبر صلى الله علیه وآله متوجّه شدند، پرسیدند با این مرده چه كردید؟ گفتند: او را دفن كردیم. فرمود: اگر قبلاً به من خبر داده بودید، اجازه نمى دادم او را در قبرستان مسلمانان دفن كنید، چرا كه او با داشتن این همه فرزند، براى آنان هیچ مالى نگذاشته و همه را در راه خدا داده است. [سفینةالبحار، واژه «وصى»]
وصیّت، كار دقیقى است كه اگر خداى ناكرده با بى توجّهى انجام شود و بعداً عامل فتنه و ناراحتى هایى گردد، تمام كارهاى خیر محو مى شود. از پیامبر صلى الله علیه وآله روایت شده است كه فرمودند: گاهى انسان شصت سال عبادت مى كند، ولى چون وصیّت نامه ى خود را عادلانه تنظیم نمى كند، به دوزخ مى رود. [نهج الفصاحة، جمله 626]
وصیّت، نشانه ى آن است كه مالكیّت انسان حتّى بعد از مرگ در مورد قسمتى از دارایى هایش ادامه دارد.
مقدار وصیّت، یك سوم مال است و اگر شخصى در مورد بیش از این مقدار وصیّت كند، اجازه ى وارثان شرط است. براى اینكه یاد بگیریم چگونه وصیّت كنیم، بهتر است وصیّت نامه هاى اولیاى خدا، شهدا و علما را بخوانیم.
رسول خدا صلى الله علیه وآله فرمود: هركس ابتدا به عهده بگیرد كه وصیّت شخصى را انجام دهد، ولى سپس بدون عذر آنرا رها كند، هیچ عملى از او قبول نمى شود وتمام فرشتگانِ میان آسمان و زمین او را لعنت مى كنند و دائماً در غضب خداوند است ودر برابر هر كلمه ى »یا ربّ« كه مى گوید، یك لعنت بر او نثار مى شود و پاداش تمام كارهاى قبلى او به پاى وصیّت كننده ثبت مى گردد. [تفسیر اطیب البیان]
آثار و بركات وصیّت
- وصیّت، نشانه ى دقّت و اهل حساب بودن است.
- وصیّت، نشانه ى احترام به حقوق دیگران است.
- وصیّت، انجام امور خیرى است كه از آن غفلت شده و تداوم عمل صالح، پس از مرگ است.
- وصیّت، راهى براى پركردن خلأهاى اقتصادى و تعدیل ثروت است.
رسول اكرم صلى الله علیه وآله فرموده اند: هركس با وصیّت از دنیا برود، گویا شهید مرده است [وسائل، ج 13، ص 352]
وصیّت براى والدین وبستگان، عامل تجدید محبّت ویك نوع قدرشناسى است. لذا در آغاز آیه وصیّت، والدین مطرح شده اند تا علاوه بر سهم ارث، وصیّت به نوعى تنظیم شود كه نفعش به آنان نیز برسد كه این خود از مصادیق احسان است.
اقسام وصیّت
- واجب: مثل وصیّت به حقّ اللّه، حقّ الناس، قضاى نماز و عبادات دیگر، پرداخت حقوق واجبه مانند خمس، زكات، دیون، بدهكارى هاى مردم.
- مستحبّ: مثل وصیّت به امور خیریّه.
- مباح: مثل وصیّت فرزندان به نوع شغل، حرفه، لباس، طعام.
- مكروه: مثل وصیّت به مقبره سازى.
- حرام: مثل وصیّت به ایجاد مراكز فساد، انتشار كتب ضالّه.
💥۱۲ فروردین روز جمهوری اسلامی؛ تبلور اراده‌ی ملت در تأسیس نظام اسلامی، گرامی باد.