بسم الله الرحمن الرحیم تفسیر نور(آیه 196 سوره بقره): وَأَتِمُّواْ الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ لِلّهِ فَإِنْ أُحْصِرْتُمْ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ وَلاَ تَحْلِقُواْ رُؤُوسَكُمْ حَتَّى يَبْلُغَ الْهَدْيُ مَحِلَّهُ فَمَن كَانَ مِنكُم مَّرِيضاً أَوْ بِهِ أَذًى مِّن رَّأْسِهِ فَفِدْيَةٌ مِّن صِيَامٍ أَوْ صَدَقَةٍ أَوْ نُسُكٍ فَإِذَا أَمِنتُمْ فَمَن تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَةِ إِلَى الْحَجِّ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ فَمَن لَّمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلاثَةِ أَيَّامٍ فِي الْحَجِّ وَسَبْعَةٍ إِذَا رَجَعْتُمْ تِلْكَ عَشَرَةٌ كَامِلَةٌ ذَلِكَ لِمَن لَّمْ يَكُنْ أَهْلُهُ حَاضِرِي الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَاتَّقُواْ اللّهَ وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ (196) ترجمه : و حج وعمره را براى خدا به اتمام رسانید و اگر محصور شدید (و موانعى مانند ترس از دشمن یا بیمارى اجازه نداد كه پس از احرام بستن، حج را كامل كنید) آنچه از قربانى فراهم است (ذبح كنید واز احرام خارج شوید.) وسرهاى خود را نتراشید تا قربانى به قربانگاه برسد و اگر كسى بیمار بود و یا ناراحتى در سر داشت (و ناچار بود سر خود را زودتر بتراشد،) باید كفّاره اى از قبیل روزه یا صدقه یا قربانى بجا آورد وچون (از بیمارى ویا دشمن) درامان شدید، پس هر كس بدنبال عمره تمتّع، حج را آغاز كرده آنچه را از قربانى كه میسّر است (ذبح كند.) و هركس كه قربانى نیافت، سه روز در ایام حج روزه بدارد و هفت روز به هنگامى كه بازگشتید، این ده روزِ كامل است. (البتّه) این (حج تمتّع) براى كسى است كه خاندانش ساكن (مكّه و) مسجد الحرام نباشند. و از خدا پروا كنید و بدانید كه او سخت كیفر است. نکته ها : در این آیه، كلیّات وگوشه اى از احكام حج و عمره آمده است، ولى تفصیل آن در روایات و فتاواى علما مى باشد. «حج» مناسكى است كه بنیان گذار آن حضرت ابراهیم علیه السلام بوده و در میان عرب از زمان آن حضرت متداول بوده و به فرمان خداوند این برنامه در اسلام نیز امضا شد و تا روز قیامت نیز خواهد بود. «عمره» به معناى زیارت است و هركس وارد مكّه شود باید با لباس احرام به زیارت كعبه و طواف آن برود. حج و عمره مثل اذان و اقامه، دو عمل مشابه هستند كه اندكى تفاوت دارند. «هَدى»، نام قربانى حج است. این آیه، عمره ى تمتّع را در كنار حج تمتّع آورده است؛ «فمن تمتّع بالعمرة الى الحج»، لكن یكى از خلفا به اجتهاد خود آنرا منع كرد. البتّه این اجتهاد در برابر فرمان صریح خداوند است. حكم مسائل اضطرارى، محدود به زمان ضرورت است. ولذا بر خلاف موارد عادّى كه در سفر روزه جایز نیست، در این سفر در صورت عدم ذبح قربانى، روزه واجب است و آن هم باید در سه روز هفتم، هشتم و نهم ماه باشد، چرا كه روز دهم عید قربان است كه روزه ى آن حرام مى باشد. امامان معصوم در تفسیر جمله ى «اتمّوا الحج» فرمودند: حجِ تمام، حجى است كه در آن كلام زشت، گناه و نزاع نباشد و از محرّمات پرهیز شود. [تفسیر نورالثقلین، ج 1، ص 181 و برهان، ج 1، ص 193] و انسان توفیق یابد امام زمان خود را ملاقات كند. [تفسیر نورالثقلین، ج 3، ص 183] پیام ها : - وظایف دینى را باید تمام و كمال به انجام رسانید. بعد از شروع اعمال حج، نمى توان آن را ناتمام و ناقص گذارد. «اتمّوا» - در اعمال حج، قصد قربت و عبادت لازم است. به انگیزه ى جهانگردى و سیاحت نمى توان حج بجا آورد. «اتمّوا... للّه» - احكام اسلام، در مقام سخت گیرى بر مردم نیست. تمام نمودن حج وعمره بر كسى كه از درون مریض یا از بیرون ترس دارد، واجب نیست. «فان اُحصرتم فما استیسر من الهدى» - مكان در عبادات سهم دارد. «یبلغ الهدى محلّه» - بیمارى سبب تخفیف در احكام است، نه تعطیل آن. لذا در حج، افراد معذور باید با روزه یا صدقه یا قربانى، وظایف خود را جبران كنند. «فمن كان منكم مریضاً او... ففدیة من صیام او صدقة او نسك» - ملاك وجوب قربانى در حج، آسان و سهل بودن آن است. «فما استیسر من الهدى فمن لم یجد فصیام ثلاثة ایام...» - قانون عمره و حج تمتّع، تنها براى حجاجى است كه ساكن مكّه نباشند، حج ساكنان مكّه نوع دیگرى است. «اتموا الحج و العمرة... ذلك لمن لم یكن اهله حاضرى المسجد الحرام» - توجّه به كیفر الهى، زمینه ساز تقواست و تقوى، زمینه ساز انجام تكالیف. «واتمّوا الحج و العمرة... واتّقوا اللَّه واعلموا انّ اللَّه شدید العقاب» - توّجه به تقوا، در انجام تمام فرمان هاى الهى مطرح است. «اتمّوا الحج... و اتّقوا اللّه» - اعمال حج، قبل از اسلام به نحو دیگرى بوده است. لذا قرآن بر مراعات این تغییرات تأكید نموده است. «انّ اللّه شدید العقاب» - براى كسانى كه در احكام حج تغییرى دهند، كیفر شدیدى است. «شدید العقاب»

بسم الله الرحمن الرحیم تفسیر نور(آیه 198 سوره بقره): لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَن تَبْتَغُواْ فَضْلاً مِّن رَّبِّكُمْ فَإِذَا أَفَضْتُم مِّنْ عَرَفَاتٍ فَاذْكُرُواْ اللّهَ عِندَ الْمَشْعَرِ الْحَرَامِ وَاذْكُرُوهُ كَمَا هَدَاكُمْ وَإِن كُنتُم مِّن قَبْلِهِ لَمِنَ الضَّآلِّينَ (198) ترجمه : گناهى بر شما نیست كه (به هنگام حج) به سراغ فضل پروردگارتان (وكسب و تجارت) بروید. پس چون از عرفات كوچ كردید، خدا را در مشعرالحرام یاد كنید، و او را یاد كنید از آن روى كه شما را با آنكه پیش از آن از گمراهان بودید، هدایت كرد. نکته ها : عرفات، نام سرزمینى است در بیست كیلومترى مكّه كه بر زائران خانه خدا واجب است از ظهر روز نهم ذى الحجة تا غروب در آنجا بمانند و اگر قبل از غروب از آنجا خارج شوند باید یك شتر جریمه دهند. واژه ى «عرفات» از «معرفت» به معناى محلّ شناخت است. در آنجا آدم وحوا (علیهما السلام) یكدیگر را شناختند و به گناه خود اعتراف كردند. به فرموده امام صادق و امام باقر(علیهما السلام) جبرئیل در این مكان به حضرت ابراهیم گفت: وظایف خود را بشناس و فراگیر. [كافى، ج 4، ص 207] در حدیث مى خوانیم: حضرت مهدى (علیه السلام) هر سال در عرفات حضور دارند. زمین عرفات خاطراتى از ناله ها و اشك هاى اولیاى خدا دارد. در روایات مى خوانیم: غروب عرفه، خداوند تمام گناهان زائران خانه خود را مى بخشد. وبراى روز عرفه دعاهاى خاصّى از امام حسین و امام سجاد علیهما السلام نقل شده است. [كتاب حج، استاد قرائتی] از نشانه هاى جامعیّت اسلام آن است كه در كنار اعمال عبادى حج، به زندگى مادّى و كسب معاش نیز توجّه دارد. همانگونه كه در سوره جمعه در كنار دستور به شركت در نماز جمعه، مى فرماید: بعد از پایان نماز به سراغ كسب معاش بروید. [جمعه، 10]آرى، حج در عین عبادت، اقتصاد است. امام صادق (علیه السلام) فرمودند: یكى از آثار حج، تشكیل یك اجتماع بزرگ از مسلمانان نقاط مختلف جهان و نقل و انتقال انواع تجربیات مى باشد و زمینه ى انجام مبادلات تجارى و اقتصادى است. [وسائل، ج 8، ص 9]

بسم الله الرحمن الرحیم تفسیر نور(آیه 200 سوره بقره): « فَإِذَا قَضَيْتُم مَّنَاسِكَكُمْ فَاذْكُرُواْ اللّهَ كَذِكْرِكُمْ آبَاءكُمْ أَوْ أَشَدَّ ذِكْراً فَمِنَ النَّاسِ مَن يَقُولُ رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا وَمَا لَهُ فِي الآخِرَةِ مِنْ خَلاَقٍ» (200) ترجمه : پس چون مناسك (حج) خود را انجام دادید، خدا را یاد كنید، همانگونه كه پدران خویش را یاد مى كنید، بلكه بیشتر و بهتر از آن. پس بعضى از مردم كسانى هستند كه مى گویند: خداوندا! به ما در دنیا عطا كن. آنان در آخرت بهره اى ندارند. نکته ها : گروهى از اهل مكّه، بعد از پایان مراسم حج در محلّى اجتماع كرده و با یاد كردن پدران و نیاكان خود به آنان افتخار و مباهات مى كردند. قرآن دستور مى دهد به جاى تفاخر به پدران و نیاكان، خدا را یاد كنید [تفسیر مجمع البیان، ج 2، ص 529 ؛ نورالثقلین، ج 1، ص 198] و از نعمت ها و توفیقات او سخن بگویید و در این كار جدّى تر باشید. یاد هر كس یا هر چیز، نشانه ى حاكمیّت آن بر فكر انسان است. كسى كه یاد نیاكان را دارد و به آنان افتخار مى كند، فكر و فرهنگ آنان را پذیرفته است و این یادكرد مى تواند فرهنگ جاهلى را بر جامعه حاكم كند. به همین دلیل حضرت موسى گفت: من گوساله طلائى و پر قیمت سامرى را آتش مى زنم و خاكسترش را به دریا مى ریزم. زیرا تماشاى آن، فرهنگ و تفكّر شرك را در انسان زنده مى كند. پیام ها : - جهت دهى به ایام فراغت، یكى از وظایف مربّى است. «فاذا قضیتم...فاذكروا اللَّه» - یاد خدا، هم از نظر كمّیت باید كثیر باشد؛ «واذكروا اللّه كثیراً» و هم از نظر كیفیّت، عاشقانه و خالصانه. «اشدّ ذكراً» - سطحى نگر نباشیم. گروهى در بهترین زمان ها و مكان ها، تنها دعاى آنها رسیدن به زندگى كوتاه مادّى است. «ربّنا اتنا فى الدنیا وما له فى الاخرة من خلاق»

دوم اردیبهشت سالروز تأسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بر سبز پوشان امنیت آفرین گرامی باد

بسم الله الرحمن الرحیم تفسیر نور(آیه 201 سوره بقره): وِمِنْهُم مَّن يَقُولُ رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ (201) ترجمه : (اما) بعضى از مردم مى گویند: پروردگارا! در دنیا به ما نیكى عطا كن و در آخرت نیز نیكى مرحمت فرما و مارا از عذاب آتش نگهدار. نکته ها : یكى از راههاى شناخت مردم، آشنایى با آرزوها و دعاهاى آنان است. در آیه قبل، درخواست گروه اوّل از خداوند مربوط به دنیا بود و كارى به خیر و شرّ آن نداشتند، ولى در این آیه درخواست گروه دوّم از خداوند، «حسنة» است در دنیا و آخرت. در دیدگاه گروه اوّل؛ دنیا به خودى خود مطلوب است، ولى در دید گروه دوّم؛ دنیایى ارزشمند است كه حسنه باشد و به آخرت منتهى گردد. در روایات نمونه ها و مصادیقى براى نیكى هاى دنیا و آخرت نقل شده است [تفسیر نورالثقلین، ج 1، ص 199]، ولى حسنه در انحصار چند نمونه نیست. در قرآن مجید 115 مرتبه كلمه ى «دنیا» بكار رفته و 115 مرتبه كلمه «آخرت» استعمال شده است و این یك تصادف نیست. البتّه این به معناى آن نیست كه اهمیّت دنیا و آخرت هر دو یكسان است. در دعاها، هدف هاى كلّى مطرح شود و تعیین مصداق به عهده خداوند گذاشته شود. ما از خداوند حسنه و سعادت مى خواهیم، ولى در اینكه رشد و صلاح ما در چیست؟ آنرا به عهده ى خداوند مى گذاریم. چون ما به خاطر محدودیّت هاى علمى و عدم آگاهى از آینده و ابعاد روحى خودمان، نمى توانیم مصادیق جزئى را تعیین بنمائیم. به همین جهت توصیه شده است از خداوند وسیله كار را نخواهید، خودِ كار را بخواهید. زیرا ممكن است خداوند از وسیله ى دیگرى كه به فكر و ذهن ما نمى آید، كارى را براى ما محقّق سازد. مثلاً از خداوند توفیق زیارت حج را بخواهید، امّا نگویید: خدایا مالى به من بده تا به مكّه بروم. چون خداوند گاهى سبب را به گونه اى قرار مى دهد كه ما فكر آن را نمى كردیم. پیام ها : - دنیا و آخرت با هم منافاتى ندارند، به شرط آنكه انسان به دنبال حسنه و نیكى باشد. «فى الدنیا حسنة و فى الاخرة حسنة» - هر رفاهى مذموم نیست، بلكه زندگانى نیكو، مطلوب نیز هست. «ربّنا اتنا فى الدنیا حسنة» - دوزخ، حساب جدایى دارد. با اینكه از خداوند نیكى آخرت را مى خواهند، ولى براى نجات از آتش، جداگانه دعا مى كنند. [در دعاها براى نجات از آتش، اصرار و تكرار عجیبى است. مثلا در دعاى مجیر حدود هفتاد بار مى خوانیم: »اجِرنا مِن النار یا ربّ« پروردگارا! ما را از آتش جهنّم نجات بده. ویا در دعاى جوشن كبیر كه صد بند دارد در پایان هر بند آن مى گوییم: «خَلّصنا من النّار یا ربّ] «قِنا عذاب النار»

بسم الله الرحمن الرحیم تفسیر نور(آیه 202 سوره بقره): «أُولَـئِكَ لَهُمْ نَصِيبٌ مِّمَّا كَسَبُواْ وَاللّهُ سَرِيعُ الْحِسَابِ» (202) ترجمه : آنها از كسب (و دعاى) خود بهره و نصیبى دارند و خداوند به سرعت به حساب هركس مى رسد. نکته ها : به «بهره»، «نصیب» مى گویند. گویا سهمى را براى انسان نصب كرده اند. بهره ى مؤمنان تنها به خاطر دعاى «ربّنا اتنا» نیست، بلكه به خاطر تلاش و كسب آنان نیز بوده است. و این به ما هشدار مى دهد كه الطاف خداوند به كسانى مى رسد كه به همراه دعا، تلاش و كوشش نیز بكنند. پیام ها : - بهره ى انسان در قیامت، تنها از بعضى كارهاى خویش است، نه تمام آنها. «ممّا كسبوا» چه بسیار كارهایى كه انسان مى كند، ولى بخاطر نداشتن قصد قربت و نیّت خالص، در قیامت از آن بهره نمى برد. - بدون كسب وتلاش، بهره اى نیست. «لهم نصیب ممّا كسبوا» - پاداش سریع، یك امتیاز است [حضرت على علیه السلام مى فرماید: خداوند حساب همه ى خلق را یك باره مى رسد، همانگونه كه همه مردم را دفعةً رزق مى دهد. تفسیر مجمع البیان، ج 2، ص 531] «سریع الحساب» 🏴 سالروز شهادتِ مظلومانه امام جعفر صادق(علیه السلام) بر همه مؤمنین تسلیت باد🏴

بسم الله الرحمن الرحیم تفسیر نور(آیه 205 سوره بقره): « وَإِذَا تَوَلَّى سَعَى فِي الأَرْضِ لِيُفْسِدَ فِيِهَا وَيُهْلِكَ الْحَرْثَ وَالنَّسْلَ وَاللّهُ لاَ يُحِبُّ الفَسَادَ» (205) ترجمه : و هرگاه به قدرت و حكومت رسد براى فساد در زمین و نابودى زراعت ها و نسل كوشش مى كند و خداوند فساد را دوست ندارد. نکته ها : كلمه «تولّى» را دو نوع مى توان معنا نمود: یكى به معناى به قدرت و حكومت رسیدن كه در ترجمه آمده است. و دیگر به معناى اعراض كردن است كه در این صورت معناى آیه این مى شود: هرگاه از حقّ و هدایت الهى اعراض نمود و از نزد تو بیرون رفت، به سراغ فتنه و فساد مى رود. در آیه قبل، گفتار به ظاهر نیكوى منافقان مطرح شد و در این آیه رفتار مفسدانه ى آنان را بیان مى كند. قرآن مى فرماید: «الّذین ان مكنّاهم فى الارض أقاموا الصلوة واتوا الزّكوة وأمروا بالمعروف ونَهوا عن المنكر» [592] اگر صالحان حكومت را بدست گیرند، نماز به پا مى دارند و زكات مى دهند و امر به معروف و نهى از منكر مى كنند. و بدین وسیله رابطه خود را با خداوند و محرومان جامعه حفظ مى كنند، ولى اگر نا اهل به قدرت رسید و ولایت مردم را بدست گرفت، بخاطر طوفان هوسهاى درونى و ناآگاهى ها و فشارهاى بیرونى، همه چیز جامعه را فداى خود مى كند. به گفته ى المیزان؛ تاریخ گواه آن است كه چه مسلمان نمایانى به نام اسلام و تظاهر به ایمان، بر مردم حاكم شده و حَرث و نَسل را نابود ساختند. كسانى كه با جعل قوانین و تهاجم فرهنگى و تبلیغات و مواد مخدّر، سبب نابودى اقتصاد و نسل نو مى شوند، مصداق این آیه و «مفسد فى الارض» هستند. هلاك حرث به معناى محو كشاورزى، و هلاك نسل، انحراف نسل آینده است. مراغى و فخررازى در تفاسیر خود احتمال داده اند كه مراد از «حرث» زنان باشند، بدلیل «نساؤكم حرث لكم» [حج، 41] و مراد از «نسل» فرزندان. یعنى طاغوت ها، نظام خانواده و تربیت فرزندان را نابود مى كنند. پیام ها : - نااهل اگر به قدرت رسد، همه چیز را به فساد مى كشاند. «اذا تولّى سعى» - بزرگ ترین خطر، نابودى اقتصاد و فرهنگ امّت است. «یهلك الحرث و النسل»

📣 پیام رهبر انقلاب اسلامی درپی حادثه دردناک اسکله شهید رجایی بندرعباس: 🔹️مسئولان امنیتی و قضائی هرگونه سهل‌انگاری یا تعمّد را کشف و بر طبق مقررات پیگیری کنند 🔹️از مردمان پرگذشتی که در لحظه‌ی نیاز آماده‌ی خون دادن به مصدومان شدند صمیمانه تشکر میکنم 🔹️درپی حادثه دردناک آتش‌سوزی در بندر شهید رجایی بندرعباس، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در پیامی ضمن تسلیت به خانواده‌های مصیبت‌زده‌، مسئولان امنیتی و قضائی را موظف کردند که هرگونه سهل‌انگاری یا تعمّد در این حادثه را به‌طور کامل بررسی و کشف کرده و بر طبق مقررات پیگیری نمایند. 🖼 متن پیام رهبر انقلاب اسلامی به شرح زیر است: بسم الله الرّحمن الرّحیم انا لله و انا الیه راجعون حادثه دردناک آتش‌سوزی در بندر شهید رجایی موجب اندوه و نگرانی است. مسئولان امنیتی و قضائی موظفند با بررسی کامل، هرگونه سهل‌انگاری یا تعمّد را کشف و بر طبق مقررات پیگیری کنند. همه‌ی مسئولان باید خود را در پیشگیری از حوادث تلخ و خسارتبار موظف بدانند. اینجانب رحمت و مغفرت الهی برای جانباختگان و صبر و سکینه برای خانواده‌های مصیبت زده‌ی آنان و شفای عاجل برای آسیب‌دیدگان این حادثه‌ی تلخ مسألت میکنم و از مردمان پرگذشتی که در لحظه‌ی نیاز آماده‌ی خون دادن به مصدومان شدند صمیمانه تشکر میکنم. والسلام علیکم و رحمةالله سیّدعلی خامنه‌ای ۷ اردیبهشت ۱۴۰۴