🔴 رقابت پنهانی هند و پاکستان در عرصهی بینالمللی
🔻در سالهای اخیر، #پاکستان تلاش کرده است تا روابط خود با کشورهای غیرعربی با اکثریت مسلمان، مانند آذربایجان و ترکیه، را تقویت کند. این رویکرد اسلامآباد در سیاست خارجی با واکنش #هند مواجه شده است:
هرگاه پاکستان در ایجاد روابط با یک کشور مسلمان فعالتر میشود، هند نیز با رقیب آن کشور تعامل بیشتری برقرار میکند. دو نمونه بارز این رقابت را می توان در روابط ترکیه - یونان و آذربایجان - ارمنستان مشاهده کرد.
🔻همکاریهای دفاعی و سیاسی بین #ترکیه و پاکستان در سالهای اخیر به طور قابل توجهی عمیقتر شده است. در سال ۲۰۱۶، این دو کشور توافقنامهای برای مدرنیزه کردن زیردریاییهای پاکستانی توسط ترکیه امضا کردند. در سال ۲۰۱۸ نیز قرارداد دیگری برای ساخت چهار ناوچه 𝐏𝐍 𝐌𝐈𝐋𝐆𝐄𝐌 توسط ترکیه برای پاکستان منعقد شد. این پروژه از سال ۲۰۱۹ آغاز و اولین ناوچه نیز در سپتامبر ۲۰۲۳ به پاکستان تحویل داده شد. همکاریهای آنکار و اسلامآباد در حوزه نظامی برای هندیها به عنوان یک تهدید تلقی شد چرا که این تجهیزات علیه نیروی دریایی هند استفاده خواهند شد.
🔻علاوه بر این، پاکستان هواپیماهای آموزشی 𝐏𝐀𝐂 𝐌𝐅𝐈-𝟏𝟕 𝐌𝐮𝐬𝐡𝐬𝐡𝐚𝐤 را در اختیار ترکیه قرار داده و گزارشهایی نیز از همکاری دو کشور در حوزه صنایع پهپادی نیز وجود دارد. همچنین ترکیه همواره از موضع پاکستان در مورد مناقشه #کشمیر حمایت کرده است. هرچند این موضوع همانند حمایت از #فلسطین صرفا یک موضع نمایشی است اما کالایی مناسب برای فروش به پاکستانیها محسوب میشود. در مقابل پاکستان نیز از #آذربایجان در مناقشه با ارمنستان حمایت کرده و حتی تصمیم گرفته است هواپیماهای جنگی 𝐉𝐅-𝟏𝟕 که با همکاری چین توسعه داده را به نیروهای آذربایجان بفروشد.
🔻در مقابل هند با توجه به این تحرکات پاکستان، به سمت تقویت روابط با یونان و #ارمنستان حرکت کرده است. در حالی که پاکستان با ترکیه رزمایشهای نظامی برگزار میکند، هند نیز از سال ۲۰۲۱ تمرینات نظامی با یونان را آغاز کرده است. در سال ۲۰۲۴، نخستوزیر یونان برای سخنرانی افتتاحیه در کنفرانس 𝐑𝐚𝐢𝐬𝐢𝐧𝐚 𝐃𝐢𝐚𝐥𝐨𝐠𝐮𝐞، مهمترین کنفرانس روابط بینالمللی هند، دعوت شد. همچنین، شرکت هندی 𝐆𝐌𝐑 𝐆𝐫𝐨𝐮𝐩 در حال مشارکت در توسعه فرودگاهی در #یونان است.
🔻در مورد ارمنستان، هند توافقنامههایی را برای ارائه سامانههای راکتانداز چندلولهای 𝐏𝐢𝐧𝐚𝐤𝐚، رادارهای 𝐒𝐰𝐚𝐭𝐡𝐢 و مهمات توپخانهای به این کشور امضا کرده است. اگرچه این تجهیزات پیش از درگیری اخیر #قرهباغ به ارمنستان نرسیدند، اما این اقدامات نشاندهنده موضع سیاسی هند در حمایت از ارمنستان است.
🔻با این حال، این رقابتها محدودیتهایی هم دارد و بعید است به تشکیل دو بلوک متضاد منجر شود. اولاً، هیچ یک از دو کشور هند و پاکستان آنقدر قدرتمند نیستند که بتوانند بلوکهای بینالمللی حول خود شکل دهند. ثانیاً، هر دو کشور رویکرد چندجانبهگرایی در روابط بینالمللی دارند و سعی میکنند با وجود اختلافات، شراکتهای متنوع را حفظ کنند. در این باره میتوان به روابط همزمان دو کشور با #روسیه و #اتحادیه_اروپا اشاره کرد. ثالثاً، هند روابط اقتصادی عمیقی با بسیاری از کشورهای مسلمان دارد و ممکن است نخواهد به هر اقدام پاکستان واکنش نشان دهد. این موضوع به ویژه در مورد کشورهای ثروتمند عربی حاشیه #خلیج_فارس صادق است. حتی در مورد ترکیه نیز، با توجه به اندازه بزرگ اقتصاد این کشور، هند ممکن است تمایلی به قطع کامل روابط نداشته باشد. به عنوان مثال، در سال ۲۰۲۲، صادرات هند به ترکیه ده برابر بیشتر از صادرات به یونان بوده است.
🔻اما یکی از جنبههایی که تحت تأثیر این رقابت قرار گرفته، همکاریهای دفاعی هند و ترکیه است. هند سعی میکند تا حد امکان از خرید تجهیزات نظامی از کشوری که همان تجهیزات را به پاکستان میفروشد، خودداری کند. برای مثال در سال ۲۰۲۳، قرارداد خرید کشتیهای پشتیبانی ناوگان هند از ترکیه لغو شد و این اقدام احتمالاً به دلیل همکاری ترکیه و پاکستان در این زمینه بوده است.
🔻با این حال، هند در گذشته صادرات نظامی #ایالاتمتحده و روسیه به پاکستان را تحمل کرده زیرا این کشورها برای هند بسیار مهمتر و قدرتمندتر هستند. اما این تحمل ممکن است در مورد کشورهایی که از نظر قدرت و اهمیت برای هند در سطح پایینتری قرار دارند، اعمال نشود.
✍️ کانال مطالعات شبهقاره - امین رضایینژاد
🔰
استفاده از محتوای کانال با ذکر منبع بلامانع است.@Sub_ContinentStudies