◻️غیرت مردان یا عفت زنان؟
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
این روزها وقتی کلیپهایی از مناطق گردشگری و تفریحی کشور مشاهده میکنیم که عدهای (هر چند انگشتشمار) از زنان در حضور پدران و برادران و همسرانشان، در ملأ عام و در پیش چشم مردان نامحرم، به شکلی نیمهبرهنه به رقص و پایکوبی میپردازند، بیش از همیشه متوجه میشویم که در مسأله حجاب وعفاف، مقصران اصلی «مردان» هستند و نه زنان. بیش از همیشه متوجه میشویم، که عفت و حیای زنان، به «غیرت» مردان گره خورده است. اگر مردان غیرت داشته باشند، محال است که زنان و دختران بتوانند چنین بیباکانه پرده عفت خود را بدرند و در مرأی و منظر نامحرمان چنین وضعیتی را ایجاد کنند.
اینجاست که به حکمت روش فرهنگی #امیرمؤمنان علیه السلام بیش از پیش پی میبریم که وقتی به دنبال واقعه جمل، از مدینه به سوی کوفه آمدند و آنجا را مرکز حکمرانی خود قرار دادند و آنگاه که وضعیت جامعه آن روز کوفه را از نظر حجاب و عفاف مناسب با ارزشهای اسلامی ندیدند، به جای آنکه با زنان برخورد کند، خطاب به مردم کوفه و عراق فرمود:
«يَا أَهْلَ الْعِرَاقِ، نُبِّئْتُ أَنَّ نِسَاءَكُمْ يُدَافِعْنَ الرِّجَالَ فِي الطَّرِيقِ، أَمَا تَسْتَحْيُونَ؟؛
ای اهل عراق! به من خبر رسیده که زنانتان در گذرگاهها با مردان برخورد میکنند آیا حیا نمیکنید؟!»
یا بر اساس نقل دیگری چنین فرمود:
«أَمَا تَسْتَحْيُونَ، وَلَا تَغَارُونَ نِسَاءَكُمْ يَخْرُجْنَ إِلَى الْأَسْوَاقِ ، وَيُزَاحِمْنَ الْعُلُوجَ؛ آیا شرم نمیکنید و غیرت نمیورزید که زنانتان به بازارها میروند و با مردان برخورد میکنند.»
#حجاب
#غیرت
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
◻️تکبر در برابر متکبران
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
[یک] یکی از بدترین رذایل اخلاقی، تکبر و خودبزرگبینی است. شاید بتوان گفت نخستین رذیله اخلاقی ابرازشده در تاریخ شناخته شده بشر، همین رذیله بوده است؛ رذیلهای که سرنوشت بشر را تغییر داد! قرآن کریم در داستان خلقت آدم و دستور سجده ملائکه بر او میفرماید: «وَ إِذْ قُلْنا لِلْمَلائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلاَّ إِبْليسَ أَبى وَ اسْتَكْبَرَ وَ كانَ مِنَ الْكافِرين» (بقره، ۳۴) عامل اصلی سرپیچی ابلیس از فرمان الهی، همین رذیله بزرگ یعنی تکبر بود. به همین دلیل، در آموزههای اسلامی، تکبر و خودبزرگبینی به عنوان اساس همه سرکشیها و بنیان گناه و نافرمانی معرفی شده است. #امیرمؤمنان علیه السلام میفرماید:
«احْذَرِ الْكِبْرَ فَإِنَّهُ رَأْسُ الطُّغْيَانِ وَ مَعْصِيَةِ الرَّحْمَنِ؛ از کبر پرهیز کن چرا که اساس سرکشی و نافرمانی علیه خدای متعال است.»
[دو] با این همه، قبح تکبر مطلق نیست؛ گاهی رفتار متکبرانه، عین فضیلت و خوبی است. تکبر در برابر انسانهای متکبر عبادت است. یعنی در برابر انسانهای متکبر باید چنان رفتار کرد که بینی آنها به خاک مالیده شود. هرگونه تواضع عملی یا کوتاه آمدن در برابر افراد متکبر، خسارتهای جبرانناپذیری به دنبال دارد.
[سه] ضمناً باید توجه داشت که در اغلب موارد، تکبر ناشی از ضعف و کمبود است. افراد متکبر، در پشت صحنه رفتارشان، نوعی ترس و خواری وجود دارد. با تکبر و خودبزرگبینی و زورگویی تلاش میکنند، آن ضعف و ترس را بپوشانند. در حدیثی از #امام_صادق علیه السلام، عامل روانشناختی تکبر، همین ترس و خواری درونی دانسته شده است:
«مَا مِنْ أَحَدٍ يَتِيهُ إِلَّا مِنْ ذِلَّةٍ يَجِدُهَا فِي نَفْسِهِ؛ هيچ كس نيست كه تكبّر ورزد، مگر بر اثر خوارى و حقارتى كه در خود میيابد.»
«مَا مِنْ رَجُلٍ تَكَبَّرَ أَوْ تَجَبَّرَ إِلَّا لِذِلَّةٍ وَجَدَهَا فِي نَفْسِهِ؛ هيچ انسانی تكبّر يا گردنفرازى نكرد، مگر به سبب احساس خوارى و حقارتى كه در خود يافت.»
از دیگر عوامل تکبر، فرومایگی و پستی شخصیت افراد متکبر است.
«لَا يَتَكَبَّرُ إِلَّا وَضِيعٌ خَامِلٌ؛ تکبر نورزد، مگر شخص فرومایه و پست.»
[چهار] افراد متکبر، همچون سگهای ولگردی میمانند که اگر در طرف مقابل کمترین ضعف و کرنشی ببینند، جریتر و جسورتر خواهند شد. راه مقابله با آنها این است که متکبرانه با آنها رفتار شود؛ به آنها بیاعتنایی شود؛ با قدرت و اقتدار با آنها برخورد شود. در حدیثی از #پیامبر_اکرم(ص) چنین نقل شده است:
«إِذَا رَأَیْتُمُ الْمُتَکَبِّرِینَ فَتَکَبَّرُوا عَلَیْهِمْ فَإِنَّ ذَلِکَ لَهُمْ مَذَلَّةٌ وَ صَغَار؛ هر گاه متکبران را دیدید، برخوردی مشابه با آنان داشته باشید؛ زیرا این کار سبب خواری و کوچک شدن آنان میشود.»
امیرمؤمنان علیه السلام میفرماید:
«التَّكَبُّرُ عَلَى المُتَكَبِّرِين هُو التَّواضُعُ بِعَينِهِ؛ تکبر در برابر متکبران، عین تواضع و فروتنی است»
#سیاست
#تکبر
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
◻️احیای نهجالبلاغه؛ وظیفهای همگانی
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
♦️بدون تردید یکی از کسانی که در پنجاه سال اخیر (از اوایل دهه پنجاه تا کنون) نقشی پررنگ در احیای نهج البلاغه و دعوت همگان به این کتاب بینظیر اسلامی داشته است، رهبر فرزانه انقلاب اسلامی حضرت آیتالله خامنهای بوده است.
🔸چهل سال قبل در تاریخ ۱۹/ ۱۳۶۴ در یک سخنرانی میفرماید:
«نهج البلاغه یقیناً تالی تلو قرآن است. ... احیای آن وظیفهی همه مسلمانان است؛ همه مسلمانان به عنوان احیای یک میراث بینظیر اسلامی باید نهج البلاغه را زنده کنند. و این احیا نه فقط به معنای کثرت چاپ، بلکه به معنای کارکردن و تحقیق کردن در زمینه آن است. همچنان که در زمینه قرآن کریم کار شده و تفسیرهای زیادی نوشته شده در علوم قرآنی کار شده، درباره نهج البلاغه هم باید این کارها انجام گیرد. همانطور که قرآن خوانده میشود نهج البلاغه هم باید خوانده شود. چون تالی قرآن است. دنباله قرآن است. همانطور که مسلمانها خودشان را موظف میدانند با قرآن انس پیدا کنند و ندانستن قرآن را برای خود نقص میشمارند ندانستن نهج البلاغه هم باید نقص به حساب بیاید.» (آیتالله خامنهای، گنجینهی بیپایان، ص۱۰۲-۱۰۳)
افزون بر این، در ابتدای سال جاری (۱/ ۱/ ۱۴۰۴) در ضمن توصیه و بلکه فرمانی کوتاه و گویا فرمودند:
«من توصیه میکنم امسال فعالان عرصه فرهنگی به مطالعه نهج البلاغه و آموزش نهج البلاغه توجه ویژهای داشته باشند»
با مراجعه به کتابهای «منشور حکومت علوی»، «گنجینه بیپایان»، «نبوتها» و «راه روشن مدیران» متوجه خواهیم شد که نهج البلاغه از نگاه آیتالله خامنهای نه تنها نهج «فصاحت و بلاغت» که نهج «زهد و زندگی»، «حکمت و حکومت»، «عدالت و اخلاق»، «فروتنی و فرزانگی»، «دشمنشناسی و فتنهشناسی»، «آسیبشناسی اجتماعی و آسیبزدایی» و به طور کلی «گنجینهای بیپایان» از معارف ناب انسانساز اسلامی است که «نهج نجات امت» و «کلید طلایی تعالی جامعه اسلامی» در آن وجود دارد.
🔻امیدوارم فعالان فرهنگی جهان اسلام، به ویژه مراکز علمی و آموزشی ایران اسلامی، فرصت را مغتنم شمارده و امسال را به طور ویژه به #نهجالبلاغه بپردازند و با یک «برنامه معطوف به عمل و نتیجه»، تلاش کنند هم خود و هم دیگران را چند قدم به علی و فرهنگ علیپسند نزدیکتر کنند.
#امیرمؤمنان
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
◻️آموزش و پرورش و رسالت برزمینماندهی بازگشت به نهجالبلاغه!
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔻رهبر فرزانه انقلاب قریب به چهل سال پیش، در تاریخ ۳۰ مرداد ۱۳۶۵، در اجتماع دانشآموزان برگزیده مسابقات حفظ نهج البلاغه، خطاب به مسؤولان آموزش و پرورش گفتند:
«من از برادران عزیزمان در وزارت آموزش و پرورش خواهش میکنم این راه را رها نکنید؛ دنبال این خط را بگیرید؛ نهج البلاغه را ببرید داخل مدرسهها، ببرید داخل کلاسها تا همان متن عربیاش را یاد بگیرند؛ و بهترین نویسندگان و شیواگوترین هنرمندان را استخدام کنید و از آنها بخواهید که بیایند اینها را به زیبایی ترجمه کنند تا آن متن و ترجمه را بچههای ما حفظ کنند؛ این باید بیاید در کتابهای درسی ما.» (آیتالله خامنهای، گنجینه بیپایان، ص۱۲۱)
🔸امیدوارم در سالی که رهبر حکیم انقلاب، تأکید و توصیهای ویژه نسبت به ترویج مطالعه و آموزش نهجالبلاغه داشتهاند، مسؤولان محترم وزارت آموزش و پرورش نیز فرصت را مغتنم دانسته و دَین خود را نسبت به #نهجالبلاغه ادا نمایند. در تعلیم و تربیت دانشآموزان به راه اصلی بازگردند و حرکتی را که در دهه شصت آغاز کردند دوباره از سر گیرند و با استفاده از ظرافتهای هنری و آموزشی و متناسب با سطح علمی دانشآموزان، ضمن آشناسازی آنان با حکمتها و آموزههای علوی، به گونهای علیپسند به تعلیم و تربیت آنان بپردازند.
#امیرمؤمنان
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
◻️نهج البلاغه درمانگر دردهای سیاسی و اجتماعی
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔸یکی از دلایل لزوم بازگشت به نهج البلاغه این است که بسیاری از بیماریها و ناهنجاریهای جامعه امروز ما شبیه به جامعه صدر اسلام است که به زیبایی در #نهجالبلاغه ترسیم شده است و راه درمان این بیماریها و راه رهایی از این ناهنجاریها نیز همانی است که در نهج البلاغه بیان شده است؛ راه دیگری وجود ندارد.
🔻رهبر حکیم انقلاب در بیان ضرورت بازگشت به نهج البلاغه میفرماید:
«امروز ما هم در شرایط مشابهی هستیم؛ ما را هم دنیاطلبی تهدید میکند؛ ما را هم ابتلاء به کبر و خودپرستی و تبعیض تهدید میکند؛ طوفانهای فتنههای اجتماعی ما را هم به فروریختن تهدید میکند. بنابراین ما هم به آن درمانها احتیاج داریم. و بیش از همیشه به نهج البلاغه احتیاج داریم؛ مخصوصا از این دیدگاه؛ ... اینک در آینهی نهج البلاغه نگاه کنید و ببینید شما از وضع کنونی خودتان چه چیزی را در آن میبینید؛ کدام درد را؛ کدام خطر را میبینید؛ کدام هشدار متوجه ما است و بدانید که درمانش در نهج البلاغه موجود است. امروز بسیار لازم است که محققان، نهج البلاغه را از این جهات تفسیر کنند.» (گنجینه بیپایان، ص۱۱۲)
#امیرمؤمنان
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
◻️معیارهای اولویتبندی کارها در مدیریت علوی
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#امیرمؤمنان علیه السلام در بخشی از عهدنامه مالک اشتر به وی توصیه میکند:
وَلْيَکُنْ أَحَبَّ الاْمُورِ إِلَيْکَ أَوْسَطُهَا فِي الْحَقِّ، وَأَعَمُّهَا فِي الْعَدْلِ، وَأَجْمَعُهَا لِرِضَى الرَّعِيَّةِ؛ (نهج البلاغه، نامه ۵۳)
بايد محبوبترين کارها نزد تو امورى باشد که در جهت رعايت حق از همه کاملتر و از نظر عدالت شاملتر و از نظر رضايت عمومى مردم جامعتر باشد.
منظور از «محبوبتر» بودن یک کار یعنی به هنگام دَوَران امر بین انتخاب آن کار و کارهای دیگر، آن کار را انتخاب کنیم. در این توصیه سه معیار برای اولویتبندی کارهای مدیریتی بیان میکند:
یک. کاملترین از جهت حق بودن؛
دو. فراگیرترین از جهت عدالت؛
سه. گستردهترین از جهت کسب رضایتمندی.
#مدیریت
#نهجالبلاغه
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
🔶دانشگاهها و نهضت «آموزش نهجالبلاغه»
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
[یک] رهبر فرزانه انقلاب در روز نخست سال جاری، ضمن اشارهای به شخصیت بینظیر و بیبدیل #امیرمؤمنان علیه السلام به فعالان فرهنگی کشور توصیه کردند در سال جاری «به مطالعه نهج البلاغه و آموزش نهج البلاغه توجه ویژهای داشته باشند.»
[دو] از جمله مهمترین و اثرگذارترین مراکز فرهنگی، دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور هستند که وظیفه اصلی آنها تعلیم و تربیت و آمادهسازی علمی و عملی و اخلاقی نسل جدید برای ایفای نقشی سازنده برای آینده ایران و جهان است. هر روز بیش از سه میلیون نفر از بهترین و فرهیختهترین چهرههای علمی و جوان ایران اسلامی در مراکز آموزش عالی کشور مشغول تحصیل و تدریس و تحقیقاند.
[سه] انتظار میرود مدیران و مسؤولان این نهاد بزرگ و بینظیر، این توصیه راهشگا و راهبردی رهبر فرزانه انقلاب را در سال جاری به طور ویژه مورد توجه قرار داده و آن را سرلوحه فعالیتهای فرهنگی و ترویجی و علمی خود قرار دهند.
[چهار] معتقدم برای عمل به این توصیه در محیطهای دانشگاهی هیچ نیازی به اختصاص هزینههای مالی ویژهای وجود ندارد. بودجههای فرهنگی دانشگاهها آنقدر هست که نیاز به اختصاص بودجه خاصی برای این نوع فعالیتها نیست؛ فقط یک «تغییر رویکرد» از سوی مسؤولان و یک «اراده معطوف به عمل» را از ناحیه مدیران فرهنگی دانشگاهها را میخواهد.
[پنج] به نظر این بنده برخی از کارهایی که میتوان، با کمترین هزینه و بیشترین بهرهوری برای احیای #نهجالبلاغه در دانشگاهها انجام داد عبارتند از:
یک. تجهیز مساجد دانشگاهها به متون یکدست و هماهنگ کتاب شریف نهج البلاغه (در کنار قرآن) به منظور قرائت همگانی صفحاتی از نهج البلاغه همراه با ترجمهای گویا و دقیق، بعد از نمازهای ظهر و عصر (دستکم هفتهای یک روز)
دو. طرح موضوعات و معارف نهج البلاغه توسط مبلغان مناسبتی دانشگاهی و همچنین ائمه جماعات دانشگاهها و همچنین مبالغان فعال در خوابگاههای دانشجویی، به صورتی هماهنگ، کاربردی و معطوف به نتیجه؛
سه. فضاسازی فرهنگی و برجستهسازی محیطی معارف نهج البلاغه در قالبهایی متنوع، جذاب و اثرگذار (به عنوان مثال، نصب اِلِمانها، تابلونوشتهها و پارچهنوشتههایی در محیطهای پر رفت و آمد دانشگاه با محوریت پیامهای علوی)
چهار. راهاندازی پویشهای نهج البلاغهای در مناسبتهای مختلف و در فواصل زمانی مشخصی در طول سال؛
پنج. تأسیس یا فعالسازی کانونهای فرهنگی نهج البلاغه در همه دانشگاههای کشور؛
شش. تأسیس یا فعالسازی انجمنهای علمی با محوریت نهج البلاغه در همه دانشگاههای کشور؛
هفت. فعالسازی هیئات هفتگی دانشجویی با محوریت معارف و موضوعات مرتبط با نهج البلاغه؛
هشت. برگزاری مسابقات حفظ نهج البلاغه و حمایت ویژه از حافظان نهج البلاغه در دانشگاهها؛
نه. برگزاری رویدادهای دانشجویی با موضوعات مرتبط با نهج البلاغه با دعوت از از چهرهها و شخصیتهای مشهور و محبوب نهج البلاغهای؛
ده. ارائه دورههای ضمن خدمت کارکنان با موضوعات نهج البلاغه؛ (به عنوان مثال موضوعاتی مثل «بهرهوری سازمانی»، «وجدان کاری و رضایتمندی ارباب رجوع»، «نظم و انضباط اداری» و ... )
یازده. راهاندازی بخشی با عنوان «کتابخانه تخصصی نهج البلاغه» در کتابخانههای مرکزی دانشگاهها به منظور ایجاد بستر لازم برای پژوهشهای و تحقیقات پیرامون معارف نهج البلاغه؛
دوازده. برگزاری «همایشها»، «نشستهای علمی» و «کرسیهای ترویجی» با محوریت معارف نهج البلاغه؛ (در موضوعاتی مثل حقوق، حقوق بشر، محیط زیست، اقتصاد، سرمایهگذاری، تولید، مصرف، حکمرانی، علم و معرفت، فلسفه و حکمت، اخلاق و سبک زندگی، و ....)؛
سیزده. حمایت مادی و معنوی از پایاننامهها و رسالهها با موضوعات مرتبط با نهج البلاغه؛
چهارده. تأکید بر ارائه درس «تفسیر موضوعی نهج البلاغه» توسط گروههای معارف در سراسر کشور؛
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
◻️اسبان چموش بیلگام
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
اسب سرکش و چموش به سادگی هدایتپذیر نیست. نمیتوان با تکیه بر آن به مقصد رسید. هر لحظه ممکن است با انجام حرکات غیرمترقبه، سوار خود را زمین زند یا او را به راهی انحرافی ببرد. حال اگر این اسب چموش و سرکش، بیلگام هم باشد، معلوم است که به هیچ وجه کنترل پذیر نخواهد بود. هرگز نمیتوان به آن تکیه کرد. هرگز نمیتوان با سوار شدن بر آن حتی امید سالم ماندن را داشت چه رسد به مقصد رسیدن!
#امیرمؤمنان علیه السلام میفرماید، گناهان به مثابه اسبان سرکش بیلگاماند. سوارههای خود را به سمت سقوط و نابودی سوق میدهند.
أَلَا وَ إِنَّ الْخَطَايَا خَيْلٌ شُمُسٌ حُمِلَ عَلَيْهَا أَهْلُهَا وَ خُلِعَتْ لُجُمُهَا فَتَقَحَّمَتْ بِهِمْ فِي النَّارِ؛ (نهجالبلاغه، خطبه ۱۶)
بدانيد خطاها اسبان سركشند كه افسار گسيخته سوارههاى خود را به پيش مىبرند تا به جهنم وارد كنند.
#گناه
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
◻️فقیه و نافقیه!
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#امیرمؤمنان علیه السلام در توصیف فقیه کامل و حقیقی میفرماید:
«الْفَقِيهُ كُلُّ الْفَقِيهِ مَنْ لَمْ يُقَنِّطِ النَّاسَ مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ وَ لَمْ يُؤْيِسْهُمْ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ وَ لَمْ يُؤْمِنْهُمْ مِنْ مَكْرِ اللَّهِ» (نهج البلاغه، حکمت ۹۰)
فقیه اصیل و راستین فقیهی است که اسلام را آنگونه که هست برای مردم تشریح کند؛ با «رد و قبول عامه» هم کاری نداشته باشد. خود را تبیینگر حقایق دینی بداند. هرگز خود را به ابزاری برای تفاسیر عامهپسند از حقیقت و دیانت تبدیل نمیکند. هرگز به دنبال قبول و رد سلیقهای و ذوقی مردمان نیست. به قول #سنائی غزنوی:
از پی رد و قبول عامه خود را خر مکن
زان که کار عامه نبود جز خری یا خر خری
گاو را دارند باور در خدایی عامیان
نوح را باور ندارند از پی پیغمبری
واقعگرایی دینی و حقیقتطلبی معرفتی اقتضا میکند، یک فقیه و دینشناس، دین را همانگونه که هست برای مردم تفسیر کند. نه چنان سختگیر و تنگنظر باشد که مردم را از دین و رحمت الهی مأیوس کند و نه چنان هواپرست و اهل تسامح و تساهل باشد که با رفتار و گفتار خود، مردم را از مکر الهی و عواقب سوء گناهان ایمن دارد و با تفاسیر اباحیگرانه از دین، مردمان را به تکثیر و توسعه گناهان تشویق نماید.
بر اساس، این روایت دانسته میشود «نافقیهان» کسانیاند که در یکی از این دو سو قرار دارند. با جعل اصطلاحاتی مثل «اسلام رحمانی» و «اسلام اهل تساهل و تسامح» و ... مردم را فریب میدهند و به نام دین و فقاهت، مردم را نسبت به گناه و عقاب الهی بیمبالات میکنند؛ و یا با تمرکز بر خوف و عقاب الهی، درهای رحمت الهی را بر مردم بسته نگه میدارند! کسی که به نام فقه و فقاهت، میگوید «رعایت عفت امری دینی نیست و در هیچ کجای اسلام نداریم که لازم است همه زنان مسلمان حجاب داشته باشند» یک کلاش و کلاهبردار فقیهنما است. او دنبال آن است که به نام دینشناس، عدهای از افراد سادهلوح یا راحتطلب را برای سواری دادن خام و رام کند.
#دینشناسی
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
◻️حقشناسی و حقگویی؛ ویژگی شیعه علوی
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
امیرمؤمنان علیه السلام در توصیههایی که به امام حسن مجتبی علیه السلام (در نامه ۳۱ نهج البلاغه)و محمدبن ابیبکر دارند، از آنان میخواهد که در راه حق خود را به دل سختیها و مشکلات بزنند و در این مسیر هرگز از سرزنش سرزنشگران بیمی به دل راه ندهند:
«خُضِ الْغَمَرَاتِ لِلْحَقِّ»
«غمرات» جمع «غَمر» است و غمر به معنای سختی، گرداب، سیل و طوفان است. یعنی برای حق و در مسیر حق و برای احقاق حق، خود را به دل مشکلات بزن، از سختیها نهراس؛ از گرفتار شدن در طوفان بلاها نترس.
اینکه افرادی با آنکه حق را میشناسند و حقکشیها را میبینند اما سکوت اختیار میکنند، خود را کنار میکشند، عبای خود را جمع میکنند و دخالت در آن را دون شأن خود میدانند! بدان معناست که در مقابل فرمایش امیرمؤمنان علیه السلام قرار دارند. آنها نمیتوانند خود را مرید و پیرو امیرمؤمنان بدانند.
در میان عالمان معاصر، #علامه_مصباح(ره) در این جهت یک اسوه منحصر به فرد بود. او در بیان و تبیین حق «صراحت لهجه»ای بینظیر داشت. بدون هیچ «لکنتزبانی» و بدون ملاحظه هیچ فرد یا جریانی، آنچه را که حق میدانست، بیان میکرد و از آن دفاع میکرد. او هرگز ملاحظه جاه و مقام و موقعیت اجتماعی خود را نداشت. او هیچ حریمی جز حریم حق را محترم نمیداشت. او برای دفاع از حق به دل سختیها و مشکلات میزد و هیچ هراسی از فرو رفتن در دریای سختیها و ملامتها و مشکلات نداشت.
روحش شاد و راهش پر رهرو باد
#امیرمؤمنان
#نهجالبلاغه
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
◻️مدیریت و نظارت و جایگاه قاعده «حمل بر صحت»؟
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔻از مهمترین ارکان #مدیریت، «نظارت» است. #نظارت دائم بر فرایندها و عوامل انسانی به ویژه مدیران میانی. #امیرمؤمنان علیه السلام در توصیه خود به مالک اشتر میگوید:
ثُمَّ تَفَقَّدْ أَعْمَالَهُمْ، وَابْعَثِ الْعُيُونَ مِنْ أَهْلِ الصِّدْقِ وَالْوَفَاءِ عَلَيْهِمْ، فَإِنَّ تَعَاهُدَکَ فِي السِّرِّ لاِمُورِهِمْ حَدْوَةٌ لَهُمْ عَلَى اسْتِعْمَالِ الاْمَانَةِ، وَالرِّفْقِ بِالرَّعِيَّةِ وَتَحَفَّظْ مِنَ الاْعْوَانِ، فَإِنْ أَحَدٌ مِنْهُمْ بَسَطَ يَدَهُ إِلَى خِيَانَة اجْتَمَعَتْ بِهَا عَلَيْهِ عِنْدَکَ أَخْبَارُ عُيُونِکَ، اکْتَفَيْتَ بِذَلِکَ شَاهِداً، فَبَسَطْتَ عَلَيْهِ الْعُقُوبَةَ فِي بَدَنِهِ، وَأَخَذْتَهُ بِمَا أَصَابَ مِنْ عَمَلِهِ، ثُمَّ نَصَبْتَهُ بِمَقَامِ الْمَذَلَّةِ، وَوَسَمْتَهُ بِالْخِيَانَةِ، وَقَلَّدْتَهُ عَارَ التُّهَمَةِ؛ سپس رفتار كارگزاران را بررسى كن، و جاسوسانى راستگو، و وفا پيشه بر آنان بگمار، كه مراقبت و بازرسى پنهانى تو از كار آنان، سبب امانت دارى، و مهربانى با رعيّت خواهد بود. و از همكاران نزديكت سخت مراقبت كن، و اگر يكى از آنان دست به خيانت زد، و گزارش جاسوسان تو هم آن خيانت را تأييد كرد، به همين مقدار گواهى قناعت كرده او را با تازيانه كيفر كن، و آنچه از اموال كه در اختيار دارد از او باز پس گير، سپس او را خوار دار، و خيانتكار بشمار، و طوق بد نامى به گردنش بيفكن»
🔸بر این اساس یکی از ارکان و پایههای مدیریتِ درست این است که یک مدیر و مسؤول (در هر سطحی که مدیریت و مسؤولیت دارد) لازم است به صورت مستمر اعمال و کارهای زیردستان خود را زیر نظر داشته باشد. پیوسته از کار آنها جستجو کند. نسبت به درستی انجام کارها توسط آنها اطمینان حاصل کند. برای این کار «ناظران» و «عیونی» را مشخص کند؛ اعم از ناظران مشخص و نام و نشاندار یا ناظران پنهان و نامشخص. و اعم از نظارت انسانی یا نظارت ماشینی و دوربینی و با بهرهگیری از ابزارهای هوشمصنوعی و امثال آن.
🔻معنای این توصیه آن است که در کارهای مدیریتی و اداری و سازمانی و در رابطه مدیران و زیرمجموعههای خود نباید بر اساس قاعده فقهیِ «حمل فعل مسلمان بر صحت» عمل کرد. حتی اگر مطمئن باشیم که مدیران یا کارکنان ما «خیانت» نمیکنند؛ باز هم نباید از نظارت بر اعمال آنها غافل شویم؛ زیرا هر چند تعمداً خیانت نمیکنند؛ اما ممکن است «اشتباه» یا «سستی» و «تنبلی» کنند. (رهبر انقلاب، ۱۲ دی ۱۳۷۰) و یکی از وظایف حتمی مدیران آن است که همواره اسباب نشاط و فعالیت و سرزندگی را در زیرمجموعه خود فراهم کنند. اگر در جایی سستی یا تنبلی هم دیدند، بلافاصله آن را درمان کنند.
🔸رهبر فرزانه انقلاب در توصیه به همه مدیران کشور میفرماید:
«من هميشه به مديران ميگويم ... دائم مأموران و منتخبان خودتان را زير نظر داشته باشيد؛ دائم نگاه كنيد و از اينها غافل نشويد. ديدهايد كه نگهبانها در شب نورافكنهايى را دائم ميچرخانند و گوشهها را نگاه ميكنند؛ شما هم همينطور بايد بهطور دائم امور را زير نظر داشته باشيد و نگاه كنيد؛ آيا تخلّفى در كارهايشان وجود دارد يا خير.» (۱۷ مهر ۱۳۸۴)
#فقه
#نهجالبلاغه
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
◻️فلسفه معلمی: پر کردن انبان ذهن یا روشن کردن شعله خرد؟
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
هدف اصلی آموزش و تعلیم، پر کردن انبان ذهن آموزشپذیران از مفاهیم و معلومات نیست؛
بلکه آموزش راستین، «روشن کردن» شمع وجودی متعلمان و «برانگیختن» تواناییها و استعدادهای خاموش و نهفته آنان و «فعالسازی» قدرت خردهای آنان است.
از مهمترین کارویژههای پیامبران به عنوان بزرگترین معلمان بشریت «برانگیختن عقول و خردها» بوده است.
#امیرمؤمنان در نخستین خطبه #نهجالبلاغه در تبیین کارویژههای پیامبران میفرماید:
فَبَعَثَ فِيهِمْ رُسُلَهُ وَ وَاتَرَ إِلَيْهِمْ أَنْبِيَاءَهُ لِيَسْتَأْدُوهُمْ مِيثَاقَ فِطْرَتِهِ وَ يُذَكِّرُوهُمْ مَنْسِيَّ نِعْمَتِهِ وَ يَحْتَجُّوا عَلَيْهِمْ بِالتَّبْلِيغِ وَ يُثِيرُوا لَهُمْ دَفَائِنَ الْعُقُولِ وَ يُرُوهُمْ آيَاتِ الْمَقْدِرَة
پس هر چند گاه پيامبرانى فرستاد و به وسيله آنان به بندگان هشدار داد تا حقّ ميثاق الست بگزارند، و نعمت فراموش كرده را به يادشان آرند. با حجّت و تبليغ، چراغ معرفتشان را بيفروزند تا به آيتهاى خدا چشم دوزند.
#معلم
#آموزش
@Ahmadhoseinsharifi
🌹