🔷 #خلاصه جلسه اول (مکیال المکارم)
۱. مقدمه:
قبل از پرداختن به مباحث مهدویت، لازم است ضرورت آن را برای خود روشن کنیم. بدون مطالعه این مباحث، شناخت کافی نسبت به امام زمان سلاماللهعلیه و جایگاه ظهور و وظایف ما نسبت به حضرت حاصل نمیشود.
۲. ضرورت پرداختن به مهدویت (از روایات):
پیوند عاشورا و مهدویت: خون امام حسین سلاماللهعلیه تا ظهور امام زمان سلاماللهعلیه ساکن نمیشود و قیام حضرت برای انتقام از قاتلان کربلا خواهد بود.
معرفت امام زمان سلاماللهعلیه: شناخت امام زمان سلاماللهعلیه از واجبات است و بدون آن، تقرب به کمالات ممکن نیست.
تقرب به حضرت و رسیدن به کمالات: با مباحث مهدویت انسان میتواند جزء مقربین حضرت شود.
شناخت وظایف نسبت به امام زمان سلاماللهعلیه: آگاهی از حقوق و تکالیف ما در دوران غیبت.
آگاهی از ظلمها و گرفتاریهای دوران غیبت: شناخت ظلمهایی که به حضرت شده و گرفتاریهای زمان غیبت.
شناخت علائم ظهور و شرایط آخرالزمان: برای آمادهسازی خود و جامعه.
شناخت رجعت و مسائل بعد از ظهور: برای آمادگی در مواجهه با وقایع.
خدمت در دستگاه امام زمان سلاماللهعلیه: یکی از اهداف مهم زندگی.
ایجاد انگیزه و امید به آینده: مهدویت امید و جهت حرکت برای مؤمنان فراهم میکند.
۳. فصل اول: پیوند کربلا و عاشورا با ظهور و انتقام امام زمان سلاماللهعلیه
آیات و روایات متعدد، پیوند خون امام حسین سلاماللهعلیه با قیام امام زمان سلاماللهعلیه و انتقام از قاتلان را توضیح میدهند.
رجعت امام حسین سلاماللهعلیه: برخی روایات بیان میکنند امام حسین سلاماللهعلیه پس از ظهور، همراه امام زمان سلاماللهعلیه ظاهر میشوند و غسل، کفن و تدفین امام معصوم برعهده ایشان است.
طالب خون امام حسین سلاماللهعلیه: امام زمان سلاماللهعلیه برای خونخواهی قیام میکنند و عدل الهی اجرا میشود.
انتقام و نصرت: امام زمان سلاماللهعلیه دشمنان اهل بیت را مورد حسابرسی قرار میدهند و این امر باعث آرامش حضرت زهرا سلاماللهعلیها میشود.
ملائکه و یاران: ملائکهای که نتوانستند امام حسین سلاماللهعلیه را یاری کنند، پس از ظهور امام زمان سلاماللهعلیه از یاران ایشان میشوند.
شعار «یا لثارات الحسین»: شعار اصحاب امام زمان سلاماللهعلیه در قیام و پیوند با عاشورا است.
ترویج دستگاه امام حسین سلاماللهعلیه: برگزاری عزاداری و بزرگداشت مصائب امام حسین سلاماللهعلیه زمینهساز ظهور است.
دعا برای تعجیل فرج: امام زمان سلاماللهعلیه بر دعا و یاد مصائب امام حسین سلاماللهعلیه تأکید دارند و دعاگران مستجاب میشوند.
۴. پیام نهایی:
محبت و پیوند با امام حسین سلاماللهعلیه قلب شیعیان را متحد میکند و زمینه تعجیل در فرج و ظهور امام زمان سلاماللهعلیه را فراهم میسازد. مطالعه و ترویج این مباحث، وظیفه هر محب اهل بیت سلاماللهعلیهم اجمعین است.
متن تدریس مباحث مهدویت
@matne_tadrise_mahdaviat
مجموعه مهدویت فُسْطاطُ الْمَهْدی
@fostatolmahdi
🔷 #خلاصه جلسه دوم (مکیال المکارم)
۱. اهمیت معرفت نسبت به امام زمان سلاماللهعلیه
معرفت به امام زمان، از ضروریترین مباحث مهدویت است.
روایتی از امام عسکری سلاماللهعلیه بیان میکند که زمین تا قیامت از حجت خدا خالی نخواهد بود و هر کس امام زمان خود را نشناسد، «در مرگ جاهلی» میمیرد.
امام زمان سلاماللهعلیه حجت و امام بعد از امام عسکری است و شناخت او شرط مرگ غیر جاهلانه است.
۲. معرفت به امام و هدف خلقت
هدف اصلی خلقت، رسیدن به معرفت خداوند است؛ عبودیت حقیقی جز با این معرفت حاصل نمیشود.
امام حسین سلاماللهعلیه فرمود: «معرفت امام زمان واجب بر اهل هر زمان است»؛ بدون شناخت امام، معرفت واقعی به خدا حاصل نمیشود.
دعاهای امام صادق سلاماللهعلیه تأکید بر درخواست معرفت به حجت خدا دارند.
۳. قرآن و عترت: دو ثقل گرانبها
حدیث ثقلین: پیامبر صلیاللهعلیهوآله فرمودند که «کتاب خدا و عترت من» دو ثقلاند و تمسک به این دو، ضلالت نمیآورد.
امام و قرآن جداییناپذیرند؛ امام به قرآن هدایت میکند و قرآن به سوی امام.
امام معصوم، «معتصم به حبل الله» است و حبل الله قرآن است.
۴. اهمیت ارتباط با امام زمان
برای رسیدن به خدا و معرفت او، راهی جز امام وجود ندارد.
امام، باب خدا و حجت اوست؛ شناخت و پیروی از او شرط صحت عبادت و عمل انسان است.
از طریق شناخت امام، میتوان به اراده خداوند در امور عالم پی برد.
۵. رسیدن به کمالات و تقرب به حضرت
برای رسیدن به بالاترین کمالات و شباهت به امام معصوم، باید مباحث مهدویت را مطالعه و عملی کرد.
ارتباط با امام، توسل، شناخت القاب و اماکن مرتبط با حضرت، برای تقرب ضروری است.
احادیث و رفتار امام زمان، راهنمای رسیدن به معرفت و عمل صحیحاند.
۶. نقش آشنایی با احادیث و مرتبطین
شناخت احادیث امام زمان و معصومین شرط رسیدن به بالاترین درجات ایمان است.
مومن با درایت نسبت به روایات و احادیث به کمالات واقعی میرسد.
اصحاب امام زمان، افرادی هستند که بیشترین تقرب را دارند و شناخت و عمل به آموزههای مهدوی، شرط رسیدن به این مقام است.
۷. نتیجهگیری
مباحث مهدویت برای رسیدن به کمال، تقرب و معرفت امام زمان حیاتیاند.
بدون شناخت امام زمان، بهره واقعی از قرآن و عبادت حاصل نمیشود.
زیارتها و دعاها، ارتباط قلبی با امام زمان و توجه به او، مسیر رسیدن به هدف خلقت و درجات عالی ایمان است.
متن تدریس مباحث مهدویت
@matne_tadrise_mahdaviat
مجموعه مهدویت فُسْطاطُ الْمَهْدی
@fostatolmahdi
🔷 #خلاصه جلسه سوم (مکیال المکارم)
شناخت وظایف نسبت به امام زمان
انتظار فرج:
مهمترین وظیفه شیعه است.
انتظار دو بُعد دارد: قلبی (بیتابی و امید درونی) و عملی (آمادگی واقعی برای ظهور).
در روایات:
منتظر مانند مجاهد در رکاب پیامبر است.
اجر او مانند کسی است که دائم روزهدار و شبزندهدار است.
مرگ در حال انتظار مساوی با حضور در خیمه امام است.
فضائل و مقامات منتظران
اهل زمان غیبت و منتظران، برترین مردم همه دورانها هستند.
خدا به آنها عقل و معرفتی عطا کرده که غیبت را همچون حضور درک میکنند.
مانند شهید در راه خدا.
محبوبترین عمل نزد خداوند.
همردیف یاران حقیقی امام.
دعا برای تعجیل در فرج:
وظیفهای مؤکد در روایات است.
امام زمان فرمودند: «برای تعجیل فرج زیاد دعا کنید که این خود فرج شماست».
امامان فرمودهاند: نجات از هلاکت در غیبت تنها با ثبات بر امامت و دعا برای فرج ممکن است.
حتی تأکید شده بعد از هر مصیبتخوانی برای امام حسین سلاماللهعلیه دعای فرج انجام شود.
آماده شدن برای یاری امام:
آمادگی مادی و معنوی برای یاری حضرت ضروری است.
حتی تهیه یک تیر در راه یاری حضرت ارزشمند شمرده شده.
آمادگی شامل: تقویت ایمان، علم، تبلیغ، تربیت فرزند و آمادگی در همه زمینههاست.
خدمت و ترویج نام حضرت:
امام صادق سلاماللهعلیه فرمود: «اگر او را درک میکردم، همه عمر به خدمتش میپرداختم».
خدمت میتواند مالی، علمی، فرهنگی یا معنوی باشد.
مهمترین خدمت: تهذیب نفس و معرفی حضرت به دیگران.
متن تدریس مباحث مهدویت
@matne_tadrise_mahdaviat
مجموعه مهدویت فُسْطاطُ الْمَهْدی
@fostatolmahdi
🔷 #خلاصه جلسه چهارم (مکیال المکارم)
🔹️ غربت و مظلومیت حضرت
غصب جایگاه امامت و محرومیت امت از حضور آشکار.
تنهایی و بیوفایی یاران.
فراموشی حضرت در دعاها و عملها.
انتظار طولانی برای خونخواهی اهلبیت سلاماللهعلیهم.
🔹 علائم ظهور و شرایط آخرالزمان
جنگهای خونین (موت احمر) و بیماریهای همهگیر (موت ابیض).
فتنهها، زلزلهها و نابسامانیهای اجتماعی.
گسترش فساد اخلاقی و سختی ایمان آوردن.
نهی شدید از توقیت (تعیین وقت ظهور).
ضرورت آمادگی اعتقادی، اخلاقی و روحی برای عبور از این بحرانها.
🔹 رجعت و ظهور
ایمان به رجعت از نشانههای ایمان کامل است.
آماده بودن برای رجعت و همراهی با امام بعد از ظهور اهمیت ویژه دارد.
پس از ظهور، امتحانهای بزرگ در پیش است و تنها کسانی که معرفت و ثبات ایمان دارند باقی خواهند ماند.
🔹 خدمت به امام زمان سلاماللهعلیه
نشر معارف مهدوی و تقویت فرهنگ انتظار.
زنده نگهداشتن اماکن مقدس مانند مسجد جمکران.
تربیت نسل منتظر و یاران واقعی حضرت، همانگونه که بانوی بزرگوار امالبنین سلاماللهعلیها فرزندانی فداکار پرورش داد.
تلاش در برطرف کردن موانع ظهور و یاری در آمادگی جامعه.
🔹 امید و انگیزه
یادآوری زیباییهای دوران ظهور، زندگی بدون ظلم و پر از عدل.
تقویت روحیه امید و دوری از یأس.
نگاه منتظرانه یعنی نزدیک دیدن ظهور و زندگی با آمادگی دائمی.
متن تدریس مباحث مهدویت
@matne_tadrise_mahdaviat
مجموعه مهدویت فُسْطاطُ الْمَهْدی
@fostatolmahdi
🔷 #خلاصه جلسه پنجم (مکیال المکارم)
پیش از ورود به متن کتاب مکیال المکارم، لازم است شناختی اجمالی از کتب مهدویت و جایگاه این اثر داشته باشیم.
🔹️ملاکهای اعتبار کتابهای مهدوی
۱. شناخت مؤلف:
باید دانست مؤلف چه شخصیت علمی و معنوی دارد. علم را تنها از عالم ربّانی باید گرفت؛ کسی شبیه معصومین در علم و تقوا.
۲. شناخت اساتید مؤلف:
اساتید نقش زیادی در شکلگیری اندیشه و روش شاگرد دارند، پس باید بررسی شوند.
شناخت شاگردان مؤلف:
شاگردان میزان تأثیرگذاری استاد را نشان میدهند و معرف افکار اویند.
هدف از تألیف کتاب:
باید دانست مؤلف با چه نیتی کتاب را نوشته و ما را به کجا میخواهد برساند.
تقسیمبندی کتب مهدوی
🔹️از نظر موضوع:
الف) اختصاصی (مثل الغیبت نعمانی، کمالالدین، مکیال المکارم)
ب) غیر اختصاصی (مانند اصول کافی که مباحث مهدویت در ضمن سایر موضوعات آمده است).
🔹️از نظر محتوا:
حدیثی (فقط نقل احادیث)
تحلیلی (شرح و تفسیر معارف)
ترکیبی (حدیث و تحلیل)
تشرفات و دستورالعملها
موسوعهها (دایرةالمعارفهای جامع مهدوی).
🔹️جایگاه مکیال المکارم
از کتب اختصاصی مهدویت است.
هم حدیثی است و هم تحلیلی.
مؤلف از احادیث استفاده کرده اما در مواردی نیز تحلیل شخصی مبتنی بر معارف آورده است.
موضوعات آن محدود ولی بسیار مهم و کاربردیاند.
🔹️معرفی مؤلف: آیتالله سید محمدتقی موسوی اصفهانی (فقیه احمدآبادی)
از علمای ربانی اصفهان، زادهی خانوادهای اهل علم و تقوا.
شاگرد بزرگانی چون آخوند کاشی و دهکردی.
آثار مهم:
مکیال المکارم فی فواید الدعاء للقائم
وظیفة الانام فی زمن الغیبة (به فارسی)
ابواب الجنات و تذکرة الطالبین
در سال ۱۳۴۸ قمری درگذشت و در تخت فولاد اصفهان مدفون است.
🔹️مقدمه و انگیزهی تألیف مکیال المکارم
مؤلف در مقدمه مینویسد: ادای حق صاحب حق (امام زمان سلاماللهعلیه) از واجبات است.
مهمترین عمل در زمان غیبت، انتظار فرج و دعا برای تعجیل ظهور است.
در خواب، امام زمان به ایشان امر فرمودند کتابی در فواید دعا برای فرج بنویسد و نامش را «مِکیالُ المکارم فی فَوائدِ الدعاءِ للقائم» بگذارد.
در سفر حج نذر کرد اگر از وبا نجات یابد، نگارش کتاب را آغاز کند؛ پس از بازگشت، این کار را انجام داد.
🔹️ساختار کتاب
کتاب در هشت بخش تنظیم شده است:
وجوب شناخت امام (عقلی و نقلی)
اثبات امامت حضرت
حقوق و الطاف امام نسبت به مردم
ویژگیهای حضرت بر اساس حروف الفبا
فواید و نتایج دعا برای فرج
زمانها و مکانهای مناسب دعا
آداب دعا
وظایف بندگان در برابر امام زمان سلاماللهعلیه
🔹️نکات پایانی
علم و عمل توأمان:
شناخت امام بدون عمل، بیثمر است؛ باید با توسل، استغاثه و انس معنوی همراه شود.
نیت خالص:
تمام مباحث و اعمال باید با نیت تعجیل در فرج حضرت باشد.
توسل دائم:
راه امام زمان راهی دشوار است و شیطان در این مسیر مانع میتراشد؛ تنها با توسل مداوم میتوان در این راه ثابتقدم ماند.
متن تدریس مباحث مهدویت
@matne_tadrise_mahdaviat
مجموعه مهدویت فُسْطاطُ الْمَهْدی
@fostatolmahdi
🔷 #خلاصه جلسه ششم (مکیال المکارم)
🔹️۱. وجوب شناخت امام زمان سلاماللهعلیه
شناخت امام زمان سلاماللهعلیه واجب است و بدون آن، ایمان کامل نمیشود.
دلایل وجوب شناخت امام دو نوع است:
عقلی: عقل مستقل نشان میدهد که همانطور که شناخت پیامبر واجب است، شناخت امام نیز واجب است.
نقلی: آیات و روایات دال بر وجوب شناخت امام.
🔹️۲. دلیل عقلی وجوب شناخت امام
علت وجوب شناخت امام همان علت وجوب شناخت پیامبر است.
قاعده لطف خداوند: پیامبران برای هدایت مردم و رسیدن آنها به کمال فرستاده میشوند.
قاعده حکمت خداوند: خلق انسانها با هدف و حکمت بوده و پیامبران برای هدایت آنان لازماند.
🔹️۳. پاسخ به اشکالات مطرح شده
اشکال: آیا با وجود علما و کتب دینی، نیاز به امام نیست؟
پیامبر تمام احکام را به طور کلی بیان کرد؛ برای جزئیات، نیاز به امام معصوم است.
انسانها همواره اختلاف دارند؛ نیاز به امام معصوم برای حل نزاعها هست.
علما معصوم نیستند و ممکن است اشتباه کنند؛ لذا امام معصوم لازم است.
اشکال دوم: اگر در زمان حضور ائمه طبق ظواهر حکم میکردند، چرا امام لازم است؟
مردم مانع ظهور احکام واقعی بودند؛ دلیل غیبت هم ناشی از مردم است.
اشکال سوم: دوران غیبت چه تفاوتی دارد؟
مانع ظهور امام، مردم هستند؛ نه نقص لطف الهی.
در دوران غیبت، بزرگان میتوانند از حضرت استفاده کنند.
فواید امام تنها به علم محدود نیست؛ همه برکات الهی به وجود امام متصل است.
🔹️۴. دلایل وجوب امامت
وجوب امامت برای هر زمان ضروری است؛ بدون امام، فساد و طغیان مردم کنترل نمیشود.
لزوم معرفت به امام، ارتباطی با ظهور یا غیبت ایشان ندارد؛ حتی در دوران غیبت، مردم به امام نیاز دارند.
شناخت امام باید قلبی و همراه با توسل باشد، نه فقط استدلال عقلی.
متن تدریس مباحث مهدویت
@matne_tadrise_mahdaviat
مجموعه مهدویت فُسْطاطُ الْمَهْدی
@fostatolmahdi