🔸حکم ندانستن فتوای مجتهد در طی کردن مسافت شرعی
✅ چنانچه مقلد، فتوای مجتهدش را نمیداند، مانند اینکه نمیداند فتوای او در مورد مسافت تلفیقی هم مانند مسافت امتدادی است یا نه، باید نسبت به فتوای مجتهد خود تحقیق کند و اگر نمیتواند یا نمیخواهد تحقیق کند، باید احتیاط کرده و نماز را هم تمام و هم قصر بخواند.
🔺 رساله نماز و روزه، مسأله ۴۲۶
🆔 @khamenei_ahkam
📢مرور مسائل شرعی «رساله نماز و روزه»
🔸از مسئله شماره ۳۲۲ تا ۳۳۶
🖥 رسانهی KHAMENEI.IR مسائل شرعی بیانشده در رساله نماز و روزه را به ترتیب خود کتاب مرور میکند. در این مطلب، مسائل شرعی درباره « ترجمه نماز و مبطلات نماز (چیزهایی که نماز را باطل می کند) » مرور شده است.
✏️ ترجمه نماز
🔸مسأله ۳۲۲) ترجمه تشهد و سلام بدین شرح است:
* اَلْحَمْدُ لِلهِ: «سپاس و ستایش مخصوص خداست».
* اَشْهَدُ اَنْ لاَ اِلهَ اِلاَّ اللهُ: «گواهی می دهم هیچ معبودی به جز خدا وجود ندارد».
* وَحْدَهُ لاَ شَریکَ لَهُ: «یکتا و بی شریک است».
* وَ اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ: «و گواهی می دهم که محمد بنده و فرستاده خداست».
* اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ: «خداوندا! درود و رحمت فرست بر محمد و آل محمد».
* وَ تَقَبَّلْ شَفاعَتَهُ وَ ارْفَعْ دَرَجَتَهُ: «و شفاعت او را قبول و درجه او را بلند فرما».
* اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا النَّبِیُّ وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَکاتُهُ: «درود و رحمت و برکات خداوند بر تو باد ای پیامبر!».
* اَلسَّلامُ عَلَیْنَا وَ عَلی عِبادِ اللهِ الصَّالِحینَ: «درود بر ما و بر بندگان شایسته خدا».
* اَلسَّلامُ عَلَیْکُم وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَکاتُهُ: «درود و رحمت و برکات خداوند بر شما (مؤمنان - فرشتگان) باد».
✏️ مبطلات نماز (چیزهایی که نماز را باطل می کند)
🔹مسأله ۳۲۳) مبطلات نماز عبارتند از:
۱. از بین رفتن یکی از شرایطی که باید در حال نماز رعایت شود؛
۲. باطل شدن وضو یا غسل؛
۳. رو گرداندن از قبله؛
۴. حرف زدن؛
۵. خندیدن؛
۶. گریه کردن؛
۷. به هم خوردن صورت نماز؛
۸. خوردن و آشامیدن؛
۹. شک هایی که نماز را باطل می کند؛(۱)
۱۰. کم و زیاد کردن ارکان نماز؛
۱۱. آمین گفتن بعد از حمد؛
۱۲. روی هم گذاشتن دست ها در جلوی بدن (تکتف).
🔸مسأله ۳۲۴) اگر بین نماز، یکی از شرایطی که باید در حال نماز رعایت شود، از بین برود، مانند اینکه در حال نماز متوجه شود مکانش غصبی است، نماز باطل است.
🔹مسأله ۳۲۵) اگر یکی از چیزهایی که وضو یا غسل یا تیمم را باطل می کند در حال نماز پیش بیاید، مانند اینکه در حال نماز به خواب برود یا ادرار و مانند آن از او خارج شود، نماز باطل است.
🔸مسأله ۳۲۶) اگر عمداً صورت یا بدن خود را از قبله برگرداند، به طوری که بتواند سمت راست و چپ خود را به آسانی ببیند، نمازش باطل است و اگر سهواً هم این کار را بکند، بنابر احتیاط واجب نماز باطل است ولی اگر اندکی صورت را به یکی از دو طرف برگرداند، نمازش باطل نمی شود.
🔹مسأله ۳۲۷) اگر در نماز عمداً حرف بزند؛ حتی اگر یک کلمه باشد، نماز باطل است.
🔸مسأله ۳۲۸) صداهایی که بر اثر سرفه و عطسه و صاف کردن حنجره از انسان صادر می شود، حتی اگر از آن حرف تولید شود، نماز را باطل نمی کند.
🔹مسأله ۳۲۹) اگر کلمه ای را با قصد ذکر بگوید، مانند اینکه بگوید: «الله اکبر» و موقع گفتن آن، صدا را بلند کند تا مطلبی را به دیگری بفهماند، اشکال ندارد ولی چنانچه به قصد اینکه مطلبی را به کسی بفهماند ذکری بگوید؛ اگرچه قصد ذکر هم داشته باشد، نماز باطل می شود.
🔸مسأله ۳۳۰) انسان در حال نماز نباید به دیگری سلام کند ولی اگر کسی به او سلام کرد واجب است جواب او را بدهد و باید به گونه ای جواب دهد که کلمه سلام مقدم باشد؛ مانند اینکه بگوید: "سلام علیکم" یا "السلام علیکم" و نباید "علیکم السلام" بگوید.
🔹مسأله ۳۳۱) اگر شخصی به گروهی سلام کند و بگوید: «اَلسَّلامُ عَلَیکُم جَمِیعاً» و یکی از آنها مشغول نماز باشد، چنانچه فرد دیگری جواب وی را بدهد، نمازگزار نباید جواب سلام را بدهد.
🔸مسأله ۳۳۲) جواب سلام کودک ممیز همانند افراد بالغ واجب است.
🔹مسأله ۳۳۳) جواب سلام واجب فوری است و اگر کسی به هر دلیلی به اندازه ای تأخیر بیاندازد که جواب آن سلام حساب نشود، چنانچه در حال خواندن نماز باشد، نباید جواب سلام را بدهد و در غیر نماز هم جواب دادن واجب نیست و در صورت شک در مقدار تأخیر نیز، حکم همین است و چنانچه تأخیر انداختن جواب سلام عمدی باشد، معصیت کرده است.
🔸مسأله ۳۳۴) اگر هنگام سلام کردن به نمازگزار به جای «سَلامٌ عَلَیکُم» از لفظ «سلام» استفاده شود، در صورتی که عرفاً به آن تحیت و سلام گفته شود، جواب دادن واجب است و بنابر احتیاط به همان صورت هایی که گفته شد، جواب بدهد.
🔹مسأله ۳۳۵) خنده عمدی و با صدا (قهقهه) نماز را باطل می کند، اما خنده سهوی یا بدون صدا، نماز را باطل نمی کند.
🔸مسأله ۳۳۶) نمازگزاری که نمی تواند جلوی خنده اش را بگیرد، اگر از شدت خنده درونی، صورتش سرخ شود یا بدنش بلرزد، تا زمانی که صورت نماز به هم نخورده، نمازش صحیح است.
⁉️ پی نوشت:
۱. در بخش شکیات بیان می شود.
#رساله_نماز_و_روزه
🆔 @khamenei_ahkam
🔸حکم نماز مسافری که وظیفه خود را انجام نداده است
✅ کسی که به دلیل شک در مسافت، وظیفهاش نماز تمام است، اگر برخلاف وظیفه قصر بخواند، نمازی که خوانده، کافی نیست و باید آن را به صورت تمام اعاده کند، البته اگر بعد از نماز بفهمد که وظیفهاش در واقع قصر بوده، چنانچه نمازی را که خوانده با قصد قربت بوده، کافی است و اعاده ندارد.
🔺 رساله نماز و روزه، مسأله ۴۲۷
🆔 @khamenei_ahkam
📢مرور مسائل شرعی «رساله نماز و روزه»
🔸از مسئله شماره ۳۳۷ تا ۳۶۰
🖥 رسانهی KHAMENEI.IR مسائل شرعی بیانشده در رساله نماز و روزه را به ترتیب خود کتاب مرور میکند. در این مطلب، مسائل شرعی درباره « ترجمه نماز و شکیّات نماز » مرور شده است.
✏️ مبطلات نماز (چیزهایی که نماز را باطل می کند)
🔹مسأله ۳۳۷) گریه با صدا و عمدی برای امور دنیوی نماز را باطل می کند ولی اگر از ترس خداوند یا برای امور اخروی باشد، اشکال ندارد بلکه از بهترین اعمال است.
🔸مسأله ۳۳۸) انجام کارهایی که صورت نماز را به هم می زند؛ مانند کف زدن و به هوا پریدن؛ چه عمدی باشد یا سهوی، نماز را باطل می کند.
🔹مسأله ۳۳۹) هرگاه نمازگزار در حال نماز برای فهماندن مطلبی به کسی و یا در جواب سؤال او، مختصری دست یا چشم و ابرو را حرکت دهد به گونه ای که با استقرار و آرامش و یا صورت نماز منافات نداشته باشد، نماز باطل نمی شود.
🔸مسأله ۳۴۰) بستن چشم ها در نماز اشکال ندارد و نماز را باطل نمی کند، گرچه در غیر رکوع مکروه است.
🔹مسأله ۳۴۱) مکروه است نمازگزار بعد از قنوت دست ها را به صورت بکشد، ولی نماز باطل نمی شود.
🔸مسأله ۳۴۲) خوردن و آشامیدن در حال نماز، نماز را باطل می کند چه کم باشد چه زیاد. ولی فرو دادن خرده های غذا که در گوشه و کنار دهان باقی مانده یا مکیدن شیرینی قند و شکری که اندکی از آن در دهان هست، موجب بطلان نماز نمی شود. همچنین اگر سهواً یا از روی فراموشی چیزی بخورد یا بیاشامد به شرطی که از صورت نمازگزار خارج نشود نماز باطل نمی شود.
🔹مسأله ۳۴۳) اگر نمازگزار، عمداً یا سهواً رکنی از نماز را کم یا زیاد کند یا عمداً یکی از واجبات غیر رکنی نماز را کم یا زیاد کند، نمازش باطل می شود.
🔸مسأله ۳۴۴) گفتن «آمین» بعد از قرائت سوره حمد جایز نیست و موجب بطلان نماز می شود؛ ولی اگر به خاطر تقیه باشد، اشکال ندارد. همچنین دست به سینه ایستادن در حال نماز (روی هم گذاشتن دست ها در جلوی بدن) اگر با این قصد باشد که این عمل جزء نماز است، نماز را باطل می کند و احتیاط واجب آن است که بدون این قصد هم آن را انجام ندهد.
🔹مسأله ۳۴۵) قطع نمازِ واجب بدون عذر جایز نیست.
🔸مسأله ۳۴۶) اگر حفظ جان یا مالی که نگه داری آن واجب است، بدون قطع نماز ممکن نباشد، باید نماز را رها کرد و به طور کلی برای جلوگیری از مخاطرات جانی و مالی که قابل توجه و اهتمام نمازگزار است، شکستن نماز جایز است.
✏شکیّات نماز
🔹مسأله ۳۴۷) شک(۱) در نماز بر سه قسم است:
أ. شک در اصل نماز؛
ب. شک در اجزای نماز؛
ج. شک در رکعات نماز؛
🔻شک در اصل نماز
🔸مسأله ۳۴۸) اگر بعد از گذشتن وقت نماز، شک کند که نماز خوانده یا نه، یا گمان کند که نخوانده، لازم نیست نماز را بخواند. اما اگر پیش از پایان وقت نماز، شک کند که نماز خوانده یا نه، باید نماز را بخواند بلکه در صورت گمان به خواندن نیز باید آن را بخواند.
🔻شک در اجزای نماز
🔹مسأله ۳۴۹) اگر کسی در حال نماز شک کند یکی از کارهای واجب نماز را انجام داده یا نه، چنانچه وارد جزء بعدی نشده باشد، باید آن را به جا آورد و اگر وارد جزء بعدی (هرچند جزء مستحب) شده باشد، به شک خود اعتنا نکند.
🔸مسأله ۳۵۰) اگر قبل از شروع در قرائت (حتی جمله «اعوذ باللَّه من الشیطان الرجیم») شک کند تکبیرة الاحرام را گفته یا نه، باید آن را بگوید.
🔹مسأله ۳۵۱) اگر شک کند سوره حمد را خوانده است یا نه، چنانچه وارد جزء بعد (هرچند جزء مستحب؛ مانند «الحمد لله رب العالمین») نشده، باید آن را بخواند.
🔸مسأله ۳۵۲) اگر شک کند سوره را خوانده یا نه، چنانچه وارد جزء بعد نشده باشد، باید آن را به جا آورد و اگر وارد رکوع یا قنوت یا ذکرهای مستحبی بعد از سوره شده باشد، به شک خود اعتنا نکند.
🔹مسأله ۳۵۳) اگر قبل از خم شدن برای سجده، شک کند رکوع را انجام داده یا نه، باید رکوع را به جا آورد.
🔸مسأله ۳۵۴) اگر قبل از برخاستن برای رکعت دوم و چهارم یا قبل از شروع تشهد، شک کند یک سجده به جا آورده یا دو سجده، باید یک سجده دیگر انجام دهد. همچنین اگر در حال برخاستن (قبل از ایستادن کامل) شک کند، باید سجده را به جا آورد.
🔹مسأله ۳۵۵) اگر قبل از برخاستن شک کند تشهد را خوانده یا نه، باید آن را بخواند اما اگر در حال برخاستن شک کند آن را به جا آورده یا نه، نباید اعتنا کند و نیز اگر جزء بعد را شروع کرده باشد (هرچند جزء مستحب) نباید اعتنا کند.
🔸مسأله ۳۵۶) اگر شک کند سلام نماز را گفته یا نه، چنانچه مشغول تعقیب نماز یا مشغول نماز دیگری شده، یا به سبب کاری که نماز را به هم می زند؛ مانند روبرگرداندن از قبله، از حال نماز خارج شده، نباید به شکش اعتنا کند و اگر پیش از انجام این کارها شک کند، باید سلام را بگوید.
🔹مسأله ۳۵۷) اگر در حال خواندن آیه ای شک کند که آیه پیش را خوانده یا نه، یا وقتی آخر آیه را می خواند، شک کند که ابتدای آیه را خوانده است یا نه، به شک خود اعتنا نکند.
🔸مسأله ۳۵۸) اگر پس از انجام یکی از کارهای نماز، شک کند که آن را صحیح به جا آورده یا نه، به شک خود اعتنا نکند، هر چند وارد جزء بعد نشده باشد.
🔹مسأله ۳۵۹) اگر در یکی از اجزای نماز پیش از وارد شدن به جزء بعدی، شک کند و آن را انجام دهد، سپس معلوم شود که آن را دوبار به جا آورده، چنانچه آن جزء از ارکان نماز نباشد، نمازش باطل نیست.
🔸مسأله ۳۶۰) اگر پس از ورود به جزء بعدی در انجام جزء قبل شک کند و به شک خود اعتنا نکند، سپس متوجه شود که آن جزء را به جا نیاورده، در صورتی که مشغول رکن بعد نشده، باید آن را به جا آورد و آنچه را اشتباهی پیش از آن خوانده، دوباره بخواند و اگر مشغول رکن بعد شده، چنانچه جزء ترک شده، رکن باشد، نمازش باطل است و اگر غیر رکن باشد، نمازش صحیح است و درصورتی که جزء ترک شده یک سجده یا تشهد باشد، باید پس از نماز، قضای سجده و بنابر احتیاط واجب، قضای تشهد را به جا آورد و سپس دو سجده سهو نیز انجام دهد.
⁉ پی نوشت:
۱. شک به معنای تردید میان دو یا چند چیز به طور مساوی است به گونه ای که هیچ یک بر دیگری ترجیح ندارد و اگر یک طرف بر دیگری رجحان و مزیّتی داشته باشد، طرف برتر، "ظن" (گمان) و طرف ضعیف تر "وهم" نامیده می شود.
#رساله_نماز_و_روزه
🆔 @khamenei_ahkam
🔸روش ادای دین
⁉️ با توجه به اینکه انتقال به حسابِ طلبکار، ادای دین محسوب میشود؛ اگر حساب، مسدود باشد یا مسدود نبوده ولی به محض واریز، بانک آن را برداشت کند، آیا به این طریق دین ادا میشود؟
✅ در صورت اول (مسدودی حساب طلبکار)، قبض محسوب نمیشود ولی در صورت دوم اگر همه شرائط مطالبه حق (مثل رسیدن وقت ادای دین) وجود داشته باشد قبض محقق شده و ادای دین محسوب میگردد.
🆔 @khamenei_ahkam
📢مرور مسائل شرعی «رساله نماز و روزه»
🔸از مسئله شماره ۳۶۱ تا ۳۶۸
🖥 رسانهی KHAMENEI.IR مسائل شرعی بیانشده در رساله نماز و روزه را به ترتیب خود کتاب مرور میکند. در این مطلب، مسائل شرعی درباره « شکیّات نماز » مرور شده است.
✏شکیّات نماز
🔻شک در رکعات نماز
🔹مسأله ۳۶۱) اگر در تعداد رکعات نماز شک کند، مانند اینکه نداند سه رکعت خوانده یا چهار رکعت، باید ابتدا کمی فکر کند، اگر یقین یا گمان به یک طرف شک پیدا کرد، مطابق همان نماز را ادامه دهد و نمازش صحیح است و اگر یقین یا گمان به یک طرف پیدا نکرد، طبق احکامی که بیان می شود، عمل کند.
🔸مسأله ۳۶۲) شک در رکعات نماز بر دو قسم است:
۱. شک هایی که نماز را باطل می کند (شک های مبطل).
۲. شک هایی که نماز را باطل نمی کند (شک های صحیح).
📍 شک های مُبطِل
🔹مسأله ۳۶۳) شک در شماره رکعت های نماز در موارد زیر نماز را باطل می کند:
۱. شک در نمازهای واجب دو رکعتی، مانند نماز صبح و نماز مسافر ولی شک در شماره رکعت های نماز احتیاط دو رکعتی باطل کننده نیست.)
۲. شک در نماز مغرب؛
۳. شک در نمازهای چهار رکعتی که یک طرف شک، عدد یک باشد؛ مانند شک بین یک و دو یا شک بین یک و سه؛
۴. شک در نمازهای چهار رکعتی قبل از تمام شدن سجده دوم که یک طرف شک عدد دو و طرف دیگر بیشتر از دو باشد، مانند شک بین دو و سه یا بین دو و چهار؛
۵. شک در شماره رکعت های نماز به گونه ای که نداند چند رکعت خوانده است؛
🔸مسأله ۳۶۴) اگر یکی از شک هایی که نماز را باطل می کند، برای نمازگزار پیش آید، بنابر احتیاط نمی تواند بلافاصله نماز را رها کند؛ بلکه باید قدری فکر کند تا شک پابرجا شود (یعنی یقین یا گمان به یک طرف پیدا نکند) آنگاه می تواند نماز را رها کند.
📍شک های صحیح
🔹مسأله ۳۶۵) اگر در شماره رکعت های نماز چهار رکعتی شک کند و پس از فکر کردن یقین یا گمان به یک طرف پیدا کند، باید مطابق همان، نماز را ادامه دهد و نماز صحیح است و در صورتی که گمان به یک طرف پیدا نکند، طبق احکامی که بیان می شود عمل کند:
۱. اگر بعد از سر برداشتن از سجده دوم شک کند دو رکعت خوانده یا سه رکعت، باید بنا بگذارد که سه رکعت خوانده و یک رکعت دیگر نیز بخواند و نماز را تمام کند و بعد از نماز، یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نشسته (به دستوری که بعداً بیان می شود) به جا آورد.
۲. اگر بعد از سر برداشتن از سجده دوم، شک کند دو رکعت خوانده یا چهار رکعت، باید بنا بگذارد که چهار رکعت خوانده و نماز را تمام کند و بعد از نماز دو رکعت نماز احتیاط ایستاده بخواند.
۳. اگر بعد از سجده دوم شک کند دو رکعت خوانده یا سه رکعت یا چهار رکعت، باید بنا بگذارد که چهار رکعت خوانده و بعد از نماز دو رکعت نماز احتیاط ایستاده و دو رکعت نشسته به جا آورد.(۱)
۴. اگر هر جای نماز، شک کند سه رکعت خوانده یا چهار رکعت، باید بنا بر چهار بگذارد و نماز را تمام کند و پس از نماز، یک رکعت نماز احتیاط ایستاده، یا دو رکعت نشسته به جا آورد.
۵. اگر پس از سجده دوم، شک کند چهار رکعت خوانده یا پنج رکعت، باید بنا بر چهار رکعت بگذارد و نماز را تمام کند و بعد از نماز دو سجده سهو (که دستور آن خواهد آمد) به جا آورد.
۶. اگر در حال قیام، شک کند چهار رکعت خوانده یا پنج رکعت، باید (بدون انجام دادن رکوع) بنشیند و تشهد بخواند و سلام دهد و یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نشسته به جا آورد.(۲)
🔸مسأله ۳۶۶) هنگامی که یکی از شک های صحیح برای نمازگزار پیش آید، چنانچه گفته شد، ابتدا باید کمی فکر کند و آنگاه اگر شکش باقی ماند، باید به وظیفه ای که گفته شد، عمل کند.
🔹مسأله ۳۶۷) اگر یکی از شک های صحیح برای نمازگزار پیش آید، نباید نماز را رها کند. اگر چنین کند، گناه کرده است و اگر پیش از انجام کاری که نماز را باطل می کند؛ مانند رو گرداندن از قبله، نماز را از سر گیرد، نماز دومش هم باطل است ولی اگر نماز دوم بعد از انجام یکی از مبطلات نماز باشد، نماز دوم صحیح است.
🔸مسأله ۳۶۸) اگر یکی از شک هایی که نماز احتیاط برای آنها واجب است پیش آید، چنانچه پس از نماز بدون خواندن نماز احتیاط، نماز را از سر بگیرد، معصیت کرده است و اگر پیش از انجام کاری که نماز را باطل می کند، نماز را از سر بگیرد، نماز دوم هم باطل است و اگر بعد از انجام یکی از مبطلات نماز، مشغول نماز شود، نماز دوم صحیح است.
⁉️ پی نوشت ها:
۱. قبلاً بیان شدکه اگر یکی از این سه شک پیش از تمام شدن سجده دوّم پیش آید، نماز باطل است.
۲. موارد دیگری از شک های صحیح نیز وجود دارد که در کتاب های مفصل فقهی آمده و کمتر مورد ابتلا است.
#رساله_نماز_و_روزه
🆔 @khamenei_ahkam
🔸حکم پرداخت بخشی از بدهی
⁉️ اگر به کسی بدهی داشته باشم و توانایی پرداخت قسمتی از دین را نیز داشته باشم ولی آن را نپردازم یا به زمان دیگری موکول کنم، آیا از نظر شرعی گناهی مرتکب میشوم؟
✅ با رسیدن زمان پرداخت و مطالبه طلبکار، واجب است بدهکار به هر مقدار که میتواند بدهی خود را بپردازد و کوتاهی در پرداخت آن گناه است.
🆔 @khamenei_ahkam
📢مرور مسائل شرعی «رساله نماز و روزه»
🔸از مسئله شماره ۳۶۹ تا ۳۸۱
🖥 رسانهی KHAMENEI.IR مسائل شرعی بیانشده در رساله نماز و روزه را به ترتیب خود کتاب مرور میکند. در این مطلب، مسائل شرعی درباره « شکیّات نماز و نماز احتیاط و شک های غیر معتبر» مرور شده است.
✏️شکیّات نماز
🔻شک در رکعات نماز
🔹مسأله ۳۶۹) حکم «گمان» در رکعت های نماز، مانند یقین است. یعنی هنگامی که مردّد می شود که مثلاً سه رکعت خوانده یا چهار رکعت، اگر گمانش به یک طرف بیشتر است باید مطابق آن عمل کند و نمازش صحیح است.
🔸مسأله ۳۷۰) اگر در ابتدا گمانش به یک طرف شک بیشتر باشد، سپس هر دو طرف در نظر او مساوی شود، باید به دستور شک عمل کند و در صورتی که ابتدا دو طرف در نظر او مساوی باشد و بنا بگذارد که طبق وظیفه اش عمل کند، سپس گمانش به طرف دیگر برود، باید طبق گمانش عمل کرده و نماز را تمام کند.
✏️نماز احتیاط
🔹مسأله ۳۷۱) کسی که نماز احتیاط بر او واجب است، باید بعد از سلام نماز (بدون آنکه از حالت نماز خارج شود) فوراً نیّت نماز احتیاط کند و تکبیر بگوید، سپس حمد را (بدون سوره) بخواند و به رکوع رود و دو سجده به جا آورد، سپس اگر یک رکعت نماز احتیاط بر او واجب است، پس از سجده ها تشهد بخواند و سلام دهد. اما اگر دو رکعت نماز احتیاط بر او واجب است، باید بعد از انجام سجده ها، یک رکعت دیگر مانند رکعت اوّل به جا آورد و آنگاه تشهد بخواند و سلام دهد.
🔸مسأله ۳۷۲) نماز احتیاط، سوره و قنوت ندارد و نیّت آن نباید به زبان آورده شود و احتیاط واجب آن است که سورة حمد؛ حتی «بسم اللَّه الرحمن الرحیم» آهسته خوانده شود.
🔹مسأله ۳۷۳) اگر پیش از خواندن نماز احتیاط بفهمد که نمازش درست بوده، لازم نیست نماز احتیاط را بخواند. همچنین اگر در بین نماز احتیاط متوجه شود، واجب نیست آن را تمام کند.
✏️شک های غیر معتبر
🔸مسأله ۳۷۴) شک هایی که اعتبار ندارند و نباید به آنها اعتنا کرد از این قرار است:
۱. شک در چیزی که محل آن گذشته است؛
۲. شک بعد از سلام؛
۳. شک بعد از وقت نماز؛
۴. شک امام و مأموم؛
۵. شک کثیر الشک؛
۶. شک در نمازهای مستحبی.
🔻شک در چیزی که محل آن گذشته است
🔹مسأله ۳۷۵) اگر بین نماز شک کند یکی از کارهای واجب نماز را انجام داده یا نه، اگر وارد جزء بعدی شده باشد، نباید به آن شک اعتنا کند؛ مانند اینکه در رکوع شک کند حمد را خوانده یا نه.(۱)
🔻شک بعد از سلام نماز
🔸مسأله ۳۷۶) اگر بعد از سلام نماز شک کند نمازش صحیح بوده یا نه، مانند اینکه شک کند رکوع انجام داده یانه، یا بعد از سلام نماز چهار رکعتی شک کند که چهار رکعت خوانده یا پنج رکعت، به شک خود اعتنا نکند و بنا بگذارد که نمازش را صحیح انجام داده است؛ یعنی در مورد اوّل، بنا بگذارد رکوع را انجام داده و در مورد دوم بنا بگذارد چهار رکعت خوانده است.
🔹مسأله ۳۷۷) اگر پس از سلام نماز در رکعات نماز شک کند؛ ولی هر دو طرف شک، موجب بطلان نماز باشد؛ مانند اینکه پس از سلام نماز چهار رکعتی شک کند که سه رکعت خوانده یا پنج رکعت، نماز باطل است.
🔻شک بعد از گذشتن وقت نماز
🔸مسأله ۳۷۸) اگر بعد از گذشتن وقت نماز شک کند که نماز خوانده است یا نه، به شک خود اعتنا نکند.
🔻شک امام و مأموم
🔹 مسأله ۳۷۹) اگر امام جماعت در شماره رکعت ها شک کند؛ مانند اینکه شک کند که سه رکعت خوانده یا چهار رکعت، چنانچه مأموم، یقین یا گمان داشته باشد که چهار رکعت خوانده و به امام بفهماند که چهار رکعت خوانده است، امام باید نماز را تمام کند و خواندن نماز احتیاط لازم نیست. همچنین اگر امام یقین یا گمان داشته باشد که چند رکعت خوانده است و مأموم در شماره رکعت های نماز شک کند نباید به شک خود اعتنا کند.
🔻شک کثیرالشک
🔸مسأله ۳۸۰) کسی که معمولاً در یک نماز سه بار شک می کند، یا معمولاً در سه نماز پشت سر هم، حداقل یک بار شک می کند، اگر زیاد شک کردن او به خاطر حادثه ای که موجب ترس یا غضب یا پریشانی حواس است، نباشد کثیرالشک است و نباید به شک خود اعتنا کند.
🔹مسأله ۳۸۱) کثیر الشک، اگر در به جا آوردن کاری شک کند، در صورتی که انجام آن کار نماز را باطل نمی کند، باید بنا بگذارد که آن را به جا آورده است؛ مانند اینکه شک کند که سجده کرده است یا نه، باید بنا بگذارد که سجده کرده است و چنانچه انجام آن کار نماز را باطل می کند، باید بنا بگذارد که آن را انجام نداده است؛ مانند اینکه شک کند که یک رکوع کرده یا بیشتر، چون زیاد شدن رکوع، نماز را باطل می کند، باید بنا بگذارد که یک رکوع کرده است.
⁉️پی نوشت:
۱.احکام این قسم، در بحث شک در اجزای نماز بیان شد.
#رساله_نماز_و_روزه
🆔 @khamenei_ahkam
🔸رعایت قواعد تجوید در قرائت نماز
⁉️ آیا رعایت مد در قرائت نماز واجب است؟
✅ اگر حرفِ بعد از مد، مشدد باشد، مثل "ولاالضالّین" رعایت مد به اندازهای که حرف مد و تشدید اظهار شود لازم است و اگر حرفِ بعد از مد مشدد نباشد، رعایت مد فقط به اندازهای که از حرکت (یعنی فتحه، کسره، ضمه) تبدیل به حرف شود لازم است و مَد بیش از این واجب نیست.
🆔 @khamenei_ahkam
📢مرور مسائل شرعی «رساله نماز و روزه»
🔸از مسئله شماره ۳۸۲ تا ۳۹۶
🖥 رسانهی KHAMENEI.IR مسائل شرعی بیانشده در رساله نماز و روزه را به ترتیب خود کتاب مرور میکند. در این مطلب، مسائل شرعی درباره « شک های غیر معتبر و شک در نمازهای مستحبی» مرور شده است.
✏️شک های غیر معتبر
🔻شک کثیرالشک
🔸مسأله ۳۸۲) کسی که فقط در یک جزء نماز زیاد شک می کند، در همان مورد حکم کثیر الشک را دارد و چنانچه در جزءهای دیگر نماز شک کند، باید مطابق وظیفه افراد معمولی عمل کند؛ مانند کسی که در انجام سجده زیاد شک می کند، اگر در به جا آوردن رکوع شک کند، باید به دستور آن شک عمل کند، یعنی اگر ایستاده است، رکوع را به جا آورد و اگر به سجده رفته است، اعتنا نکند.
🔹مسأله ۳۸۳) کسی که در نماز مخصوصی؛ مانند نمازهای جهریّه(۱) زیاد شک می کند، اگر در نماز دیگری مانند نماز اخفاتی(۲) شک کند، باید به دستور شک رفتار کند.
🔸مسأله ۳۸۴) کسی که هنگام خواندن نماز در مکان خاصی زیاد شک می کند، اگر در مکان دیگری نماز بخواند و شک کند، باید به دستور شک عمل کند.
🔹مسأله ۳۸۵) اگر انسان نداند کثیرالشک شده یا نه، حکم کثیر الشک را ندارد و باید به دستور شک عمل کند و کثیرالشک تا وقتی یقین نکند که به حال معمولی مردم برگشته، نباید به شک خود اعتنا کند.
✏️ شک در نمازهای مستحبی
🔸مسأله ۳۸۶) اگر در شماره رکعت های نماز مستحبی شک کند، مخیر است که بنا را بر طرف کمتر بگذارد یا بیشتر؛ مگر آنکه طرف بیشتر موجب بطلان نماز شود که در این صورت بنا را بر طرف کمتر می گذارد؛ مانند اینکه در نافلة صبح شک کند که دو رکعت خوانده یا سه رکعت، باید بنا بگذارد که دو رکعت خوانده است و اگر شک کند یک رکعت خوانده یا دو رکعت، به هر طرف شک عمل کند، نمازش صحیح است.
🔹مسأله ۳۸۷) اگر در یکی از اجزای نماز مستحبی شک کند، خواه رکن باشد یا غیر رکن، چنانچه از محل آن نگذشته باشد، باید آن را به جا آورد و اگر محل آن گذشته باشد، به شک خود اعتنا نکند.
🔸مسأله ۳۸۸) زیاد شدن رکن، نماز مستحبی را باطل نمی کند ولی کم شدن آن بنابر احتیاط واجب نماز را باطل می کند، پس اگر یکی از اجزای نافله را فراموش کند و وقتی یادش بیاید که به رکن بعد از آن مشغول شده، باید ابتدا آن جزء را انجام دهد و دوباره آن رکن را به جا آورد؛ مانند اینکه اگر در بین رکوع یادش بیاید که سوره را نخوانده، باید برگردد و سوره را بخواند و دوباره به رکوع برود.
✏️سجده سهو
🔹مسأله ۳۸۹) نمازگزار باید در سه مورد، بعد از سلام نماز دو سجده سهو (طبق دستوری که بیان می شود) به جا آورد:
۱. بین نماز، سهواً حرف بزند.
۲. در نماز چهار رکعتی، بعد از سجده دوم، شک کند چهار رکعت خوانده است یا پنج رکعت.
۳. تشهد را فراموش کند.
در دو مورد هم بنا بر احتیاط واجب باید دو سجده سهو به جا آورد:
۴. یک سجده را فراموش کند.
۵. در جایی که نباید سلام نماز را بگوید، سهواً سلام دهد.
🔸مسأله ۳۹۰) احتیاط مستحب است که برای هر زیادی و نقصی (غیر از موارد مذکور) که سهواً در نماز پیش می آید و بعد از محل آن متوجه می شود دو سجدة سهو به جا آورد؛ مانند اینکه سهواً تسبیحات اربعه را نگوید و در رکوع یا بعد از آن یادش بیاید.
🔻کلام سهوی
🔹مسأله ۳۹۱) اگر ناخواسته یا به خیال اینکه نماز تمام شده حرف بزند، باید دو سجده سهو به جا آورد.
🔸مسأله ۳۹۲) برای حرفی که از آه کشیدن و سرفه پدید می آید، سجدة سهو واجب نیست؛ ولی اگر مثلاً ناخواسته «آخ» یا «آه» بگوید، باید سجده سهو به جا آورد.
🔹مسأله ۳۹۳) اگر کلمه ای را که غلط خوانده، دوباره به طور صحیح بخواند، برای دوباره خواندن آن سجده سهو واجب نیست.
🔸مسأله ۳۹۴) اگر در نماز سهواً چندین کلمه حرف بزند، اما طوری باشد که تمام آنها، یک بار حرف زدن به حساب آید، دو سجده سهو کافی است.
🔻سلام بی جا
🔹مسأله ۳۹۵) اگر در جایی که نباید سلام نماز را بگوید، سهواً بگوید: «السلام علینا و علی عباد اللَّه الصالحین» یا بگوید: «السلام علیکم و رحمة اللَّه و برکاته»، بنابر احتیاط واجب باید دو سجده سهو به جا آورد؛ ولی اگر سهواً مقداری از سلام را بگوید، احتیاط مستحب آن است که دو سجده سهو به جا آورد.
🔸مسأله ۳۹۶) اگر در جایی که نباید سلام دهد، سهواً هر سه سلام را بگوید، به جا آوردن دو سجده سهو کافی است.
⁉️پی نوشت ها:
۱. نمازهایی که در آن حمد و سوره بلند خوانده می شود.
۲. نمازهایی که در آن حمد و سوره آهسته خوانده می شود.
#رساله_نماز_و_روزه
🆔 @khamenei_ahkam
🔸کیفیت ادای الفاظ نماز
⁉️ ادای الفاظ نماز چگونه باید باشد؟ اگر هنگام ذکر فقط لبها تکان بخورد، کفایت میکند؟
✅ در نماز، واجب است کلمات بهگونهای ادا شوند که قرائت بر آن صدق کند، از این رو قرائت قلبی، یعنی گذراندن کلمات در قلب و یا صِرف حرکت لب بدون تلفظ آنها، کافی نیست؛ نشانه صدق قرائت این است که نمازگزار (در صورتی که دچار سنگینی گوش یا سر و صدای محیط نباشد)، بتواند آنچه را که میخواند و بر زبان جاری میکند، بشنود.
🆔 @khamenei_ahkam