🌟نکات و اشارات🌟 🔰هدف از جعل حکم، چه تأثیری در استظهار از ادله دارد؟ استاد معظم حاج سید محمد جواد شبیری زنجانی: 🔹اگر قانونی جعل شود و موارد حصول موضوع آن قانون به نحو علمی نادر باشد، و یقین داشته باشیم که قانون فقط برای آن موارد نادر جعل نشده است، یا قانون قطعا مواردی را شامل می‌شود که می‌دانیم در آن موارد، علم، متعذر الحصول است، در چنین مواردی که به ثبوت قانون قطع داریم و حصول علم نیز در آن موارد ممتنع است و می‌دانیم شارع نمی‌خواهد در این موارد، اصول عملیه جاری شود، حجیت ظن کشف می‌شود. 🔸مرحوم سید مرتضی در ذریعه، به عنوان شاهد بر امکان تعبد به ظن، به اجماع بر حجیت ظن در وقت و قبله اشاره می‌کند. همه‌ی انسان‌ها(روستایی، شهری، عالم، جاهل و...) در همه‌ی اماکن(بیابان، شهر، روستا و...) موظفند به اوقات شرعی اعتنا کرده و رو به قبله نماز بخوانند. در بسیاری از موارد تحصیل قبله و اوقات اذان به نحو یقینی ممکن نمی‌باشد و شارع مقدس نخواسته است که احتیاط شود، همین نکات کاشف از معتبر بودن ظن می‌باشد. ✳️آیت الله والد در درس‌هایشان مثالی را بیان می‌کردند که مرحوم حاج آقا حسین قمی می‌فرمود در تمام عمرم عدالت یک و نیم نفر برایم احراز شد یکی مرحوم شیخ عباس قمی و عیال ایشان که فرزند مرحوم آقا میرزا احمد و برادر زاده مرحوم حاج آقا حسین قمی. 💠مرحوم جد ما که این مطلب را از مرحوم حاج آقا حسین شنید، بسیار تعجب کرد و فرمود: دین برای عمل است و این چه نوع تفکری است که در طول عمر عدالت که موضوع بسیاری از احکام شرعی مانند قضاوت، تقلید، شهادت، امام جماعت و .. . تنها در یک و نیم نفر احراز شود. به همین دلیل یا ادله ثبوتی به تضیقی که ایشان اعتقاد دارد، نیست یا شارع در مقام اثبات اماراتی برای احراز عدالت قرار داده که بسیار راحت تر از تصور ایشان عدالت قابل احراز است. ✅از مرحوم میرزای شیرازی معروف است که می فرمود: اجمالا می‌دانم یکی از این سه قاعده اشتباه است: انفعال ماء قلیل به ملاقات، منجّس بودن متنجّس و مطهّر نبودن زوال عین زیرا اگر هر سه قاعده صحیح باشد، همه جای عالم نجس خواهد بود. البته حاج آقای والد هر سه قاعده را صحیح دانسته و نکته چهارمی را قائل هستند که علم اجمالی و حتی تفصیلی حاصل از محاسباتی که عرفِ متعارف به آن توجه ندارد، حجیت ندارد. ▪️ برگرفته از دروس: خارج اصول به تاریخ ۹۷/۹/۱۷؛ و خارج فقه به تاریخ ۹۹/۶/۲۵ #نکات_اشارات #اصول ____ 🌐کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام 👉@mfeqhi