📖آیه امروز📖
سوره بقره(۲)
آیه ۲۴۹
آیه دویست و چهل و نهم
فَلَمَّا فَصَلَ طَالُوتُ بِالْجُنُودِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ مُبْتَلِيكُم بِنَهَرٍ فَمَن شَرِبَ مِنْهُ فَلَيْسَ مِنِّي وَمَن لَّمْ يَطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنِّي إِلَّا مَنِ اغْتَرَفَ غُرْفَةً بِيَدِهِ فَشَرِبُوا مِنْهُ إِلَّا قَلِيلًا مِّنْهُمْ فَلَمَّا جَاوَزَهُ هُوَ وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ قَالُوا لَا طَاقَةَ لَنَا الْيَوْمَ بِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ قَالَ الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُم مُّلَاقُو اللَّهِ كَم مِّن فِئَةٍ قَلِيلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ (249)
#ختم_قرآن
تفسیر👇
كلمه «جنود» جمع «جُند» به معناى لشكر است و حضور چندين لشكر بعد از اعراض گروه‌هايى از مردم، نشانه كثرت جمعيّت آنان است.
اين آيه خبر از مردودى گروه زيادى از بنى‌اسرائيل مى‌دهد كه از صحنه آزمايش نوشيدن آب و تحمل تشنگى، سربلند بيرون نيامدند. امّا اين گروه باقيمانده، آزمايش ديگرى داشتند
جلد 1 - صفحه 389
كه آزمايش روحى و معنوى بود. وقتى آنان با سپاه انبوه جالوت مواجه شدند، گفتند: ما توانايى مقابله با اين سپاه مسلح را نداريم. ولى آنهايى كه به روز قيامت ايمان داشتند، گفتند: پيروزى به دست خداست، اى بسا گروه‌هاى اندك كه به اذن خداوند بر سپاهيان بزرگ پيروز مى‌شوند.
پيروزى در يك مرحله از آزمايش، كافى نيست. افرادى در بعضى از مراحل موفق مى‌شوند، ولى در مرحله‌اى ديگر شكست مى‌خورند. در اين داستان گروهى رهبر را به خاطر فقر نپذيرفتند، گروهى در آزمايش شكم، شكست خوردند و گروهى در مواجهه و برخورد با دشمن خود را باختند.
طالوت در ابتدا جمعيّت را به خود نسبت نداد و نفرمود: «جنوده»، بلكه فرمود: «بالجنود» گرچه لشكريان انبوه بودند و فرماندهى او را پذيرفته‌اند، ولى هنوز ميزان فرمانبرى آنان را آزمايش نكرده است، ولى بعد از آزمايش، به خود نسبت مى‌دهد. «فَإِنَّهُ مِنِّي»
حساب دو گروه روشن است، هر كس ننوشد قطعاً خودى است و هر كس بنوشد قطعاً بيگانه است، ولى كسانى كه با مشت نوشيدند، نه خودى هستند و نه بيگانه. بايد آنان را نه مأيوس كرد ونه مشمول الطاف. لذا براى «مَنِ اغْتَرَفَ غُرْفَةً بِيَدِهِ» نه كلمه «منّى» بكار رفته ونه «فَلَيْسَ مِنِّي».
امام باقر عليه السلام مى‌فرمايد: افرادى كه تا آخر كار به طالوت وفادار ماندند، سيصد و سيزده نفر بودند. «1»
كسانى كه دستشان به اموال مردم يا اموال دولتى رسيد، ولى با كرامت وزهد از كنارش گذشتند و حرص و طمع آنان را آلوده نكرد، حزب اللّهى هستند و كسانى كه دست درازى كرده و به اصطلاح پشت خود را با ذخيره آن اموال مى‌بندند، مؤمن واقعى نيستند. «فَمَنْ شَرِبَ مِنْهُ فَلَيْسَ مِنِّي وَ مَنْ لَمْ يَطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنِّي»
«1». تفسير نورالثقلين، ج 1، ص 251.
جلد 1 - صفحه 390
پیام ها
1- يكى از وظايف فرمانده نظامى آن است كه نيروهاى رزمى را از تماشاچيان جدا سازد. «فَصَلَ طالُوتُ بِالْجُنُودِ»
2- يكى از راههاى آزمايش، ممنوعيّت‌هاى موسمى است. راحت طلبى و عدم تحمل فشارها و سختى‌هاى موسمى و موقّتى، با سلحشورى سازگارى ندارد.
«إِنَّ اللَّهَ مُبْتَلِيكُمْ بِنَهَرٍ»
3- قبل از برخورد و مقابله با دشمن، بايد تمرين مقاومت كرد. «مُبْتَلِيكُمْ بِنَهَرٍ»
4- مدير بايد نيروهاى غير مفيد را طرد كند. «فَمَنْ شَرِبَ مِنْهُ فَلَيْسَ مِنِّي»
5- تسليم فرمانده بودن، رمز موفقيّت است. «مَنْ لَمْ يَطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنِّي»
6- حسابِ نيازِ ضرورى، از حسابِ رفاه كامل جداست. «إِلَّا مَنِ اغْتَرَفَ غُرْفَةً بِيَدِهِ»
7- كسانى كه از ميدان امتحان پيروز بيرون آيند، اندك هستند. «إِلَّا قَلِيلًا»
8- انقلابى بودن مهم نيست، انقلابى ماندن مهم است. در اين ماجرا شعار دهنده بسيار بود، ولى آنان كه در آزمايشات موفق شدند، اندك بودند. «إِلَّا قَلِيلًا مِنْهُمْ»
9- ايمان به معاد و وعده‌هاى الهى، توانايى ايستادگى در برابر سختى‌ها و مشكلات را ايجاد مى‌كند. «مُلاقُوا اللَّهِ»
10- ايمان، درجاتى دارد. با اينكه گروهى همراه با طالوت بودند و به او ايمان داشتند و از نوشيدن آب هم گذشتند؛ «آمَنُوا مَعَهُ» ولى هر مؤمنى رزمنده نيست، تنها مؤمنانى رزمنده هستند كه به لقاء اللّه ايمان داشته باشند. «يَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُوا اللَّهِ»
11- فراوانى عِدّه و عُدّه‌ى دشمن در برابر اراده‌ى خداوند چيزى نيست. «كَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِيلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ»
12- نيروهاى كيفى هرچند اندك باشند، برنيروهاى كمّى برترى دارند. «كَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِيلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيرَةً ...»
13- مؤمن مخلص، پيروزى را از خدا مى‌داند. «بِإِذْنِ اللَّهِ»
جلد 1 - صفحه 391
14- مسلمانان اگر صبور و پايدار باشند، نبايد از زيادى دشمن هراس داشته باشند. زيرا خداوند با صابران است. «وَ اللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ»