🔸 تاریخ تجدد، تاریخ آزادی است و آزادی با قدرت ملازم است و میان اين دو ناگزير تعارض پیش میآید و هر دو یکدیگر را محدود میکنند.
🔹 قهر و آزادی در وجود مردمان به دشواری جمع میشود زیرا نیروی قهر به آزادی دیگری راه نمیدهد و دوستی او را نمیپذیرد. آزادی ملازم با قدرت بشر جدید، آزادی تصرف و تسخیر است.
🔸 کانت میخواست اشخاص و مردمان همه غایت باشند اما غایت تاریخ تجدد، بشریت و بشر کلی بود. جهان کنونی بیشتر به بشریت نظر دارد تا به بشر و انسانی که در هر وقت و هر جا وجود دارد.
🔹 به این گفته و نظر داستایوفسکی توجه کنیم که ترکیب "عشق به بشریت" با "نفرت از مردم واقعی" را خطری مهلک پنهان و نهفته در سیاست جدید میدانست. در زمان ما در تفسیر و تأیید سخن نویسنده بزرگ روس شواهد بسیار میتوان آورد.
🔸 وقتی کتاب آینده علم اثر ارنست رنان منتشر شد، رومن رولان که هنوز بسیار جوان بود به دیدار فیلسوف رفت و به او گفت با این آیندهای که شما پیشبینی کردهاید تکلیف عواطف و آرزوهای بشر چه میشود؟ رنان گفته بود آرزوهای بشر به درک! علم باید پیشرفت کند.
🔺 @varastegi_ir ๛ وارَستِگی
✍🏻 دکتر داوری اردکانی
📗 گسست تاریخی و شرقشناسی
🔖 ص ۹۳