🗺 روز ملی خلیج فارس : خواجه عطا، تاریکی، نوزایی امپراتوری صفوی 🔸پرتغالی‌ها، به سرکردگی دریاسالار آلبوکرک، در سال ۱۵۱۵ میلادی با ناوگان مجهز به تسلیحات توپخانه ای مدرن آن زمان خود به هرمز یورش آوردند؛ آلبوکرک اعتقاد داشت هر کشوری که سه نقطه ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی "مالاگا، عدن و هرمز" را در اختیار داشته باشد بر تجارت دنیا حاکم خواهد بود. اهمیت هرمز آنقدر بود که استعمارگران انگلیسی را نیز به طمع انداخته بود 🔸اما در همان آغاز، با دیواری استوار به نام خواجه عطا مواجه شدند. او که هم سیاستمداری باهوش و هم جنگجویی کارآزموده بود، توانست با جمع‌آوری 30 هزار نیروی جنگی، پرتغالی‌ها را ناکام بگذارد. 🔸اگرچه خواجه عطا در جنگ اول نتوانست دشمن را کاملاً شکست دهد، اما از نقطه‌ضعف‌های آنان به‌خوبی استفاده کرد. با تفرقه‌اندازی میان فرماندهان پرتغالی، فرار چند فرمانده پرتغالی بعد از اختلافات از ارتش خود به سمت ایران، طراحی حملات هوشمندانه، توانست پایه‌های قدرت پوشالی آنان را به لرزه درآورد. مورخان بر این باورند که تا زمانی که خواجه عطا زنده بود، پرتغالی‌ها هرگز نتوانستند تسلط کامل بر جزیره هرمز پیدا کنند. 📌حمله سوم، مرگ #خواجه_عطا و آغاز دوران تاریکی: 🔸در حمله سوم اما مرگ خواجه عطا در اوایل قرن شانزدهم میلادی، چرخشگاهی در تاریخ هرمز بود. پس از او، آلبوکرک و سپاهش توانستند جنوب کشور را تسخیر کنند و آن را گمبرون بنامند، پرتغالی‌ها نزدیک به ۱۱۷ سال در خلیج فارس حضور داشته ؛ اما باز هم پایان کار نبود! 🔸ورود پرتغالی‌ها به ایران همزمان با دوران حاکمیت صفویه و شاه اسماعیل اول بود و در آن زمان ایرانی‌ها به جنگی تمام عیار با عثمانی‌ها در شمال غرب (ترکیه کنونی) با برتری تسلیحاتی عثمانی ها درگیر بودند البته برخی از منابع نیز حاکی از این است که خود پرتغالی‌ها نیز به این جنگ‌ها دامن می‌زدند تا بتوانند ماهیِ خود را به راحتی از آب گل آلود بگیرند 🔸پنجمین شاه صفوی ملقب به شاه عباس کبیر، هنگامی به سلطنت رسید که مناطق غرب و شمال غربی ایران در تصرف امپراتوری عثمانی بود؛ خراسان و شمال شرق ایران نیز تحت اشغال ازبک‌ها بود 🔸اگرچه شاه عباس در شرایطی به قدرت رسید که سرزمین از طرفین اشغال و شورشیان در ولایات متعدد کشور خروج کرده‌ بودند بود اما با گرد آمدن مشاوران نخبه بی سابقه و تمام عیاری همچون" شیخ بهایی و میرداماد " از مشاهیر تاریخ ایران در حلقه شاه جوان، حاکی از اراده پروردگار بود، او با اولویت‌بندی مشکلات متعدد توانست در طول سلطنتش دودمان صفویان را به اوج قدرت و تمدن درتاریخ ایران و اسلام برساند! 🔸 شهید مرتضی مطهری، میرداماد را فیلسوف، فقیه، ریاضی‌دان، ادیب، رجالی و «مردی جامع» وصف کرده است، به‌نوشته اعیان‌الشیعه، میرداماد بر علوم غریبه هم مسلط بوده، وی شیخ بهایی را دانشمندی فوق العاده و همه چیز دان می‌داند 🔶اما شیخ بهایی که جملات از وصف چنین شخصیت نادری ناتوانند! از معماری اصفهان و حرم امام رضا (ع) گرفته تا نجوم، فلسفه و سیاست و علوم خاص زمان خود... آیا میدانید چنین شعر-ضرب المثل مطرحی از ایشان است؟ "از کوزه همان برون تراود که در اوست " آن کس که بدم گفت، بدی سیرت اوست وان کس که مرا گفت نکو خود نیکوست حال متکلم از کلامش پیداست از کوزه همان برون تراود که در اوست.. https://ganjoor.net/bahaee/divan-baha/robaee-baha/sh19 🔶بازگردیم به چارچوب، و اما در نهایت آوریل سال ۱۶۲۲ سپاه ایران جزیره هرمز را از بزرگترین امپراتور قرن باز پس گرفت و جایگاه خود را در جهان در فهرست ابرقدرتهای قرن شانزدهم ثبت کرد. انگلیسی‌ها که در رقابت ژئوپلیتیکی با پرتغالی ها‌ بودند در قبال امتیازات تجاری در جنوب، نیز چهار کشتی خود را با خدمه فنی در اختیار ارتش امام قلی خان گذاشتند تا خلأ نیروی دریایی‌ مجهز آن‌زمان ایران را جبران کننند. 🔶 سپاه ایران به دلیل شکایت‌های ایرانیان گمبرون قصد تنبیه پرتغالی‌ها در خلیج فارس کرد و نه تنها جزیره هرمز را آزاد ساخت بلکه پرتغالیها را تا مومباسا در کنیا مجبور به عقب‌نشینی کرد و شهر جنوبی را بندر [شاه]عباس نامیدند. و این مقدمه‌ای برای شکست‌های پی در پی پرتغال در شرق آفریقا شد و با حمایت شاه ایران، امام مسقط(عمان) موفق شد قلعه عظیم مومباسا را در جنگ خونینی که به جنگ صلیبی مومباسا معروف است را تصرف کند. ایران تا سال ۱۸۲۰ پرچمدار تمام #خلیج_فارس و دریای عمان و بحر فارس شد. کتاب تاریخ عالم‌آرای عباسی به خامهٔ اسکندربیگ ترکمان، در ص۹۷۹ "از فتوحات که درین سنه مبارکه مطابق.. فتح و تسخیر بَلْدهٔ هرموز است که به سعی امامقلی‌خان امیرالامرای فارس به‌وقوع پیوست....." منابع : راجر سیوری، ایران عصر صفوی اندرو نیومن، نوزایی امپراتوری طهورینیان ستاری ویکی 🇮🇷 #تبیین را اساس کار بدانید. 👇 @TABBYEEN_IR