✅خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 #جلسه_2
♦️مفسر: علامه جوادی آملی
♦️موضوع: ذلک الکتاب لا ریب فیه
📚 «کتاب» در اصطلاحِ قرآن، نوشته ایست که حاوی مجموعه قوانین دین و شریعت (اوامر و نواهی الهی) باشد. آیه ۱۳ شورا این نوع کتاب را تنها مخصوص ۵ پیامبر می داند و دیگر پیامبران را مروج کتب همین ۵ رسول. گاهی یک کتاب میتواند شامل پند و نصیحت باشد اما قوانین شریعت را بیان نمیکرده است لذا خدا کتاب داوود را زبور نامید نه «کتاب».
💠 نفی «ریب» و شک در قرآن:
شک شدید را #ریب گویند. قرآن، ریب در قرآن و قیامت را نفی کرده است اما این دو شک مثل هم نیستند. شک در قیامت ابدا وجود ندارد اما شک در قرآن وجود دارد و عده ای شک میکنند اما خدا گوید شکّ اینان اشتباه است و قرآن شک بردار نیست.
چرا عده ای در دنیا، در مورد حقانیت قرآن شک میکنند اما درون عالم قیامت کسی شک هم نمیکند؟
زیرا دنیا، دارِ حقِ محض نیست و #حق و #باطل مخلوطند لذا این اختلاط باعث میشود آنها که ضمیرشان را به دنیا آلوده کرده اند نتوانند حق را از باطل تشخیص دهند و گاهی حق را باطل میپندارند و در آن شک می کنند اما چون در قیامت همه باطنها آشکار میشود جایی برای شک باقی نمیماند زیرا قیامت، حقیقت محض است.
📜 شک در قرآن در چه مواردیست؟ و چگونه برطرف میشود؟
در مورد شک، قرآن دو بُعد دارد:
۱. دعوا: قرآن مدعیست که من کلام الله هستم و گروهی در آن شک میکنند.
۲. دعوت: قرآن دعوت میکند به توحید و معاد و ... و در یک کلام «دعوت به حق» و لذا مورد شک واقع میشود.
🔑 در مورد شک در بُعد دعوا، قرآن #تحدّی (یک سوره شبیه قرآن بیاورید) و #معجزه را پیشنهاد میکند که شکاکان ایمان به حقانیت قرآن بیاورند.
در مورد بُعد دعوت هم قرآن گوید #دلیل بیاورید (هاتوا بُرهانکم) این برهان هم مستند به یکی از دو مورد زیر باشد: مستند به کتابی از کتب آسمانی، یا مستند به برهان عقلی.
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1117
🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
🔬تفسیر تسنیم علامه جوادی
🔮 @tafsire_tasnim1
✅خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 #جلسه_۳
♦️مفسر: علامه جوادی آملی
♦️موضوع: ذلک الکتاب لا ریب فیه، هدیً للمتقین
1⃣ نه در #دعوای الهی بودن قرآن شک است و نه در #دعوت به اصول و فروع دین، چون همه اینها حق و #نور هستند و تنها کسانی که چشمِ دلشان کور شده و توانایی دیدن حقیقت و نور را از دست داده اند در آن شک می کنند. البته در دیگر کتابها شک وجود دارد چون اشتباه و باطل در گفتار و کردار انسان راه دارد.
2⃣ #ریب شکیست که اضطراب ایجاد کند مانند شک در تحقق قیامت یا درستی اصول و فروع دین، وگرنه شک در تعداد میوه های فلان درخت هندی، ریب نیست.
3⃣ مومنین در دعوا و دعوت قرآن شک ندارند ولی کفار در هر دو شک دارند.
♦️شک در دعوا:
۱. آیه ۲۳ بقره: «ان کنتم فی ریبٍ مما نزّلنا علی عبدنا، فأتوا بسورةٍ من مثله» که در مقابل شک در دعوا تحدی مطرح میشود.
۲. آیه ۳۷ یونس: «و ما کان هذا القرآن ... لا ریب فیه من رب العالمین» که تردید در دعوای الهی بودن قرآن رد میشود و مشابه آن در آیه ۲ سجده است.
♦️شک در دعوت:
۱. آیه ۴۴ و ۴۵ توبه که گوید مومنین برای خروج از جبهه بهانه نگرفته و از تو اجازه نمیگیرند اما کفار در حقانیت دعوتهای پیامبر و خدا همچون توحید و جهاد مرددند و اینهایند که برای پشت جبهه ماندن بهانه گرفته، اذن میخواهند.
۲. کفار در حقانیت دعوت رسولان پیشین هم مردد بودند. اینها در آیه ۹و۱۰ ابراهیم گویند «و انّا لفی شکّ ممّا تدعوننا الیه مریبٍ» ما درباره حقانیت دعوت شما انبیا شک داریم.
4⃣ روش دعوت باید چگونه باشد؟
آیه ۱۲۵ نحل: «اُدعُ الی سبیل ربک بالحکمة و الموعظة الحسنة و جادلهم بالتی هی احسن» این سه روش هم حق است که برای هر فرد با ویژگی های شخصیتی وی باید یکی از این ۳ را بکار گرفت. بعضی را با #حکمت، بعضی را با #موعظه_حسنه و برخی را با #جدال_احسن. حکمت فی نفسه حق است، موعظه هم پند و اندرز از راههای باطل یا با مثالهای دروغین نیست بلکه موعظه حسنه است. جدال هم، سوء استفاده از ضعف فکری مخاطب نیست که جدال مُحَرَّم شود بلکه باید از حقوق و قضایای حقه و مسلّمه استفاده کرد.
5⃣ پس از صفت سلبیِ ریب، به صفت ثبوتیِ هدایت برای متقیان پرداخت.
🚊قرآن چون عِوَج و انحراف در آن راه ندارد و راست و #قائم است (لم یجعل له عوجاً) پس میتواند هدایت گر به صراط مستقیم باشد.
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1117
🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
📺 تفسیر تسنیم علامه جوادی آملی
📡 @tafsire_tasnim1
📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 55
🔖 آیه: ۲۳
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅آیه ۲۳ سوره بقره: «و ان کنتم فی ریبٍ ممّا نزّلنا علی عبدنا فأتوا بسورةٍ من مثله و ادعوا شهداءکم من دون الله ان کنتم صادقین»
(و اگر نسبت به آنچه که بر بنده مان نازل کردیم در تردیدید پس سوره ای مانند آن بیاورید و شاهدانتان غیر از خدا را نیز دعوت کنید اگر راست می گویید.)
🚸🚸🚸🚸🚸
🔰سوره بقره ابتدا گروه های سه گانه مومنان، کافران و منافقان را بررسی کرد. سپس به #اصول_اعتقادی_دین پرداخت. ابتدا اصل توحید را شکافت و اکنون اصل #وحی و #نبوت را مطرح می کند.
❎آغاز آیه بصورت شرط بیان شده است. شرط گاهی نشان از مردد بودن #موضوع می دهد و گاهی نشان از مردد بودن #شخص. فرق شک و ریب این است که #ریب، شکّ همراه با تهمت است یعنی اگر کسی به چیزی شک داشت و آنرا قبول نیز نداشت در حقیقت در ریب است نه در شک. آیه گوید اگر به پیامبر شک داشته و تهمت می زنید که قران را از نزد خدا نیاورده و حرف خودش است پس شبیه آن را بیاورید.
🚸🚸🚸🚸
‼️در اینجا سه مطلب آورده شده است.
♦️اول اینکه اصول دین یعنی توحید، معاد و نبوت(وحی) قابل تردید نیست. در مورد #توحید آیه ۱۰ ابراهیم گوید: «أفی الله شکٌ فاطر السماوات و الارض». عدم شک در #معاد را در آیات ۹ آل عمران «إنک جامع الناس لیومٍ لا ریب فیه»، ۲۵ آل عمران، ۸۷ نساء و ۲۱ کهف ذکر شده و شک در #وحی و #نبوت نیز در آیه ۲ بقره نفی شده است «ذلک الکتاب لا ریب فیه»
♦️مطلب دوم اینکه با وجود عدم امکان شک در اصول دین اما عده ای همیشه وجود دارند که به اینها شک می کنند. شک این افراد در #توحید را آیات ۶۲ هود و ۹ ابراهیم نشان داده، شک در #معاد در آیات ۳۲ جاثیه و ۲۱ سبأ و شک در #وحی و نبوت نیز بواسطه آیات ۸ ص و ۳۴ غافر تذکر داده شده است.
اما مطلب سوم جمع کننده دو مطلب قبل است با این توضیح که آن کسانی که در اصول دین شک می کنند بخاطر این نیست که این اصول بحث های نظری و پیچیده دارد بلکه به این خاطر است که تردید کنندگان در اینها، کورند و #حقیقت را نمی بینند. آیه ۶۶ نحل این قضیه را اینطور روشن می کند که اینها کورند «بل هم فی شکٍ منها بل هم عمون» مانند تاریکی شب که قابل انکار نیست اما شخص کور در آن شک می کند.
❗️قران کسی را کور می داند که #عقل و #قلب درونیش را از دست داده و این چراغ درونیش خاموش شده است. «فإنّها لا تعمی الابصار و لکن تعمی القلوب التی فی الصدور/حج_۴۶» لذا کور بودن در قرآن، به معنای کور بودن چشم ظاهر نیست. اگر شخص عقل داشت می فهمد که که کلام الهی و کلام بشری کدامست و فرقشان چیست و اگر عقل نداشت کور است.
❎شکها دو دسته اند:
1⃣ برخی قابل درمانند. آنهایی که پس از شک و دیدن حقیقت آنرا می پذیرند پس درمانش با #بررسی و مطالعه است.
2⃣ برخی غیر قابل درمانند. گروهی حتی پس از دیدن حقیقت نیز آنرا نمی پذیرند. قران در مورد اینها گوید «فی ریبهم بتردّدون» یعنی در شکشان مدام #تردد دارند اما همیشه به در بسته می خورند. اینها عمری را در شک خواهند گذرانید و قابل هدایت نیز نیستند. راه درمان این افراد جز این نیست که #قلوبشان را در قیامت بشکافند «الّا أن تقطّع قلوبهم»
🔰کافران در قیامت خودشان حق را خواهند دید اگرچه ایمان نیاورند. توضیح اینکه #ایمان امری اختیاری است و لذا بین ایمان و نفس، #اراده فاصله انداخته است و تنها با اراده است که انسان، ایمان یا هوای نفس را انتخاب می کند. اما #علم اختیاری نیست بلکه با حاصل شدن مقدمات، خود بخود علم حاصل می شود و دیگر نفس نمی تواند بگوید که من نمی خواهم بفهمم. پس مرددان در قیامت، اگرچه علم پیدا می کنند اما دیگر نمی توانند ایمان بیاورند زیرا نیاز به اراده دارد و دیگر اراده از آنها گرفته شده و زمان #تحصیل گذشته است.
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190