سلسله مباحث ☑️ فقه و کارآمدی 🎙 دکتر محمدعلی رنجبر عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم علیه‌السلام 🗓 شنبه ها ، ساعت 15 امروز هم جلسه برگزار می شود. 🏢 قم، پردیسان، انتهای خیابان دانشگاه، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، طبقه دوم، سالن جلسات کوثر لینک مجازی جلسه http://dte.bz/pg

🎥 عراقچی: هیچ تجربهٔ مثبتی با آمریکا نداشته‌ایم؛ ما به آن‌ها اعتماد نداریم و اعتماد نخواهیم کرد. @Farsna

گاه برای اثبات یک حرف درست برای آنان که همراه نیستند باید تاریخ ساخت و سوژه های تاریخی ایجاد کرد و این تاریخ گام به گام ایجاد شد نمی‌دانید در محیط های علمی چقدر برگ برنده داریم و چقدر خوب می توانیم مسائل را تبیین کنیم. @Binesh_rahbordi

💢تقابل فقه آرمانی با بحران واقعیت: نقدی بر روش‌شناسی فقهی تقلیل‌گرا در مواجهه با مسئله مهریه ✍️حجت‌الاسلام سیدمرتضی میرزاده اهری نوشتار حاضر، در پاسخ به دفاعیات جدید جناب حجة‌الاسلام والمسلمین سروش محلاتی از رویکرد فقهی خود در باب مهریه، به نقد روش‌شناختی دیدگاه ایشان می‌پردازد. سروش محلاتی در گفتگویی با اصرار بر بقای نظام ناکارآمد مهریه و نفی راه‌حل‌های اصلاحی (مانند تحدید سقف یا عند الاستطاعه)، حل بحران مهریه را به حل بحران فقر عمومی مشروط می‌سازد. این نوشتار استدلال می‌کند که این رویکرد، نه تنها فاقد راهکار عملیاتی است، بلکه یک «خطای روش‌شناختی» است که فقه را در برابر وظیفه حل مشکلات «وضع موجود» فلج می‌سازد. نقد اصلی این نوشتار، بر تقلیل‌گرایی فقهی محلاتی متمرکز است که مهریه را از «ضمانت اجرایی نهاد خانواده» به یک «دین خُرد مالی مطلق» تنزل داده است. این تقلیل‌گرایی منجر به نقص در موضوع‌شناسی، نادیده گرفتن دگرگونی ماهیت مهریه در عرف مدرن و غفلت از پیامدهای کلان اجتماعی (مانند بحران طلاق و رشد «ازدواج سفید») شده است. همچنین، مغالطات حقوقی ایشان (نظیر ادعای مهرالمثل ۱۱۰ سکه و مقایسه نامربوط بحران حبس مهریه با فقر نفقه) را که نشان از بی‌خبری از واقعیت‌های کف جامعه دارد، مورد تحلیل قرار می‌دهد. 🔗 متن کامل یادداشت در «اجتهاد»: http://ijtihadnet.ir/?p=79816 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

حجت الاسلام دکتر اهری از دانشجویان فاضل و خیلی خوب دانشگاه باقرالعلوم ع بودند که چندی قبل رساله دکتری خودشان را دفاع کردند بنده هم افتخار داشتم مشاوره رساله دکتری ایشان را بر عهده داشته باشم بحث فقه کلان نگر را به خوبی تبیین کرده بودند و حال مبتنی بر آن الگو می توانند به راحتی پاسخ برخی رویکردهای تقلیل گرا را بدهند!

🟢نائینی و تولید فرا روایت مشروعیت: تلاشی برای بازخوانی حکومت در سنت اسلامی 📚در مطالعاتی که از آثار مرحوم نائینی داشتم، به مفهومی برخوردم که هنوز نتوانسته‌ام آن را به‌طور کامل حل کنم: تقسیم‌بندی حکومت‌ها به «تملیکیه» و «ولایتیه» آیا صرفاً یک طبقه‌بندی فقهی-سیاسی است، یا می‌توان آن را نوعی فرا روایت دانست که تلاش دارد همه اشکال حکومت را در یک چارچوب مفهومی فراگیر توضیح دهد؟ این پرسش، به‌ویژه در مواجهه با حکومت‌های مدرن لیبرال، پیچیده‌تر می‌شود. آیا نائینی این حکومت‌ها را نیز در زمره حکومت‌های ولایتیه می‌داند؟ و اگر چنین است، آیا این تقسیم‌بندی در پی ساختن زبانی است که بتواند سنت اسلامی را با مفاهیم مدرن مشروعیت سیاسی پیوند دهد؟ 📌نائینی در تنبیه‌الامه و تنزیه‌المله، با بهره‌گیری از مفاهیم اسلامی چون ولایت، شورا، عدالت و مسئولیت، دوگانه‌ای بنیادین میان حکومت‌های استبدادی و مردم‌سالارانه ایجاد می‌کند. «حکومت تملیکیه» نماد سلطه بی‌حد حاکم است، در حالی‌که «حکومت ولایتیه» بر پایه ولایت عقلانی، نمایندگی مردم و پاسخ‌گویی بنا شده است. این تقسیم‌بندی، در ظاهر، یک طبقه‌بندی فقهی است؛ اما در عمق، حامل نوعی تلاش برای بازتعریف مشروعیت سیاسی در سنت اسلامی است. نائینی نه‌تنها در حال طبقه‌بندی نیست، بلکه در حال ساختن یک چارچوب کلان است که بتواند هم حکومت‌های اسلامی را ارزیابی کند، هم با حکومت‌های مدرن وارد گفت‌وگو شود، و هم معیارهایی برای مشروعیت سیاسی فراتر از صرف دین یا سنت ارائه دهد. 📌در این معنا، تقسیم‌بندی نائینی را می‌توان نوعی فرا روایت اسلامی-عقلانی دانست. فرا روایتی که می‌کوشد همه اشکال حکومت را در نسبت با عدالت، عقلانیت و اراده عمومی بسنجد. این فرا روایت، برخلاف روایت‌های مدرن که گاه مدعی حقیقت نهایی‌اند، در پی ساختن زبانی مشترک میان سنت و مدرنیته است. نائینی با استفاده از مفاهیم اسلامی، تلاش می‌کند تا حکومت مطلوب را نه‌تنها از منظر فقهی، بلکه از منظر عقلانی و انسانی تعریف کند. در این چارچوب، حکومت‌های لیبرال که به اصولی چون تفکیک قوا، آزادی‌های مدنی و حاکمیت قانون پایبند باشند، می‌توانند در زمره حکومت‌های ولایتیه قرار گیرند—ولو اینکه مبنای دینی نداشته باشند. 📌این نگاه، پلی‌ست میان سنت و مدرنیته، و شاید یکی از نخستین تلاش‌ها برای تولید نظریه‌ای اسلامی در باب مردم‌سالاری. اما همچنان این پرسش باقی‌ست: آیا نائینی در این تقسیم‌بندی، به‌راستی در حال تولید فرا روایت است، یا صرفاً در حال دفاع عقلانی از مشروطه‌خواهی در چارچوب سنت؟ شاید پاسخ این پرسش، در بازخوانی دقیق‌تر نسبت میان عقلانیت اسلامی و مفاهیم مدرن مشروعیت نهفته باشد. و شاید همین پیچیدگی‌ست که باعث شده هنوز نتوانم این مسأله را به‌طور کامل حل کنم. ✍حمید بایرامی دانشجوی دکتری سیاستگذاری عمومی

آقای بایرامی از دانشجویان خوب و فاضل دانشگاه باقرالعلوم علیه‌السلام که به زیبایی برشی از اندیشه نایینی را طراحی و تبیین کرده اند.

یادداشت‌نویسان، داستان‌نویسان، جستارنویسان، طنزپردازان، و شاعران می‌توانند نوشته‌های خود را برای انتشار در سایت نویسا(www.nevissa.ir) به ادمین هرکدام از کانال‌های مرتبط ارسال فرمایند. سوالات، نکات، ابهامات و موارد خود را با ما در میان بگذارید. @ensane_falsafi شبکه‌نویسندگان، محلی برای نوشتن جمعی https://eitaa.com/writersnetwork

🔻امنیت روانی، ستون آرامش ملی 🖊 محمدعلی رنجبر گاهی جامعه نه از فقر اقتصادی می‌لرزد و نه از تهدید نظامی، بلکه از فرسایش روانی و تزلزل اعتماد. این، همان میدان نبردی است که دشمن امروز در آن صف‌آرایی کرده است: نبردی بی‌صدا، اما فراگیر؛ نبرد برای تسخیر ذهن، برای تصرف معنا، برای دگرگون‌کردن ادراک جمعی از امید و واقعیت. در این میدان، سلاح‌ها نه تانک و توپ، بلکه «روایت»، «شایعه»، و «بی‌اعتمادی»‌اند. و سنگرها، نه مرزهای جغرافیایی، بلکه مرزهای ذهن و دل مردم‌اند. اینجاست که مفهوم امنیت روانی، دیگر واژه‌ای روان‌شناختی نیست، بلکه ارکان پایداری یک ملت را در بر می‌گیرد. در بیانات رهبر معظم انقلاب، امنیت روانی هم‌تراز امنیت اجتماعی و سیاسی دانسته شده؛ زیرا هرگاه ذهن‌ها در اضطراب و دل‌ها در بیم بسر برند، نه تصمیمی استوار می‌ماند، نه اقدام جمعی ممکن می‌شود. جامعه‌ای که آرامش ندارد، در هیچ میدان پیشرفتی، دوام نمی‌آورد. اما خطر بزرگ اینجاست: ولنگاری اطلاعاتی و انفعال رسانه‌ای. وقتی خبر، بدون اعتبار و تحلیل، به سرعت در فضای مجازی می‌چرخد؛ وقتی هر بحران کوچک به طوفانی ذهنی بدل می‌شود؛ وقتی روایت‌ها پیش از حقیقت، افکار را اشغال می‌کنند، امنیت روانی ملت در معرض فرسایش قرار می‌گیرد. راه برون‌رفت، نه در سانسور، بلکه در بازسازی اعتماد عمومی و بازدارندگی شناختی است؛ در فعال‌سازی نخبگان و رسانه‌های مؤمن و تحلیل‌گر؛ در مهندسی پیش‌دستانۀ روایت‌ها و در تربیت جامعه‌ای که سواد رسانه‌ای را با بصیرت دینی در هم آمیخته باشد. امنیت روانی، وظیفۀ همگان است: سیاست‌گذار باید با شفافیت و عدالت سخن بگوید، رسانه باید از هیجان‌سازی فاصله گیرد، نخبه باید ذهن جامعه را آرام کند، و مردم باید هوشیار باشند که هر اضطرابی الزاماً از واقعیت نمی‌آید؛ گاه حاصل طراحی ذهنی دشمن است. ایرانِ آینده را نه فقط با قدرت نظامی، که با آرامش روانی و انسجام ذهنی ملت باید پاس داشت. جامعه‌ای که در خود آرام است، در برابر هر طوفانی استوار می‌ماند. @Binesh_rahbordi

مقاله تازه منتشرشده با عنوان: عصر فراواقعیت و راهبردهای تحقق نگرش سیاسی مطلوب در ایران معاصر👇 https://jcrir.ut.ac.ir/article_104327.html?lang=fa

امیدوارم جنگ ۱۲ روزه تنبیه الامه ای باشد که منجر به تنزیه المله شود. به سرعت نیازمند تنزیه و بازآفرینی در برخی ساختارها، رویه ها، قانون ها و رفتارها هستیم لوازم زیست در عصر جدید شدیدا مورد عنایت باید قرار گیرد در غیر اینصورت... @Binesh_rahbordi

برنامه های توسعه در ایران ۵ ساله است طول دوران ریاست جمهوری و مجلس چهارساله است بین انتخابات مجلس و ریاست جمهوری دو سال فاصله است این وضعیت عجیبی حتی برای حکومت داری است برای حکمرانی که اصلا خوب نیست سخت محتاج تغییرات هستیم @Binesh_rahbordi