🔺از صف رأی تا مشارکت شبکه‌ای؛ بازاندیشی در چهره مشارکت سیاسی 🖊 محمدعلی رنجبر در دهه شصت و هفتاد، مشارکت سیاسی در جمهوری اسلامی ایران بیش از هر چیز با «حضور فیزیکی در انتخابات» شناخته می‌شد. مردم، به‌ویژه در بزنگاه‌های حساس انقلاب و دفاع مقدس، با صف‌های طولانی در روز رأی‌گیری، مشارکت خود را ابراز می‌کردند و همین حضور، مشروعیت‌بخش نظام سیاسی و نشانه‌ای از همراهی عمومی تلقی می‌شد. در آن دوره، کنش سیاسی تابعی بود از مناسک جمعی، رفتارهای میدانی و مشارکت در چارچوب‌های رسمی. اما امروز، با عبور از دو دهه تحولات شتاب‌دار فناورانه و ظهور جامعه شبکه‌ای، مشارکت سیاسی دیگر نه منحصر به یک روز خاص و یک صندوق خاص، بلکه تبدیل به رفتاری جاری، چندلایه و گاه رادیکال در برابر الگوهای قدیمی شده است. ✅ تفاوت مشارکت دیروز و امروز؛ از مناسک تا پیوستار دیجیتال 🔹 در گذشته، مشارکت «رخدادمحور» و موسمی بود؛ مردم در روز انتخابات به میدان می‌آمدند، رأی می‌دادند و سپس سیاست را به دست منتخب خود می‌سپردند. 🔹 امروز، مشارکت «فرایندمحور» و مداوم است؛ مردم در بستر دائمی شبکه‌های اجتماعی، کنشگرانی ناظر، فعال و مطالبه‌گر شده‌اند. مشارکت محدود به فصل انتخابات نیست؛ بلکه در شکل‌گیری روایت‌ها، اعتراض‌ها، هشتگ‌ها و حتی الگوهای فرهنگی نوین بروز می‌یابد. 📌 ما به‌سوی عصری در حرکتیم که می‌توان آن را "عصر مشارکت پیوسته" نامید؛ عصری که در آن «نمایندگی سیاسی» صرفاً به معنای انتخاب دوره‌ای نیست، بلکه مستلزم پاسخ‌گویی دائمی است. نماینده یا مسئول، دیگر نمی‌تواند برای چند سال از انظار عمومی پنهان بماند. او باید هر روز در برابر افکار عمومی، رسانه‌ها و شهروندان دیجیتال پاسخ‌گو باشد؛ چون مردم هر روز ناظرند، متصل‌اند و فعال. 🔻 مشارکت امروز، دیگر در صف نیست؛ در جریان است امروز، هر تلفن همراه، سنگری برای روایت‌گری سیاسی است. هر کاربر شبکه اجتماعی، می‌تواند بخشی از یک گفت‌وگوی سیاسی، اعتراض مدنی، یا جریان‌سازی گفتمانی باشد. مردم، دیگر صرفاً رأی‌دهنده نیستند؛ بلکه تولیدکننده، پخش‌کننده و تحلیل‌گر کنش‌های سیاسی‌اند. اگر مشارکت دیروز در صف رأی تجلی داشت، مشارکت امروز در لایک، ری‌توییت، کامنت، پادکست، کلیپ و حتی طراحی گرافیکی معنا پیدا می‌کند. 📍 جمع‌بندی: مشارکت سیاسی امروز، ساختار ذهنی و ابزارهای بیان خود را تغییر داده است. اگر سیاست‌ورزان و تحلیل‌گران این دگرگونی را درک نکنند و همچنان مشارکت را به حضور فیزیکی در انتخابات تقلیل دهند، فاصله‌شان با جامعه واقعی هر روز بیشتر خواهد شد. 🔻 صف طویل دیروز، امروز به شبکه‌های طویل معنا، داده، مطالبه و نقد بدل شده است. و این شبکه‌ها دیگر خاموش نمی‌شوند. #بینش_راهبردی #عصر_مشارکت_پیوسته #تحلیل_سیاسی #نمایندگی_پاسخ‌گو #جامعه_شبکه‌ای @Binesh_Rahbordi