📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۱۱
🔖 آیه: ۳
📆 تاریخ: ۱۳۶۳/۱۲/۱
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ آیه ۳ سوره بقره: «الّذین یؤمنون بالغیب و یقیمون الصّلاة و ممّا رزقناهم ینفقون»
👈قرآن برای نمازگزار، آثاری را ذکر کرده است که اگر شخصی اینها را در خود ندید باید بداند که نمازش مورد قبول خداوند نیست. این آثار به دو بخش آثار سلبی و آثار ثبوتی تقسیم می شود.
1⃣ #آثار_سلبی نماز: این آثار نشاندهنده این هستند که نماز، انسان را شستوشو داده و #پاک کرده است.
🔺صورت کلی این آثار در آیه 45 عنکبوت آمده است که «انّ الصلاه تنهی عن الفحشاء و المنکر» نماز مانع #فحشا و منکرات میشود. اما تفصیل این آثار سلبی در آیه 19 به بعد سوره معارج آمده است.
✅«انّ الانسان خُلِقَ هلوعاً» انسان یک فطرت دارد و یک طبیعت. #فطرت انسان حق را میطلبد (فطرت الله التی فطر الناس علیها) یک #طبیعت هم دارد که اگر به انسان شری رسید جزع و ناله میکند و اگر خیری رسید در خود منحصر کرده و به دیگری نمیدهد. «اذا مسّه الشرّ جزوعاً و اذا مسّه الخیر منوعاً» کسانی از این طبیعت آزاد میشوند که نمازگزار باشند «الّا المصلّین»
مصلّین کسانیاند که دائم در نماز و ذکر خدایند لذا مصلّین صفت است نه اسم فاعل یعنی به کسی که در روز 5 بار نماز میخواند نمیگویند مصلّین؛ بلکه مصلّین شبیه صفت صادق است که همیشه در ذکر خداست.
🔰نمازگزار اهل #زکات واجب و مستحب است. «و الذین فی اموالهم حقٌّ معلومٌ للسّائل و المحروم» لذا نمازگزار کسی است که از بند طبیعت رهایی پیدا کرده است و مَنوع نیست و بخشی از اموال خود را حق محرومان و فقیران می داند.
🔰وی به قیامت ایمان دارد «و الذین یصدّقون بیوم الدین» و علاوه بر ایمان به آن، عملاً هم از عذاب و سختی آن روز میترسد «و الذین هم من عذاب ربهم مشفقون». لذا فَرْج و اندامش را از شهوترانی حفظ میکنند «و الذین هم لفروجهم حافظون»
💠کسی که نمازگزار شد امانتها و عهدهای خود را کاملا رعایت میکند، برای شهادت دادن به حق، همیشه آماده است و نمازهایش را از شر فکر به مال و فرزند و شهرت و مقام حفظ میکند و تنها در نماز به یاد خداست. «و الذین لاماناتهم و عهدهم راعون و الذین هم بشهاداتهم قائمون و الذین علی صلاتهم یحافظون اولئک فی جناتٍ مکرمون» او کسیست که در بهشت مُکرَم است. #مکرَم در قرآن وصف فرشتگان میباشد «الملائکه بل عبادٌ مکرمون» پس نمازگزار در کرامت به فرشتگان میرسد.
2⃣ #آثار_ثبوتی یا ایجابی نماز: در این بخش، بدیها پاک نمیشود بلکه #نعمتی به انسان اضافه میشود. بهترین نعمتهایی که به انبیا رسیده است در حال نماز رسیده است مثلا ملائکه بشارت فرزندی به نام یحیی را در نماز به زکریا دادند (آل عمران، 39) میلاد مسیح نیز در حالت اعتکاف و نمازگزاری، به مریم مقدس داده شد (مریم، 17) حتی خداوند امر مهم #اطاعت از امامان معصوم را درادامه اطاعت از خدا و رسول، به خاطر دادن زکات در حال اقامه نماز توسط امام علی (ع) به ایشان عطا کرد.
🔰آیه 37 سوره نور گوید نمازگزار کسی است که بیع و #تجارت او را از ذکر خدا و نماز و زکات غافل نمیکند. «لا تُلهیهم تجارتٌ و لا بیعٌ عن ذکر الله و إقام الصلاه و ایتاء الزکات» #تجارت به عنوان یک شغل، یک حالت دائمی است اما #بیع موقتی و محدود به زمان خرید و فروش با مشتری است. به همین نسبت ذکر خدا نیز دائمی اما نماز و زکات موقتی است. لذا نسبت ذکر خدا به نماز همانند نسبت تجارت به بیع است. آیه گوید نماز گزار را هیچ مانع دائم یا موقتی از ذکر دائم یا موقت خدا باز نمی دارد.
‼️نماز موجودی زنده است که احکام، آداب و اسراری دارد نه یک موجود بیجان. #احکام آن در فقه بحث می شود. شناخت #آداب آن مانند سکوت و خضوع در علم اخلاق است. #اسرار نماز نیز در علوم دیگر. اینکه این موجود زنده چیست که با انسان حرف میزند، آتش گناهان را خودش خاموش میکند و ... اینها را در اسرار نماز مییابیم. اویس قرنی میگفت ایکاش دنیا یک شب بود و من در آن شب مشغول سجده بودم! او نماز را شناخته و اسرار آنرا فهمیده است.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈
✅ @tafsire_tasnim1
🔴نکات توحیدی جلسه ۱۱ تفسیر سوره بقره:
🔰۱. نماز دو نوع آثار دارد: آثار سلبی (پاک کننده) و آثار ثبوتی (اعطای نعمت)
نماز #آثار_سلبی دارد یعنی انسان را پاک کرده و از فحشا و منکرات باز میدارد تا مانعی بر سر راه انسان نباشد. #آثار_ایجابی نیز دارد یعنی نعمت و توفیقی میدهد مثل فرزند
🔰۲. در انسان دو نهاد وجود دارد: فطرت و طبیعت
#فطرت همان گرایش انسان به سمت نیکی ها و دوری از زشتیهاست. #طبیعت هم گرایشهای درونی انسان به سمت خودخواهی و حیات و بقا است.
🔺نمازگزار کیست؟
نمازگزار کسی است که از بند #طبیعت رهایی پیدا کرده و به #فطرت گرایش بیشتری پیدا کرده است.
لذا اولاً دیگران را از خیر و پیشرفت منع نمیکند و بخشی از اموالش را حق محرومان میداند، فرج و اندامش را از شهوترانی بیحساب حفظ میکند، به عهدها و پیمانهایش پایبند است حتی اگر خود ضرر کند، در نماز فقط در یاد خداست و اجازه درگیر شدن ذهن به فکر مال و فرزند و شهرت را نمیدهد.
🔰۳. تفاوت تجارت و بیع چیست:
#تجارت، شغلی دائمی است اما #بیع، موقتی و و محدود به زمان خرید و فروش با مشتری است. لذا نسبت تجارت با بیع، همانند نسبت ذکر به نماز است که ذکر، امری دائمی و نماز، بخشی از تجارت و محدود به زمان نماز است.
🔰۴. نماز «موجودی زنده» است و باید با آن همانند موجودی زنده برخورد کرد. برخورد با این موجود زنده، سه عنصر دارد:
الف) #احکام که در فقه بحث میشود. مانند حکم نماز، زمانی که یک سجده فراموش شود.
ب) #آداب که در اخلاق مورد بحث است. مانند سکوت در زمان نماز و خضوع در برابر خدا
ج) #اسرار که در لابلای کتب دیگر قابل شناسایی است. مانند اینکه چگونه نماز، جلوی فحشا و انجام گناه را میگیرد.
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
#آیات_تمدن_ساز
💠 #دکترین_تجارت_ایمانی
در نگاه کتب قرآن، تورات و انجیل، کل جهان یک #بازار است که در آن، فروشنده، انسان و خریدار اصلی نیز خداست.
انسان، «مال و جان» خود را در برابر سعادت و بهشت به خدا #بیع کرده و میفروشد و لذا هر تصرفی که در مال و جان خود میخواهد بکند از مالک جدید یعنی خدا، اذن میگیرد که در چه راهی تصرف کند.
📚 قرآن پاسخ میدهد:
💠 @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۳۹
🔖 آیه: ۱۶
📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۱/۳۱
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
📚 آیه ۱۶ بقره: «اولئک الذین اشتروا الضلالة بالهدی فما ربحت تجارتهم و ما کانوا مهتدین»
آنان کسانی هستند که هدایت را به گمراهی فروختهاند و تجارتشان سودی نداده و هدایت نیافتهاند.
🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
✅دکترین #تجارت قرآنی(ادامه):
🅰دنیا یک #بازار است که در آن انسان دائماً در حال تبادل سرمایه است. در قرآن از این خرید و فروش گاهی به #بیع و گاهی به #شراء یاد میشود. تجارت ارکانی دارد مانند خریدار و فروشنده.
🔰از جهت #استقلال ارکان تجارت، قرآن دو مقام را تصویر میکند.
1⃣مقام اول: گاهی ارکان تجارت #حقیقتاً از هم جدا و مستقل هستند. خدا گوید در دادوستدهای غیر مهم ۴ رکن وجود دارد شامل #خریدار، #فروشنده، #مبیع(کالا) و #ثمن (عوض). اما در دادوستدهای مهم ۲ رکن دیگر نیز اضافه میشود که عبارتند از #قباله(سند) و شاهد.
🔺آیه ۱۱۱ توبه گوید: خدا (خریدار) از مومن(فروشنده) جان و مالش(مبیع) را خریده و در عوض، بهشت ابدی(ثمن) را میدهد. موسی و ابراهیم(شاهد) نیز بر این بیع شهادت داده و در قرآن و تورات و انجیل(سند) نیز این تجارت آمده است.
💰تجارت از نظر قرآن دو قسم است:
الف) تجارت #رابحه و سودآور(بقره_۱۶)
ب) تجارت #بائره و غیرسودآور: بائر به سرزمینی گویند که چیزی از آن نمیروید. هم شخص بائر میشود(فرقان_۱۸) و هم تجارت(فاطر_۲۹)
💸در این تجارت بزرگ، برخی سرمایه را باخته و #خسارت میبینند «انّ الانسان لفی خسر/عصر_۲» برخی نیز یا سرمایه را باخته و یا از آن درست استفاده نمیکنند که قرآن آنها را #مغبون میداند. غبن زمانی اتفاق میافتد که فروشنده یا خریدار، معادل مقدار مالی که داده عوض نگرفته باشد لذا متضرر شده است. قیامت، #روز_تغابن و مشخص شدن غبن همه انسانها است. (تغابن_۹)
2⃣ مقام ثانی: گاهی ارکان تجارت #اعتباراً جدا و در حقیقت یکی هستند. مثلاً یک مولا به عبدش اجازه دهد که خودش را به مولا یا به دیگران بفروشد. مولا گوید اگر خودت را به من فروختی آزادی اما اگر به دیگران فروختی برده آنها میشوی.
🕳اولاً) در اینجا #بایع عین #مبیع است یعنی عبد خودش را میفروشد. حتی میتوان او را عین #ثمن نیز دانست زیرا در عوض فروش خود، آزادی خودش را از دست هوای نفس به دست میآورد.
🕳ثانیاً) #مشتری و #ثمن عین همند. گاهی مشتری، بهایی مانند پول یا باغ را در برابر کالایی به فروشنده میدهد که از خود مشتری جداست. اما اگر مشتری، خدا باشد #لقای خود را نصیب بایع(مومن) میکند پس مشتری و ثمن یکی میشود. اولیاء الله اینطورند و در برابر فروش نفس خود، لقای حق را طلب میکنند نه بهشت را. در آیه ۲۰۷بقره حضرت علی اینطور است.
🎁اگر انسان نتوانست #هوس خود را رام کند بداند که خود را فروخته است و اینطور نیست که انسان این را نفهمد. آیه ۹۰ بقره گوید منافقان خود را به شیطان فروختند.
⚔🛡آیه ۴۰ سوره حج، #فلسفه_جهاد را معین میکند. طبق این آیه، متجاوز برای زیر سلطه بردن انسانها ابتدا به مراکز عبادی مانند مسجد، کنیسه و کلیسا حمله میکند. اینها #بازار_عبادی انسانها هستند و تنها مراکزی هستند که جلوی برده شدن انسان را میگیرد چون درونش انسان به بندگی خدا سوق داده میشود تا خود را جز به خدا نفروخته و برده هیچکس نشود.
🔺وقتی این بازار را نابود کردند باقی آسان است که به سراغ #بازار_مالی و غیره میروند. حتی این آیه از لفظ (بِیَع) برای معبد مسیحیان و یهودیان نام برده که خود به #بیع و خرید و فروش در این بازار عبادی اشاره دارد. در مورد این بازار حضرت علی(ع) نیز در نهج البلاغه فرازهایی دارد مانند کلمه 37 قصار.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈
✅ @tafsire_tasnim1