‌ ‌ 🔸 شیخ‌الرئیس ابن‌سینا: کفر چو منی گزاف و آسان نبود محکم تر از ایمان من ایمان نبود در دهر چو من یکی و آن هم کافر پس در همه دهر یک مسلمان نبود. __ 🔹 هرمان اته، از معدود کسانی است که دیده‌ام توانسته به ابهام و آیرونی نهفته در این شعر ابن سینا تفطن یابد؛ گرچه مصرع سوم را سوالی یعنی استفهام انکاری ترجمه می‌کند: Die Zeit hat einen nur wie ich – und Kâfir ist der eine, 🔸 اما این از اموری است که تنها در زبان فارسی امکانِ آن فراهم است یعنی صرفا با لحن جمله سوالی می‌شود، اما با لحنی دیگر شیخ الرئیس کاملا روشن و فصیح می گوید: "در دهر چو من یکی و آن هم کافر". نتیجه هم طبعا این است که پس در همۀ دهر یک مسلمانِ واقعی و عاقل وجود ندارد: So gibt’s denn keinen Muselmann in dieser ganzen Zeit. 🔹 اما اهمیتِ ترجمۀ هرمان اته در ترجمۀ مصرع اول است که به درستی حرف سلب را بر سر هر دو صفتِ گزاف و آسان آورده است؛ کفر چو منی گزاف نیست و آسان هم نیست: Nicht schwach noch leicht ist meine Art von Glaubenslosigkeit, Und fester als mein Glaube doch ist keiner weit und breit. 🔸 در صورتی که در خوانش معمول چنین می‌خوانیم: «کفر چو منی [ادعایی] گزاف است و آسان نیست» و "است" اول را محذوف به قرینه معنوی می‌گیریم، اما هرمان اته به درستی سلب را بر هر دو صفت وارد کرده. (البته مقصودم از "به درستی" این نیست که تنها قرائت صحیح این است و ابن سینا یقینا کافر بوده، بلکه مقصودم صرفا این است که با این قرائت، آیرونی و بازیگوشیِ کلام بوعلی را به درستی شناخته و تا آنجا که ممکن بوده در زبان آلمانی انتقال داده). 🔹 عبارت بسیار دقیقِ دیگر هرمان اته، حکایتگرِ شیوۀ خوانشِ دقیق او از عبارتِ "کفرِ چو منی" است: meine Art von Glaubenslosigkeit این دقیقا یعنی: my kind of disbelief : «آن نوع از کفر که از آن من و خاصِ منست». این نوع خاصِ Glaubenslosigkeit یا این "ناباوری ویژه" دارای چنین خصلتی است: نه گزاف است [یعنی دروغ و بی وجه و بیهوده نیست] و نه آسان است، [یعنی فهم آن هم آسان و کار هرکس نیست]. 🔸 این رباعی از هوشمندانه ترین و جالب‌ترین نمونه های آیرونی فلسفی است، زیرا همگان به عنوان سندی برای نفی کفرِ ابن سینا به آن استشهاد می‌کنند در حالی که به فصیح‌ترین زبان ممکن از کفر خود می‌گوید: در دهر چو من یکی و آن هم کافر پس در همه دهر یک مسلمان نبود. 🔺 @varastegi_ir ๛ وارَستِگی 🔍 https://varastegi.ir/3307 ✍🏻 ا.ر.ر ‌ ‌ ‌ ‌

‌ ‌ 🔸 هایدگر تفکر متافیزیکی و سوژه محور را در راستای اعمال اراده استیلاگر می‌داند و تفکر رهایی‌بخش را معطوف به روشنی ظهور هر چیز آنگونه که هست. 🔹 این نوع تفکر اندیشیدن در رهائی است. هایدگر رهائی را تجربه‌ای نفی‌کننده نمی‌داند. اعراض از سلطه و غلبه بر چیزها تنها یک لحظه از رهائی است. لحظه اثباتی آن‌گاه است که انسان در موضعی قرار گیرد که به جای خفا بردن حقیقت در معرض عیان شدن آن باشد. آنجا که انسان بودن خویش را در طبیعت و در کنار چیزها و با دیگران آن‌گونه که هستند تجربه می‌کند در معرض آشکار شدن حقیقت بودن قرار می‌گیرد. 🔸 از نظر هایدگر، فلسفیدن اصیل، تفکر و تشکر نیز هست؛ یعنی گشودگی وجودی به سوی پاسداری از حقیقت بودن. اما تاریخ متافیزیک تاریخ، فراموشی این حقیقت است. این فراموشی تاریخی اکنون به غلبه پوزیتیویسم تکنوکراتیک ختم شده است. در این وضعیت، تفکر به نظامی از کارایی، خود-اعمال‌گری، سلطه و امنیت استحاله شده است. در حالی که تفکر همانا پرسش‌گری در باب حقیقتِ بودن است. 🔺 @varastegi_ir ๛ وارَستِگی 🔍 https://varastegi.ir/3310 ‌ ‌‌ ‌ ‌ ‌

#مباحثات_کانال 🎙 متن‌خوانی و گفت‌و‌گو با محوریت کتاب «وضع کنونی تفکر در ایران» دکتر داوری‌اردکانی ▪️ جلسه دوم: (هر تاریخی اصول و مبانی خاص خود دارد) 🗓 ۱۳ اسفند ۱۴۰۳ ⏱ ۵۸ دقیقه 🛒 تهیه کتاب: https://varastegi.ir/tafakor 🎧 آرشیو صوت جلسات: https://varastegi.ir/vaz 🔺 @varastegi_ir ๛ وارَستِگی ‌ ‌

#مباحثات_کانال 🎙 متن‌خوانی و گفت‌و‌گو با محوریت کتاب «وضع کنونی تفکر در ایران» دکتر داوری‌اردکانی ▪️ جلسه سوم: (چرا دکتر داوری توصیه به توسعه می‌کند) 🗓 ۱۴ اسفند ۱۴۰۳ ⏱ ۹۱ دقیقه 🛒 تهیه کتاب: https://varastegi.ir/tafakor 🎧 آرشیو صوت جلسات: https://varastegi.ir/vaz 🔺 @varastegi_ir ๛ وارَستِگی ‌ ‌

#مباحثات_کانال 🎙 متن‌خوانی و گفت‌و‌گو با محوریت کتاب «وضع کنونی تفکر در ایران» دکتر داوری‌اردکانی ▪️ جلسه چهارم: (راز زدایی در فهم بشر جدید) 🗓 ۲۰ اسفند ۱۴۰۳ ⏱ ۹۷ دقیقه 🛒 تهیه کتاب: https://varastegi.ir/tafakor 🎧 آرشیو صوت جلسات: https://varastegi.ir/vaz 🔺 @varastegi_ir ๛ وارَستِگی ‌ ‌

‌ ‌ 🔸 ما مرگ را فراموش کرده‌ایم. مرگ را به طاق نسیان کوفته ایم. مرگی که معنی آن "حد عدمی" ماست... گوئی این حد عدمی وجود ندارد... 🔹به‌صراحت بگویم که در میان ما شرقی ها – بنظر حقیر – قومی که مرگ را کمتر فراموش کرده است، ژاپنی است. 🔸 هیدگر در میان اساتید فلسفه و علوم انسانی و ادبیات همسخن متعدد دارد . ژاپنی‌ها با او همسخن هستند. 🔺 @varastegi_ir ๛ وارَستِگی 🔍 https://varastegi.ir/3334 🎙 سید احمد فردید ‌ ‌‌ ‌

‌ ‌ 🔸 تکنولوژی، وسیله نیست بلکه شیوه خاصی از آشکار کردن چيزهاست. ‌🔺 @varastegi_ir ๛ وارَستِگی 🔍 https://varastegi.ir/3336 ‌ ‌ ✍🏻 مارتین هایدگر ‌ ‌

#مباحثات_کانال 🎙 متن‌خوانی و گفت‌و‌گو با محوریت کتاب «وضع کنونی تفکر در ایران» دکتر داوری‌اردکانی ▪️ جلسه پنجم: (بی‌عهدی توسعه‌نیافتگی) 🗓 ۲۱ اسفند ۱۴۰۳ ⏱ ۹۵ دقیقه 🛒 تهیه کتاب: https://varastegi.ir/tafakor 🎧 آرشیو صوت جلسات: https://varastegi.ir/vaz 🔺 @varastegi_ir ๛ وارَستِگی ‌ ‌

‌ ‌ 🔸 فردید: این تاریخی هم که ما داریم ، تاریخ مغرب است. ما در این غرب‌زدگی باید همواره در کوشش رسیدن به "خودآگاهی" باشیم. 🔹 دکتر نراقی: گفتید که تاریخ جهان، تاریخ مغرب است. من با همین حرف است که مخالفم. همین فکر غربی است که از راه فلسفه در اینجا رسوخ کرده است. 🔸 فردید: نه آقا جان. شما مغرب را از نظر جغرافیائی می‌بینید، من از طریق تاریخ. مغرب برای من یک سمبل است یعنی "مغرب خورشید حقیقت پریروز و طلوع مجدد حقیقت پس فردا". اما حقیقت، حقیقتی که من از گفته های حضرت علی بن ابی طالب و با همسخنی با "هیدگر" تفسیر می‌کنم. بنده عرض می‌کنم تمام تاریخ جهان عمیقا موهوم و پندار است. شما میگوئید افلاطون را نگو، ای آقا افلاطون را به یک زبانی که بت سازی نشود باید گفت. امروز در غرب سقراط را چنان بزرگ کرده اند که گاه او را بجای خدا قرار میدهند. ما باید برای جوان‌ها روشن کنیم که سقراط در تاریخ غرب از طریق تاریخ خودمان و مخصوصا هندی ها چه محلی داشته است. ‌🔺 @varastegi_ir ๛ وارَستِگی 🔍 https://varastegi.ir/3346 ‌ ‌‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌

‌ ‌ 🔸 تا غایت علم جدید به نظر نیامده بود، قواعد روش هم تنظیم نشد. به عبارت دیگر قواعد روش در زمانی تنظیم شد تسلط بر طبیعت و تصرف در موجودات منظور نظر قرار گرفت. 🔹 به قول ادگار مورن: به یمن روش است که علم، پدیده‌ها را مجزا، جدا و گسسته و به عناصر کاهش می‌دهد. 🔸 در نتیجه حاصل طرح جدید فیزیک ریاضی این است که موجودات پیوند درونی و ذاتی با اجزای دیگر طبیعت ندارند. ‌🔺 @varastegi_ir ๛ وارَستِگی 🔍 https://varastegi.ir/3348 ‌ ‌ ✍🏻 رضا داوری اردکانی ‌ ‌

‌ ‌ 🔸 گذشتن از غرب‌زدگی مستلزم تعاطی کلمات است و گرنه ما که زبانمان ویران است و نسبت به معنی و حقیقت کلام و اسم و مسمی و کلمات، بُعد و فاصله زیادی پیدا کرده‌ایم چطور می‌توانیم همه چیز و از جمله گذشته و تفکر گذشته و شرق را طرح کنیم؟ 🔹 زبان برای من اصالت دارد و لذا می‌گویم که این زبان است که اقوام را از هم متمایز می‌کند. وقتی زبان ویران شد تذکر گذشته هم از میان می‌رود و به‌همین جهت اکنون دیگر تذکر نسبت به گذشته – یعنی یاد حضوری نه یاد حصولی نسبت به آن – در میان نیست و فراروی خود هم افقی نمی‌بینیم اما وقتی این تذکر نباشد، پرسش قلبی و حقیقی هم نمی‌توان کرد. 🔸 امروز وقتی شرق و غرب گفته می‌شود معمولا دو قلمرو مختلف جغرافیائی بنظر می‌آید. لکن شرق جغرافیائی چنان تحت نفوذ تفکر و تمدن غربی قرار دارد که به آسانی نمی‌توان نسبت به آنچه اصالة شرقی است تذکر پیدا کرد. البته شرق و غرب ظاهری را می‌توان به آسانی تمیز داد اما آنچه مهم است باطن شرق است که عجالة یکسره پنهان است و فعلا پرسش این است که حقیقت شرق چیست؟ 🔹 آیا ما در وضعی هستیم که بتوانیم چنین پرسشی بکنیم؟ این پرسش در غرب آغاز شده و در میان ما هم نیاز به پرسش حقیقی مطرح است و همین که پرسش از وجود و حقیقت وجود به‌هر صورت می‌شود، نشانه آن است که ورای پرسش‌های قلابی و قالبی، دردی هست. 🔺 @varastegi_ir ๛ وارَستِگی 🔍 https://varastegi.ir/3359 🎙 سید احمد فردید ‌ ‌‌ ‌