📇 متن خلاصه‌شده تفسیر قرآن 🔺سوره بقره : جلسه ۷۷ 🔖 آیه: ۲۶ 📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۶/۱۱ 👤 مفسر: علامه جوادی آملی ♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️ 🔴 بخش دوم: 💠علوم مادی تنها بدرد این دنیا می‌خورد و #فشار_قبر تمام دانسته‌ها را از انسان می‌گیرد و او دوباره جاهل می‌شود اما اگر #علوم_الهی دانست در آنجا روشنتر می‌شود. خداوند علمی را می‌ستاید که با #ایمان همراه باشد. اما علم دنیایی را که با ایمان همراه نباشد مذمت می‌کند و گوید هر بار که انبیا آمدند عده‌ای از دانشمندان مادی در برابر اینها ایستادند «فلمّا جائتهم رسلهم بالبیّنات فرحوا بما عندهم مّن العلم و حاق بهم ما کانوا به یستهزئون/غافر_۸۳» 🔰«یضلّ به کثیراً و یهدی به کثیراً» آیه گوید مومنین نیز کثیرند اما این کثرت، #کثرتِ_نفسی است نه نسبی؛ یعنی مومنین فی نفسه کثیرند اما اگر با کفار بسنجید اینها کمند. گفتیم که اضلال خداوند، #اضلال_ابتدایی نیست بلکه #اضلال_کیفری است که به صورت رها کردن انسان متجلی می‌شود. بدین صورت هم مالکیت مطلقه خدا محفوظ است و هم به اختیار انسان آسیب نمی رسد. نه انسان مجبور است و نه خداوند کار را به انسان تفویض کرده است. این نه #جبر است نه #تفویض یعنی هم خدا هدایت می‌کند و رها نکرده ولی اگر انسان بخواهد می‌تواند از هدایت خدا محروم شود. 🔰تفویض، هم از لحاظ #مبدأ_فاعلی محال است هم از لحاظ #مبدأ_قابلی یعنی اولاً فقر برای انسان همانند حیوان ناطق بودن برای اوست یعنی #فقر جزو ذات و ماهیت انسان است و از او جداشدنی نیست لذا خداوند نمی‌تواند یک موجود فقیر را به حال خود بگذارد و ثانیاً تدبیر خداوند اجازه نمی‌دهد که انسان را رها کند و ببیند که چه خواهد کرد. حال اگر در انسان دخالت نداشت چگونه به او امر و نهی می‌کند. وقتی مالک او نبود امکان امر و نهی نیست. ♦️جبر هم نیست به این معنا که #فاعل حقیقی همه کارها خدا باشد و انسان تنها وسیله انجام کار باشد نه مصدر کار. این هم با تکلیف مطابق نبود و خدا در این صورت نمی‌توانست دیگر امر و نهی کند و پاداش و کیفر قرار دهد که نشان از #اختیار انسان است. خدا گوید ما عقل و وحی را فرستادیم که انسان در قیامت در برابر ما احتجاج نکند.(نساء-۱۶۵) که اگر جبر بود دیگر اینها معنا نداشت. 🔰پس طبق آیه مورد بحث ما، #اضلال_خداوند این است که: تنها کسی را رها کند که خودش قبلاً خودش را از خدا رها کرده باشد که در آیه ۵ صف بیان شده است. هرگز اضلال ابتدایی از سوی خدا انجام نمی شود. ---------------------------------------------------------- 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288 ---------------------------------------------------------- 📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈 ✅ @tafsire_tasnim1