📇 متن خلاصه‌شده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۴۲
🔖 آیه: ۱۷
📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۲/۰۳
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
📚 آیه ۱۷ بقره: «مثلهم کمثل الذی استَوقَدَ ناراً فلمّا اَضاءَت ما حولَهُ ذهب الله بنورهم و تَرَکَهم فی ظلماتٍ لا یُبصِرون»
مثل منافقان همانند مثل کسی است که آتشی افروخته (تا بوسیله آن راهش را در بیابان تاریک بیابد درحالیکه ) ولی هنگامی که آن آتش اطرافش را روشن ساخت، خداوند نورشان را خاموش کرده و آنها را در تاریکی‌هایی که چشم کار نمی‌کند رها می‌سازد.
🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
♦️گفتیم که مَثَل آوردن برای تنزل مطلب از #معقول به #محسوس است. امام رازی در تفسیر گوید سوره‌ای در #انجیل است به نام سورة الامثال. پس در دیگر کتب الهی نیز مثلها آورده شده است تا فهم مطالب برای عموم مردم آسانتر شود.
💠مثل را پس از #برهان می‌آورند تا دستیاری برای فهم مطلب باشد. سوره بقره نیز پس از استدلال منفی و مثبت بر چرایی هدایت نشدن منافقین این مثال را ذکر کرده است.
🔰اگر انسان دو چیز را بداند راه درست را طی خواهد کرد: راه و هدف
❌در این مورد قران گوید منافقان یا با سرعت به سمت #سراب می‌روند یا اصلاً قدرت رفتن ندارند یعنی یا #هدف را نمی‌دانند که با سرعت راه اشتباهی و سراب را طی می‌کنند و در آخر می‌فهمند که اشتباه بوده و تمام انرژیشان مصروف این اشتباه شده و دیگر قدرتی برای برگشت ندارند و یا اینکه اصلا #راه را نیز نمی‌شناسند که در این صورت از حرکت باز خواهند ایستاد.
🔷اینکه منافقان گاهی هدف را نمی‌دانند و اشتباهاً سرابی را هدف پنداشته و به سرعت به سمتش می‌روند در آیه 39 سوره نور آمده «و الذین کفروا اعمالهم کسراب بقیعه...» اما گاهی نیز اصلا راه را نمی‌بینند که آیه مورد بحث ما یعنی آیه 17 بقره این مورد را روشن می‌کند.
⭕️خدا گوید ما ابتدا می‌گذاریم منافقان کمی از راه را بروند و سپس با خاموش کردن چراغشان سردرگمشان می کنیم چون کسی که در ابتدای راه حرکت نکرده دچار #سردرگمی نمی‌شود اما کسی که در میانه راه از حرکت می ماند سردرگم می شود.
🔴حال اگر نه راه را دانستیم نه هدف را، در اینجا آیه 26 سوره تکویر گوید: به کجا می‌روید؟! «فأین تذهبون؟» کفر و نفاق یک راه #تجربی نیست که اگر به نتیجه نرسید بازگردید و دوباره راه دیگری بروید. اگر #عمر و #فطرت انسانی از دست رفت دیگر قابل بازگشت نیست.
♦️قران گوید #رنج از سوی خداست تا برای انسانها تذکری شده و به سوی خدا بازگردند. مومنان از رنجها به یاد خدا می‌افتند و غیر مومنان متذکر نمی‌شوند. در اینجاست که خداوند درهای نعمت ها را به روی کافران و منافقان باز می‌کند تا مغرور و مست در کفر خود فرو روند تا به یکباره آنها را در عذاب خود داخل کنیم (انعام_44). اما کافران فکر می‌کنند این #فرصتی که خدا به آنها داده برایشان خیر است در حالیکه این قدرت دادن، برای این است که هر چه بیشتر در #کفر خود فرو روند و به #قهر خدا نزدیکتر شوند.
🔴یزید برای اثبات حقانیت سلطنت خود در برابر حضرت زینب به آیه 26 آل عمران استدلال کرد که می گوید: خدا به هر کس که بخواهد #حکومت و پادشاهی می‌دهد «تؤتی المُلک من تشاء» و حضرت زینب در پاسخ به او به آیه 178 همان سوره اشاره کرد که دادن قدرت به کفار و دادن مهلتی به آنان برای بهره‌مند شدن از نعمات الهی را نه علامت خوبی و خیر، که #علامت_کفر بیشتر و فرو رفتن در عذاب خداوند دانسته است چون پایان کار کافر، عذاب الهی است.
🔰اگر چشم در دنیا عادت به دیدن #باطل کرد و حق را ندید در آخرت کور محشور می‌شود چون در آخرت دیگر باطلی نیست که بتواند ببیند و همه چیز #حق است و لذا او که چشمش عادت به دیدن حق ندارد کور محشور می‌شود. بدین جهت #کافر و #منافق نه بهشت را در آنجا می‌بینند و نه جهنم را. لذا ندانستن راه جهنم برای ورود به آن باعث سردرگمی بیشتر بوده و خود عذابی فوق عذاب است اما #مومنان در جلو و سمت راست خود نوری دارند که پیشاپیش آنها می رود تا راه را ببینند. مومنان جهنم را نیز می‌بینند چون حق است.
♻️سِرِّ اینکه انسان می‌تواند از بهائم (درندگان) نیز گمراهتر شود این است که او #انسانی است که درنده شده و لذا تمام هوش و استعداد خود را در راه این درندگی مصرف خواهد کرد و لذا کسی از شرِّ او در امان نخواهد بود مثل اینکه علم می‌آموزد تا بمب شیمیایی بسازد! اما اگر واقعا بهیمه بود انسانها می توانستند از شر او در امان باشند و لذا از بهائم نیز گمراهتر و پستتر می باشند. (بل هم اضلّ سبیلاً)
🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈
✅ @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصه‌شده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۴۹
🔖 آیه: ۲۱
📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۲/۱۸
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅آیه ۲۱ بقره: «یا ایّها الناس اعبدوا ربّکم الّذی خلقکم و الذین من قبلکم لعلّکم تتّقون»
ای مردم، پروردگارتان را که شما و پیشینیان شما را خلق کرده است بپرستید تا بدین وسیله شاید پرهیزگار شوید.
🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
♦️قران انسان را مخاطب قرار می‌دهد «یا ایها الناس» زیرا قران رابطه مستقیم #خالق و #مخلوق است به همین دلیل، نور بوده و مانند دیگر کتب نیست که معارفش به صورت قضایای اتفاق افتاده بیان شود زیرا در باقی کتابها، نویسنده با مخاطب سخن نمی‌گوید بلکه تنها یک سری اطلاعات می‌دهد اما قران، برای #تمام_دوران‌ها است و هر لحظه با مخاطب سخن می‌گوید.
♦️عبارت «یا ایها الناس» نشان می‌دهد این کتاب، کتابی #جهانی است نه محصور به شبه‌جزیره عربستان لذا برای هر گروهی از مردم دلایلی می‌آورد تا ایمان آورند اعم از کافران و مشرکین، منافقین و حتی مومنان.
🔹استدلال خدا در برابر منکران خدا، این است که شما یا می‌گویید خالقی ندارید یا دارید. اگر دارید یا خالقتان خودتان هستید یا کسی همانند شما«ام خُلقوا من غیر شیءٍ ام هم الخالقون/طور_35». اگر بگویید خالقی ندارید پس باید #تصادفی خلق شده باشید که خلاف #اصل_علیت است و معلول بدون علت معنا ندارد. اما توضیح دو بخش دیگر در آینده مطرح می‌شود.
♦️جدال احسن: خداوند در برابر بت پرستان #جدال_احسن می‌کند. پروردگار، جدال را نهی و جدال احسن را امر کرده است. جدال احسن یعنی استفاده از مقدمات حقه که مورد قبول طرف مقابل است برای ارائه استدلال. در برابر جدال، #برهان است که در آن، موردِ پذیرش بودنِ این مقدمات از سوی طرف مقابل یا عامه مردم مورد بحث نیست و تنها نیاز به #مقدمات_حقه است.
🔹اگر مقدمات، حق نبود #جدال_باطل و حرام است. در جدال احسن، کافران، خالقیت خدا را قبول دارند پس قران از همین مقدمه شروع کرده و ربوبیت خدا و سپس وجوب عبودیت و بندگی او را اثبات می‌کند.
♦️#حکمت_بندگی انسان: هر انسانی باید قوانین و مقرراتی را پذیرفته و به آن احترام بگذارد. اگر قانون الهی را نپذیرفت باید به #قانون_هوس احترام بگذارد. احترام به یک قانون، عبادت آن محسوب می‌شود لذا اگر خدا را نپرستید خود بخود در حال پرستش هوای نفس هستید.
♦️چگونه #تقوا، استدلالی برای وجوب عبادت است که خدا در آیه مورد بحث گوید عبادت کنید شاید متقی شوید «اعبدوا الذی ... لعلکم تتقون» تقوا از ریشه وقی و وقایه است یعنی حفظ از #خطر. اگرچه به مومنان و بت‌پرستان می‌توان گفت که تقوا استدلالی برای عبادت است اما مادی‌گرایان و کافران که تقوا را قبول ندارند. خدا گوید حتی مادی‌گرایان نیز اگر به وجود خطر وجود جهنم و عذاب سخت آن توجه کنند می‌فهمند که تنها راه در امان ماندن، عبادت خالق است.
♦️علاوه بر استدلال به #مبدأ_فاعلی (خالقیت) خداوند در آیاتی به #مبدأ_غایی نیز استدلال کرده است زیرا مرگ در قران همیشه با لفظ «تَوَفّیٰ» آمده است که از مصدر وفی و استیفا شدن به معنی گرفتن تام و تمام، می‌آید یعنی ای انسان، تو هیچگاه نمی‌میری بلکه هنگام مرگ تمام هستی و روح شما از دنیا وارد آخرت می‌شود و هیچ چیزی از شما در دنیا گم نشده و باقی نیز نمی‌ماند پس خدا را عبادت کنید.
🔹حال، خدا چون خالق و متوَفّی است باید عبادت شود. کمونیست به مُرده می‌گوید شادروان! در حالیکه این جز لفظی بی معنا برای او نیست زیرا وی برای مرده اصلا #روح و #روانی قائل نیست که شاد باشد یا نباشد.
🔹آیه 22 یس هم به مبدا فاعلی اشاره دارد هم به مبدا غایی. این کاملترین استدلال است که گوید شما نه به خواست خود به دنیا می‌آیید نه از دنیا خارج می‌شوید زیرا خدا خالق و میراننده انسان است.
♦️چرا در قرآن به #مادی‌گرایان کمتر توجه شده است؟
اگر قران بیشتر به مشرکین اشاره دارد و از مادیین و کافران زیاد صحبت نکرده است به این علت است که بیشتر افراد اطراف پیامبر اسلام و دیگر پیامبران از مشرکین و بت‌پرستان بودند نه از مادیین. علت دوم هم این است احکام مهم دین بین مادیین و مشرکین فرقی نیست.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈
✅ @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصه‌شده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۶۷
🔖 آیه: ۲۳ و ۲۴
📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۵/۲۸
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
💠: آیا معجزه دلیلی #عوام_پسند است و آیا می‌توان گفت که معجزه همانند قرآن نیست که عقلی باشد؟
👈خیر، قران هم، معجزه است و معجزه چه علمی باشد چه عملی هر دو عقلی و حقند نه عوام‌فریبانه اما #معجزه_عملی بیشتر مورد پسند عوام جامعه است که اکثریت جامعه محسوب می‌شوند و تاثیر بیشتری رویشان دارد. در مقابل، #معجزه_قولی یا علمی مانند قران بیشتر مورد پذیرش خواص است چون می‌دانند صدها بار بیشتر از این معجزاتِ فعلی، ممکن است چون پیامبر به خزینه الهی متصل است.
🔷گروه سومی که به پیامبر ایمان می‌آورند کسانیند که به هیچ معجزه‌ای نیاز ندارند و به صرف دعوت ایشان، ایمان می‌آورند مانند علی (ع) زیرا اینها #طهارت_قلبی دارند و حق را با چشم دل می‌بینند و می‌پذیرند.
✅ راه‌های #دعوت انبیا در آیه ۱۲۵ نحل ذکر شده است که گوید ای پیامبر، تو جز از این سه راه نمی‌توانی دعوت کنی: یا با حکمت و #برهان عقلی، یا از راه #موعظه و اندرز و یا از راه #جدال_احسن. این سه راه ترتیب دارند و جدال که آخرین مرحله است تنها در صورتی مجاز است که تو شروع‌کننده جدال نباشی و تنها جواب دهی. جدالت نیز باید #حق باشد نه باطل. پس کار عامیانه‌ای در میان نیست.
❌اگر دین عوام‌فریب بود می‌گفت «هدف وسیله را توجیه می‌کند» و از هر راه نادرستی باید برای ترویج دین استفاده کرد همانند بهره‌گیری از جهالت انسان‌های عوام اما اینطور نیست و دین همیشه در برابر این کارها ایستاده است. #اصل_علیت گوید بین علت و معلول، همیشه رابطه مستقیم برقرار است و حق جز از راه حق بدست نمی‌آید و نمی‌توان از راه باطل به حق رسید. اگر راه باطل بود سرانجامش تزلزل و #سقوط است.
🚸🚸🚸🚸
⁉️خداوند می‌فرماید اتفاقاً حرف مخالفان ما عوامانه است چون یا افراط می‌کنند یا تفریط.
1⃣ #افراطی‌ها یشان گویند بجای انسان عادی، باید یک #فرشته را پیامبر می‌کردی و بر ما نازل می‌کردی! (فرقان_۲۱) اما خداوند گوید اگر فرشته را هم پیامبر می‌کردیم مجبور می‌شد روی زمین و به شکل انسانها حاضر شود تا انسانها بتوانند او را دیده و حرفش را بشنوند (انعام_۹) و (فرقان_۷) اگر می‌خواهید فرشته را با همان خصوصیات همیشگیش ببینید صبر کنید تا #قیامت خواهید دید اما آن روز دیگر برایتان بسیار سخت است. (فرقان_۲۲)
2⃣ #تفریطی‌ها یشان نیز گویند که بجای یک انسان عادی، باید یک #سرمایه_دار را پیامبر می‌کردی (زخرف_۳۲) این همان #فکر_فرعونی است که همین حرف را درباره پیامبری حضرت موسی زد (زخرف_۵۱ به بعد)
🔴خداوند در پاسخ به این دو گروه می‌گوید که مگر نبوت به دست اینهاست که می‌خواهند آنرا تقسیم کنند و می‌گویند چرا فرشته‌ای یا سرمایه‌داری را پیامبر نکردی (زخرف_۳۲) سپس به پیامبرش گوید ببین اینها چقدر #عوامانه سخن می‌گویند «انظر کیف ضربوا لک الامثال/فرقان_۹» در حالیکه قران، #قول_ثقیل و سنگینی است (مزّمّل_۵)
♦️معجزه دو گونه است: #معجزه_ابتدایی که پیامبران با آن مبعوث می‌شوند و #معجزه_اقتراحی که زمانی است که قومش، معجزه‌اش را نمی‌پذیرند و پیشنهاد می‌کنند کار خارق‌العاده‌ای را به عنوان معجزه انجام دهد و او با اذن خدا انجام می‌دهد. اما هر کدام که باشد باز هم #عقلانی است نه عوام‌فریبانه.
----------------------------------------------------------
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
----------------------------------------------------------
📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈
✅ @tafsire_tasnim1