📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۲۰
🔖 آیه: ۴ و ۵
📆 تاریخ: ۱۳۶۳/۱۲/۱۹
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ آیه ۴ سوره بقره: «و الّذین یؤمنون بما اُنزل الیک و ما اُنزل من قبلک و بالآخرة هم یوقنون»
آیه ۵ سوره بقره: «اولئک علی هدیً من ربهم و اولئک هم المفلحون»
🔷 قرآن جز برای متقیان که یقین به قیامت دارند هدایت نیست.
#یقین یک «علم خاص» است که جز از راه شهود ملکوت قابل کسب نیست.
با ارتباط با #ملکوت ، یقین به قیامت حاصل شده و یقین به قیامت، پرهیز از گناه (تقوا) را به همراه میآورد.
🔴تقوا دو رهآورد دارد:
1⃣ خیرِ تنزلپیداکرده از سوی خدا را به متقی میرساند. (هدیً للمتقین) هدایت برای همه است (هدیً للناس) اما انسان تبهکار، کور است و نمیبیند اما انسان متقی چشمش باز شده و هدایت را که نور است میبیند لذا هدایت بیشتری را کسب میکند. لذا تقصیرِ هدایتنشدن از خدا نیست بلکه انسان است که «چشم دل» خود را با گناهان کور کرده و دیگر #نور_هدایت را نمیبیند و هدایت و ظلمات برایش شبیه هم شدهاند لذا اشتباه میگیرد.
2⃣ خداوند، عملِ اهل تقوا را صعود داده و به درجه قبول خود میرساند. پس رابطهای دوطرفه را سامان میدهد.
هابیل در آیه ۲۷ مائده به برادرش میفرماید: «انما یتقبّل الله من المتقین» خداوند فقط از متقین اعمالشان را میپذیرد نه از غیر آنها. دقت کنیم که قرآن حرف هابیل را تایید کرده چون کتاب داستان نیست که تنها نقل قول افراد را ذکر کند، بلکه کتاب هدایت است و همه جا حق و باطل را آشکار میکند.
🎖در ابتدای راهِ تقوا، خدا تنها از #عمل_انسان راضی میشود و در انتهای راه تقوا از #خود انسان. (رضی الله عنهم) به عبارت دیگر در ابتدای راه، برای انسان درجاتی از بهشت است (و لکل درجات ممّا عملوا) و در انتهای راه، خود انسان، درجه ای از بهشت و معیار درجات میشود! (هم درجاتٌ عند الله) لذا در انتها، دیگر انسان ذاتاً از گناه و اشتباه خارج میشود.
🚦وقتی انسان به انتهای راه تقوا رسید:
۱. اولا خدا بجای قبول اعمالش، خودش را قبول میکند چنانکه مریم مقدس را پذیرفت (فتقبّلها ربّها بقبولٍ حسن)
۲. ثانیا او را #امام متقیانی که در درجات پایینتر تقوا هستند قرار میدهد آنطور که متقیان در آیه ۷۴ فرقان، از خداوند، امامت و پیشوایی بر متقیان را در علم و عمل میخواهند «و اجعلنا للمتقین اماماً»
۳. ثالثا اینها به مقام #مفلِح میرسند یعنی راهگشا و مشکلگشای دیگران میشوند و درها را باز میکنند. لذا در هیچ امری درماندگی نداشته و به مقصد میرسند چون متکی به پایگاه هدایت الهیند.
🐝در قرآن، هدایت و گزارههای همطراز آن غالبا با (علیٰ) و به معنای سکو و بالی برای پرواز میآیند «علیٰ هدیً من ربهم» و ظلالت و گزارههای شبیه آن با (فی) و به معنای چاهی برای فرو رفتن و غرقشدن «فی ضلالٍ مبین»!
آیه ۱۲۲ انعام گوید مومن با #نور و خطمشی روشن در میان مردم حرکت میکند و کافر در تاریکیها فرو رفته و هر بار یک خط مشی دارد آیا اینها شبیهند؟ «و جعلنا له نوراً یمشی به فی الناس کمن مثله فی الظلماتِ لیس بخارجٍ منها»
📖 بینه و دلیل روشن و منطقی نیز #هدایت و نور است پس با (علیٰ) آمده و سکو و بالی برای پرواز و بالا رفتن است. «علی بینة من ربی»
🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈
✅ @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۲۸
🔖 آیه: ۸ و ۹
📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۱/۱۱
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ آیه ۸ بقره: «و من الناس من یقول آمنّا بالله و بالیوم الآخر و ما هم بمؤمنین»
آیه ۹ بقره: «یُخادعون الله و الذین آمنوا و ما یخدعون الّا انفسهم و ما یشعرون»
🔰🔰🔰🔰🔰
❗️قرآن برای همه انسانها هدایت است اما جز #متقین، ازین هدایت سودی نمیبرند چون غیر متقین یا کافرند یا منافق. #کافر با دست خود، دل خود را از کفر پر کرده و بر آن #مهر_ختام زده لذا دیگر جا برای معارف قرآن باقی نگذارده است. #منافق نیز با نیرنگ، خود را از پای درآورده پس در نهانش جز یک درنده و #حیوان چیزی باقی نمانده تا قرآن را بفهمد. (بقره_۹)
🔰 آیه ۹ بقره ۳ نکته دارد:
1⃣ منافقین با #خدا خدعه(فریبکاری) میکنند: این فریبکاری آنان سه گونه میتواند باشد. یا به زعم خود خدا را فریب میدهند یا کارشان، کار خدعهگونه است و یا با پیامبر خدعه میکنند که برابر با خدعه به خدا محسوب میشود چون #بیعت با رسول، بیعت با خداست(فتح_۱۰) و #اطاعت از رسول نیز اطاعت از خداست(نساء_۸۰) پس #خدعه به او نیز خدعه به خداست.
2⃣منافقین با #مؤمنان خدعه میکنند: توضیحش در آیات بعد است «و اذا لقوا الذین آمنوا قالوا آمنّا و اذا خلوا الی شیاطینهم قالوا انّا معکم/بقره_۱۴»
3⃣ خدعه منافقین، در اصل و حقیقت با خودشان است «و ما یخدعون الّا انفسهم»
⁉️حال، چگونه منافقین خود را فریب میدهند؟!
❎مقدمه جواب:
1⃣اگر انسان مانند فرشته یا حیوانات تک بعدی بود دیگر خدعه و فریبی وجود نداشت اما چون هر دو بعد #عقل و #نفس را دارد جنگی به نام #جهاد_اکبر بینشان رخ داده و فریب به میان میآید.
2⃣در جهاد اکبر، صلح یا فرار ممکن نیست و در پایان کار، یکی از ۳ حالتِ اسارت، شهادت و پیروزی ممکن است.
۱. #صلح ممکن نیست چون شیطان قسم خورده که تا افسار انسان را به دست نگیرد او را رها نمیکند. (اسراء_۱۶)
۲. #فرار ممکن نیست چون نفس، خارج از وجود انسان نیست که بتوان از آن فرار کرد! (ق_۱۶)
✅✅👇 پاسخ سوال بالا:
علت #فریب_دادن_خود توسط منافقین این است که در نبرد بیپایان عقل و نفس:
۱. نفس ابتدا عقل را میفریبد.
۲. سپس به او ضربه میزند.
۳. نهایتا عقل را از پای درآورده، اسیر خود کرده و عملاً میکُشد.
🐅 پس از این ۳ مرحله دیگر جز #درنده_خویی و بهیمیت در وجود انسان چیزی نمیماند. اینها خودشان را کشتهاند «ان یهلکون الّا انفسهم و ما یشعرون/انعام_۲۶» لذا خداوند آنها را #مرده یا #ذلیلتر_از_حیوانات مینامد. این دو صفت برای منافقان، توهین نیست چون خدا میفرماید (به عقیده کفار توهین نکنید تا آنها هم به خدای شما توهین نکنند/انعام_۱۰۸)
☢همانطور که دیدیم با تحلیل عقلی مشخص میشود منافقان، حقیقتاً مردهاند و در وجودشان، جز حیوانیتی که با #فریب ترکیب شده چیزی ندارند و در قیامت نیز به صورت همین وجود باقیمانده #حیوانیت، محشور میشوند لذا صورت سگ و خوک پیدا میکنند.
👤پس منافقان در اصل به خودشان خیانت میکنند «و لا تجادل عن الذین یختانون انفسهم/نساء_۱۰۷»
🌿 در درون انسان دو #خود وجود دارد.
🔺آیه ۱۹ حشر گوید: فاسقان چون خدا را فراموش کردند خدا نیز آنها را دچار #خودفراموشی کرد!
🔺 در آیه ۱۵۴ آل عمران نیز گوید اینهایی که از جنگ و جبهه و فداکاری فراری هستند فقط به فکر #خودشان هستند!
💠فراریان از جبهه، #خودِ_عقلی را که در آیه ۱۹ حشر آمده فراموش کردهاند و حالا تنها به فکر #خودِ_نفسی هستند که همان شهوت و غضب است و برایشان باقی مانده است.
♻️لذا در درون انسان، دو خود است:
۱. #خود_الهی به نام عقل
۲. #خود_انسانی به نام نفس
این دو، مراحل و مراتب یک واقعیتند نه دو واقعیت. بین این دو خود درگیری دائمیست که از #خدعه شروع شده، با #ضربه_زدن ادامه پیدا کرده و با #هلاکت به پایان میرسد.
☑️ چگونه در این جنگ بیپایان میتوان پیروز شد؟
✅ خدا گوید بین شهوت و عقل در انسان فاصله است و اگر شهوت خواست به عقل حمله کند خدا جلوی آنرا میگیرد. «یا ایها الذین آمنوا استجیبوا لله و للرسول اذا دعاکم لما یحییکم و اعلموا انّ الله یحول بین المرء و قلبه و انّه الیه تحشرون/انفال_۲۴»
کمک خدا نیز مخصوص #جهاد_اصغر (بیرونی) نیست بلکه شامل #جهاد_اکبر (درونی) نیز میشود لذا اگر کسی دین خدا را یاری کرد، خدا در جنگ درونی و بیرونی به او کمک خواهد کرد.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈
✅ @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۴۵
🔖 آیه: ۱۸ الی ۲۰
📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۲/۰۹
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
♦️خداوند پس از استدلال بر چرایی هدایت نشدن منافقین، دو مثال برای تقریب به ذهن میزند تا حال این قوم را درک کنیم.
🔰در انتهای توضیح مثال اول باید گفت که کر و کور و لال بودن منافقین برای اولین بار مطرح میشود. در آیه قبل مطرح شد که خداوند نوری را که منافقان روشن میکنند تا راهشان را پیدا کنند را خاموش میکند اما در آیه ۱۸ با آمدن عبارت «عمیٌ» مشخص میشود که نیافتن راه و #متحیّر_بودن منافقان بخاطر خاموش شدن چراغشان نیست بلکه بخاطر #کور_بودنشان است. منافق، سرمایه #فطرت را باخته است پس دیگر چشم که باید حق را میدید و ندید را به همراه ندارد.
🔷طبق آیه ۲۲ انفال، بدترین جنبندگان کسانیند که کر و لالند و تعقل نمیکنند «انّ شرّ الدّوابّ عند الله الصمّ البکم الذین لا یعقلون» حال میدانیم که کر و لال همان #منافقین هستند «صمٌ بکمٌ عمیٌ/بقره_۱۸» لذا منافقین بدترین جنبندگان نزد خدا هستند. زیرا در آیه بعدی گوید «اگر خدا خیری در آنها میدید یقیناً ایشان را شنوا می کرد و اگر اکنون نیز آنها را شنوا کند باز اعراض کرده و رو برمیگردانند.» ایشان #ظاهر حق را حفظ میکنند تا در باطن حق را در جامعه نابود کنند.
📍جزای کار بد همیشه مناسب و مطابق با عمل است. «جزائاً وفاقاً/نبأ_۲۶» در حقیقت، مجازات عمل بد، همان عمل بد است که در قیامت، #حقیقت سوزانندهاش آشکار شده و به صورت آتش درامده است. اما احسان و کار خوب، پاداش چندین برابر می دهد. «مثل الذین ینفقون اموالهم فی سبیل الله کمثل حبةِ انبتت سبع سنابل... و الله یضاعِف لمن یشاء و الله واسعٌ علیمٌ/بقره_۲۶»
❎خداوند به متقیان #روزی_بدون_حساب می دهد. «و الله یرزق من یشاء بغیر حساب/بقره_۲۱۲» معنی این بیحساب بودن این نیست که بیحساب و کتاب روزی دهد چون هیچ ذرهای در عالم نیست مگر روی حساب و کتاب؛ بلکه معنیش این است که بیاندازه و غیر قابل محاسبه روزی میدهد.
‼️انسان دو شخصیت دارد: #حقیقی و #حقوقی. شخصیت حقیقیش همان شخصیت #فردی است اما شخصیت حقوقیش به جایگاهی است که در #جامعه دارد و اعمالش بر عقیده و رفتار دیگران اثرگذار است. حال انسان باید مراقب هر دو شخصیت و جایگاهش باشد لذا اگر گناهی کرد در هر دو شخصیتش تاثیر میگذارد و لذا مجازات مضاعف میبیند «هود_۲۰»
❌حال که بدترین جنبندگان، منافقین هستند پس بدترین جایگاه نیز برای آنها خواهد بود «انّ المنافقین فی الدَّرکِ الاسفَل من النّار و لن تجد لهم نصیراً/نساء_۱۴۵» یعنی اگر اینها ده عمل بد انجام داده باشند به اندازه بدترین عملشان مجازات میشوند و به همین صورت از میان ده عمل خوب مومنین، بهترین عمل را پاداش خواهند داد. البته ائمه و #سران_کفر که با منافقین هم درجه اند نیز ممکن است در جهنم هم رده آنها قرار گیرند و در پایینترین طبقه جهنم باشند.
🔴مجازات منافقین دائمی است. اما چرا؟ خداوند گوید اگر کافر و منافق سالها در دنیا زندگی میکردند باز هم همین راه را ادامه میدادند چون کفر و نفاقشان بصورت یک #ملکه در جانشان شده است که امکان تغییر آن نیست و لذا ما بخاطر این حقیقت دائمی که از خود ساختهاند مجازاتی #دائمی برایشان آماده کردهایم.
🔷منافقین در آیه ۵ فصّلت به پیامبر گفتند: گوش ما سنگین شده و بدهکار حرفت نیست. بین ما و تو #حجابی وجود دارد پس هرکار میخواهی بکن که ما تصمیم خود را گرفته ایم. خب آیا چنین شخصی قابل تغییر است؟
♦️همچنین در آیه ۴۴ فصّلت می فرماید: «ما قران را برای هدایت و شفا فرستادیم اما منافقین از خدا دور بوده و گوشهایشان پر است اما مومنین به خدا نزدیکند.» این فاصله #مادی نیست که دو طرفه باشد یعنی اگر منافقین از خدا دور بودند خدا نیز از آنها دور باشد بلکه فاصله ای معنوی بوده و خداوند از #رگ_گردن به آنها نزدیکتر است.
💠حجابِ بین منافقین و کفار با خدا، #خود کفار و منافقین هستند نه چیز دیگری. اگر اینها خودشان را نادیده انگارند #معرفت_به_حق را درک خواهند کرد. اینها نه در دنیا خدا را می بینند نه در آخرت چون در آنجا نیز #حجابی که در دنیا بین خود و خدا ساخته بودند در آخرت تجسم یافته و جلوی دیدن آنها را میگیرد. «انّهم عن ربّهم یومئذِ لمحجوبون/مطففین_۱۵»
🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈
✅ @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۴۵
✅بخش دوم:
💠حجابِ بین منافقین و کفار با خدا، #خود کفار و منافقین هستند نه چیز دیگری. اگر اینها خودشان را نادیده انگارند #معرفت_به_حق را درک خواهند کرد. اینها نه در دنیا خدا را میبینند نه در آخرت چون در آنجا نیز #حجابی که در دنیا بین خود و خدا ساخته بودند در آخرت تجسم یافته و جلوی دیدن آنها را میگیرد. «انّهم عن ربّهم یومئذِ لمحجوبون/مطففین_۱۵»
❎خداوند مثال دوم منافقین و کفار را در آیه ۱۹ بیان میکند. پروردگار گاهی به #آب و گاهی به #آتش مثال میزند مانند آیه ۱۷ سوره رعد که هر دو مثال را آورد. حالا پس از مثالزدن به آتش، میخواهد به آب مثال بزند.
خداوند گوید: وضعیت منافقین مانند شخصیست که گرفتار باران شدید همراه تاریکی شده و سپس رعد و برقی مهیب میزند که #برق نورانیش میخواهد او را کور کند و #رعد گوشخراشش میخواهد کرش سازد. لذا او از ترس مرگ ناشی از این صدا، بجای فرو کردن سر انگشتش در گوش، تمام انگشت را در گوش فرو میکند.
🔷منافقین و کفار هرگاه برق میزند راه را میبینند و چند قدمی جلو میروند اما تا برق خاموش میشود از حرکت باز میایستند «و اذا اظلم علیهم قاموا/بقره_۲۰»
🔰مفهوم مثال این است که منافق یک #اسلام_ظاهری دارد که مثل قطرات باران برای حیات است اما چون درونش کفر و ظلمت است، ظلمت قیامت نصیب او میشود که با ظلمت درونش وفاق دارد «جزائاً وفاقاً» و هر لحظه که درونش بر دیگران آشکار میشود #ظلمت مسیرش را فرا میگیرد و دیگر نمیتواند حرکت کند اما خداوند چند روزی به اینها مهلت داد تا ببیند چه میکنند که مشخص شد تغییریافتنی نیستند.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈
✅ @tafsire_tasnim1