📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۳۰
🔖 آیه: ۹ و ۱۰
📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۱/۱۴
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ آیه ۹ بقره: «یُخادعون الله و الذین آمنوا و ما یخدعون الّا انفسهم و ما یشعرون»
میخواهند خدا و مومنان را فریب دهند حال آنکه تنها خودشان را فریب میدهند اما نمیفهمند.
آیه ۱۰ سوره بقره: «فی قلوبهم مرضٌ فزادهم الله مرضاً و لهم عذابٌ علیم بما کانوا یکذبون»
در قلبهایشان مرضی است پس خدا مرض را در آنها زیاد میکند و به جهت آنچه تکذیب میکردند برایشان عذاب دردناک در آخرت است.
🔰🔰🔰🔰🔰🔰
🐺منافقین طبق آیه ۹ بقره تنها خود را فریب میدهند. باید دانست که خدا اینها را به عنوان کیفر، وادار به #خودفریبی میکند. لذا این انسانها مستقلا این کار را نمیکنند بلکه صفت فاعلی خدا طبق آیه ۱۴۲ نساء، در اینجا هم ظاهر است. «و هو خادعهم» (و خدا آنها را فریب میدهد)
💥۴ نوع کیفر وجود دارد:
۱. کیفر مظلوم از ظالم که جهت #تشفّی و کاهش درد دل مظلوم است.
۲. کیفر محکمه برای مجرمان، جهت #حفظ_نظام_جامعه
۳. کیفر طبیب برای بیمار: اگر حرف طبیب را گوش ندهد بدتر میشود. (تا اینجا هر ۳ کیفر پس از عمل بوده است.)
۴. کیفر در #متن_عمل مجرمانه: در اینجا انجام دادن عمل تبهکارانه عینا برابر با مجازات است. مثل اینکه ولی به فرزند کوچکش بگوید دست به آتش نزن که اگر زد مجازات دست زدن با خود دست زدن همزمان و یکیست چون دستش میسوزد.
🍀کیفر خداوند شبیه کیفر چهارم است! گوید: مال یتیم را به ناحق نخورید که عین خوردن آتش است «ان الذین یاکلون اموال الیتامیٰ ظلماً انما یاکلون فی بطونهم ناراً و سیصلون سعیراً/نساء_۱۰»
غیر از #مجازاتی که در خود فعل است، مجازاتی نیز در #قیامت برای آنها آماده شده است «و سیصلون سعیراً»
✅گفتیم که آیه ۹ بقره گوید خداوند بر #مرض_قلبی منافقین میافزاید «فزادهم الله مرضاً».
🔴توضیح: خدا هرگز برای کسی مرض نمیفرستد چون یکی از اسماء خدا، #سلام است «هو الملک القدّوس السّلام/حشر_۲۳» پس جز سلامتی و خیر هیچ چیزی نمیتواند بفرستد اما این سلامتی وقتی به کافر و منافق میرسد برایشان گویی مرض است چون #ظرف_روح و تن را آلوده کردهاند.
📛مرض افزوده شده از سوی خدا همانند میوه آبداریست که به فرد #مریض دارای زخم معده بدهند که مریضترش کند.
یا مانند روز جمعه، شب قدر و ماه رمضان است که برای مؤمنان بهترین و پربرکتترین روز، شب و ماه است و برای کافر و منافق شرترین و بدترین! زیرا گناه در این ۳ زمان با گناه در دیگر ایام فرق دارد و بدتر است.
🔺 #انذار و ترساندن از عذاب جهنم مؤثرتر از #بشارت به نعمتهای بهشتیست زیرا غالب مردم از روی #ترس عبادت میکنند نه برای اشتیاق به بهشت. نمونهاش در بیدار شدن برای نماز صبح و عدم اهمیت به #نماز_شب است چون عدم انجام نماز صبح عذاب دارد که در مورد نماز شب عذابی ندارد و تنها انجامش ثواب دارد اگرچه #ثواب_بینظیر باشد.
🎖مشخص شد که چرا وقتی خدا فیض #فهم_هدایت را گرفت، هر هدایتی برای آن شخص، یک #گمراهی محسوب میشود و بر مرض قلبی او میافزاید.
در این مورد خدا در آیه ۱۲۵ توبه گوید وقتی سورهای نازل میکنیم ایمان مؤمنان، بیشتر شده اما بر آلودگی مریضان قلبی (منافقان و کفار) میافزاید «و امّا الذین فی قلوبهم مرضٌ فزادتهم رجساً الی رجسهم و ماتوا و هم کافرون»
💊پس #مرض حتماً (با واسطه) است چون خدا مرض نازل نمیکند اما #هدایت میتواند با واسطه یا بی واسطه باشد. «و الذین اهتدوا زادهم هدیً و آتاهم تقواهم/محمد_۱۷» #هدایت_ابتدایی برای همگان است اما #هدایت_پاداشی تنها برای مؤمنان!
📚خدا انسان مریض را مدتها به حال خویش رها میکند و اگر دید که بر نمیگردد شیطان را مامور #ولایت بر او قرار میدهد «انّا جعلنا الشیطانَ اولیاء للّذین لا یؤمنون/اعراف_۲۷» پس #ولایت_شیطان بر کافران و منافقان هم استقلال ندارد و به اذن خداست چون صحبت از #تقابل_نور_و_ظلمت نیست که در مذاهب غیر الهی وجود دارد بلکه نور و ظلمت همگی تحت سلطه خداوندند و به اذن او.
🚧شیطان تنها #وسوسه میکند. این وسوسه، یک فیض الهیست چون بدون وجود وسوسه دیگر #جهاد_با_نفس معنا ندارد و انسان به مقام ولایت نمیرسد.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈
✅ @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۷۶
🔖 آیه: ۲۶
📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۶/۱۰
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
🔴 بخش دوم:
✅اما کفار که جاهلند، حقنشناس هستند و گویند که خدا چه منظوری از این مثلها داشت؟ خداوند گوید خیلیها بوسیله این مثلها هدایت میشوند و خیلیها نیز گمراه میشوند. گفته بودیم که ضلالت و هدایت دو قسم است: #هدایت_ابتدایی که بواسطه آن خداوند همگان را هدایت میکند. اما #ضلالت_ابتدایی در خدا وجود ندارد که همه را از ابتدا گمراه کند چون خدا حق است.
🔰بخش دوم نیز #هدایت_پاداشی و #ضلالت_کیفری است که هر دو در خداوند هست «یضلّ به کثیراً و یهدی به کثیراً». یعنی اگر کسی سخن حق را با «هدایت ابتدایی» پذیرفت و به راه افتاد خداوند به او «هدایت پاداشی» میدهد که راه را بهتر مییابد تا طی کند یا مثلاً جلوی ارتباط با اشخاص را خداوند میگیرد.
✅خداوند گوید شما چند قدم بیایید باقی را من جبران کرده و راه هدایت را برای شما باز میکنم «و من یؤمن بالله یهدی قلبه» یا «إن تُطیعه تهتدوا»
اضلال کیفری نیز توسط عقل و نقل تایید میشود که اگر کسی با داشتن عقل از درون و وحی از بیرون بیراهه رفت خداوند ابتدا مسیر توبه را برایش باز میکند و مرتباً به یادش میآورد اما وقتی باز هم بر جهل و کفر خود پافشاری کرد خداوند او را به حال خودش رها میکند و این همان #اضلال_کیفری است نه اینکه خداوند راسا او را گمراه کند بلکه همینکه او را رها کند خودبخود گمراهتر میشود.
🔰فسق چیست و فاسق کیست؟
بعد از راهنماییِ حق و نشاندادن حق و باطل توسط خداوند، اگر انسان باز هم راه باطل را رفت میشود #فاسق که موجب «اضلال کیفری» یعنی رها شدن توسط خدا میشود. آیه ۲ فاطر در اینباره گوید هر دری را که خداوند طبق رحمت باز کند هیچکس نمیتواند ببندد و اگر از چیزی امساک کرد کسی نمیتواند آنرا بفرستد
⚠️پس ضلالت کیفری با «رهاکردن» است نه گمراهکردن.
----------------------------------------------------------
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
----------------------------------------------------------
📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈
✅ @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۷۸
🔖 آیه: ۲۶
📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۶/۱۲
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
🔰ضلالت و هدایت به دست خداست. هدایت خداوند به دو قسم ابتدایی و پاداشی تقسیم میشود. #هدایت_ابتدایی شامل «هدایت تکوینی» است که عام و برای همه موجودات است و نیز شامل «هدایت تشریعی» است که قانونگذارِ همه انسانهاست. در کنار آن هدایت پاداشی نیز وجود دارد که خاص افرادی است که به هدایت تشریعی ایمان آوردند و عمل کردند. «فسنیسّره للیسری/لیل_۷» معنای کلی اینکه ما کار را برایش آسان میکنیم، اگر بخواهد عفیف یا امین باشد بسیار برایش راحت خواهد بود.
🔰#اضلال_ابتدایی شامل «اضلال تکوینی» است که راه هدایت را بر انسان ببندد یا او را به بیراهه ببرد که در خدا راه ندارد و نیز شامل «اضلال تشریعی» نیز هست که همان #وضع_قانون_بد یا ندادنِ هوش و تمایل به هدایت است و باز هم در خدا راه ندارد. لذا خداوند اضلال تشریعی را به فرعون و سامری نسبت میدهد «و اضلّهم السامریّ»
♦️اما #اضلال_کیفری توسط خدا ممکن است زیرا اگر انسان به هدایت تشریعی توجهی نکرد و به سوی گمراهی و گناهان رفت خداوند نیز او را به حال خودش رها خواهد کرد و توفیق هدایت را از او خواهد گرفت. «ربنا الذی اعطیٰ کل شیءٍ خلقه ثم هدی/طه_۵۰» یعنی هر چیزی را با ابزار تکاملیش آفرید و آنگاه هدایت کرد.
💠فطرتِ خداجویی، در همه انسانها هست لذا امکان #اضلال_ابتدایی وجود ندارد. ادیان جعلی همان قانونگذاریهای باطل است که تحمیلی بر فطرت خواهد بود مثل اینکه مواد مخدر را بر ضائقه کودک تحمیل کنیم تا کمکم عادت کند زیرا سم تحمیلی بر دستگاه گوارش انسان است، حال گناه نیز تحمیلی بر جسم و روح است.
♦️علت اینکه پاداش کار ثواب، ده برابر است و کیفر گناه، تنها به اندازه همان گناه؛ همین است که کار ثواب موافق #فطرت انسان است و مثل این است که بادکنک را مقداری به سمت هوا هُل دهیم که ده برابر بالا میرود و در کنار آن، سنگ را نیز به سمت بالا حل دهیم که جز به همان اندازه که هُل دادهایم بالاتر نمیرود چون خلاف فطرت سنگ است که بالا برود.
✅به همین جهت است که گفتهاند اگر بچه تا یک سالگی گریه کرد او را نزنید چون گریههای وی تا چهار ماهگی، #شهادت_به_وحدانیت خداست «اشهد ان لا اله الا الله» گریه چهار ماهه دوم او #شهادت_به_رسالت پیامبر اکرم است و گریه چهار ماهه سوم وی، دعا و #طلب_مغفرت برای پدر و مادر خود است که مجاری فیض و رحمتند. چون طفل تازه از دیار فطرت آمده است و هیچ گناهی نکرده است.
----------------------------------------------------------
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
----------------------------------------------------------
📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈
✅ @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۷۸
🔖 آیه: ۲۶
📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۶/۱۲
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
🔴 بخش دوم:
💠کسی که گناه برایش لذت دارد به این خاطر است که هنوز لذت کار خیر را نچشیده است و خود را به گناه عادت داده است. لذا انسان علاقه به #لذت دارد اما باید لذت واقعی را بچشد. انسان ذاتا به گناه مایل نیست.
آیه ۳۹ انعام گوید خداوند هر که را بخواهد گمراه کرده و هر که را بخواهد هدایت خواهد کرد. آیه ۸ فاطر نیز زبانی عام دارد. آیه ۱۸۵ بقره نیز گوید همه را هدایت کردیم. «شهر رمضان الذی انزل فیه القران، هدیً للناس و بیناتٍ من الهدی و الفرقان» انسان حق زندگی در #کشورهای_کفر را ندارد زیرا در آنجا احکام الهی نرفته و به آنها دسترسی ندارد که باعث میشود زمینههای هدایت را از دست دهد.
♦️گفتیم که #هدایت_ابتدایی شامل «هدایت تکوینی و تشریعی» برای همه است اما این عبارت که «هر که را خدا بخواهد هدایت میکند» به چه معناست؟ در آیه ۱۱۵ توبه، سنت الهی نیز روشن شده است و گوید اینطور نیست که خداوند اول کسی را هدایت کند سپس گمراهش کند چون سنت خدا این نیست بلکه با #عقل و #وحی، حجت را تمام میکند و آنگاه اگر شخص بیراهه رفت آنگاه رهایش میکند.
🚸آیه ۲۳ جاثیه گوید ممکن نیست که کسی را قبل از رسیدن برهان و #حجت گمراه کنیم بلکه ابتدا وسایل و حجتهای درونی و بیرونی را میدهیم حال اگر کسی چند قدم در این راه رفت ما هدایت پاداشی را نصیبش می کنیم. گوید کسانی را که گمراه میکنیم چند ویژگی دارند: حق را فهمیدند، هواپرستی جلوی حقشناسی و حقپرستی اینها را گرفت، اینها عالماً بجای خداپرستی، هواپرست شدند.
🔰خداوند اینها را که عالماً خود را گمراه ساختند #اضلال_کیفری کرد «و اضلّه الله علی علمٍ» لذا کسانی که اصلاً حرف دین و حقیقت به آنها نرسید یا محققانی که اهل تحقیقند اما حقیقتاً در شکند و شکشان برطرف نشده؛ خداوند این دو را اضلال و گمراه نمیکند!
❗️خداوند گوید «ختم الله علی قلوب/بقره_۷» یعنی آنقدر گناه کرده که صفحه دلش سیاه شد و دیگر جایی برای توبه نمانده که در اینجا خداوند این صفحه را بسته و مهر میکند که باعث میشود دیگر امکان هدایت نیز از بین برود پس باز هم اثر عمل خود انسان است.
♦️خداوند چه کسی را هدایت میکند؟ میفرماید من هر که را بخواهم گمراه میکنم و کسی را که #توبه و انابه کرد هدایت خواهم کرد «قل ان الله یضل من یشاء و یهدی الیه من اناب/رعد_۲۷» پس هدایت پاداشی نیز برای کسی است که خودش اهل #انابه است. #انابه به دو معنا میتواند باشد: یا به معنای چندین بار در صف ایستادن و نوبت گرفتن از خداست تا به پاداش رسید و یا به معنای انقطاع از غیر خداست. پس باید مرتب از خدا خواست تا بتوانیم هدایت را دریافت کنیم.
----------------------------------------------------------
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
----------------------------------------------------------
📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈
✅ @tafsire_tasnim1